Αιμιλίου Ζολά Νανά

Πηγή

Ο Ζολά στο μυθιστόρημά του Νανά περιγράφει με εκπληκτική ζωντάνια και αμεσότητα τα έργα και τις ημέρες μιας πόρνης πολυτελείας και των πολυάριθμων εραστών της. Καταγράφει επίσης με ενάργεια τη διαφθορά ενός πολιτικού συστήματος -της Δεύτερης Αυτοκρατορίας- που ξεχύνεται ανέμελα προς τον πόλεμο και την καταστροφή.
Ο συγγραφέας που είχε γνωρίσει στα νιάτα του τις πόρνες των λαϊκών στρωμάτων, έζησε αργότερα και τις ένδοξες μέρες ενός ρυπαρού μικρόκοσμου, που από το περιθώριο εισέβαλε καταλυτικά στις αριστοκρατικές κάστες και στα κέντρα εξουσίας.
Θεατρίνες της οπερέτας, εταίρες υψηλά ισταμένων στο άμεσο αυτοκρατορικό περιβάλλον, μετρέσες πριγκίπων και επιχειρηματιών, πρώην λαϊκές πόρνες, αναβαθμίστηκαν και έχουν πλέον στην κατοχή τους μέγαρα, άμαξες και υπηρέτες. Ένα σχόλιο και ύμνος συγχρόνως στην ανδρική ερωτική επιθυμία που σαν τεράστιος μοχλός κινεί, αναδεύει και αναστατώνει τον κόσμο. Ιστορία, σεξουαλικότητα και μύθος ζουν και πεθαίνουν μαζί, στην ίδια βίαιη ανάσα.

Καμπούρογλου, Ιωάννης (Φλοξ)

Αιμιλίου Ζολά Νανά

ΝΑΝΑ V Ἦτο σαββάτου ἑσπέρα ἐν τῷ θεάτρῳ Ποικίλῳ, καθ' ἣν ἐδίδετο ἡ τριακοστὴ πρώτη παράστασις τῆς Ξανθῆς Ἀφροδίτης. Ἄρτι ἔληξεν ἡ πρώτη πρᾶξις. Ἐν τῇ αἰθούσῃ τῆς ἀναπαύσεως τῶν ἠθοποιῶν ἡ Σιμόννη, ὡς νεαρὰ πλύντρια ἐνδεδυμένη, ἵστατο ὀρθία πρὸ τοῦ κυλλίβαντος, ἐφ' οὗ ἐστηρίζετο μέγας καθρέπτης μεταξὺ τῶν δύο γωνιαίων θυρῶν, αἵτινες ἔφερον πρὸς τὸν διάδρομον τῶν δωματίων τῶν ἠθοποιῶν. Μόνη ἐκεῖ, ὑψοῦτο ἐπὶ τῶν ὀνύχων τῶν ποδῶν της καὶ ἐμελέτα ἐν τῷ καθρέπτη τὴν ὄψιν της, ἀλοίφουσα διὰ τοῦ δακτύλου καὶ ἐπιδιορθοῦσα τὸ ψιμμύθιον ὑπὸ τὰ ὄμματά της, ἐνῷ δύο ῥάμφη φωταερίου ἑκατέρωθεν τοῦ καθρέπτου τὴν κατεφλόγιζον δι' ἰσχυρᾶς δόσεως φωτός. − Ἦρθε; ἠρώτησεν ὁ Προυλιὲρ εἰσελθὼν ἐν στολῇ στρατηγοῦ μελοδράματος μὲ τὸ μέγα του ξῖφος, τὰ τεράστιά του ὑποδήματα καὶ τὴν ὑπερμεγέθη λοφίαν του. − Ποιὸς ἂν ἦρθε; εἶπεν ἡ Σιμόννη χωρὶς νὰ μετακινηθῆ, γελῶσα δ' ἀπέναντι τοῦ κατόπτρου διὰ νὰ ἰδῇ πῶς εἶνε τὰ χείλη της. Ὁ πρίγγηψ. − Δὲ ξέρω· δὲ βγῆκ' ἀκόμα… Τὸν περιμένουνε κι' ἀπόψε; Κάθε βράδυ τὸ λοιπὸν ἐδῶ εἶνε; Ὁ Προυλιὲρ ἐπλησίασε πρὸς την ἐστίαν ἀκριβῶς ἀπέναντι τοῦ κυλλίβαντος, ἐν ᾗ ἔκαιε πῦρ ἐξ ἀνθρακιτῶν· ἕτερα δύο ῥάμφη φωταερίου μετέδιδον ἐκεῖθεν φῶς ἔντονον. Ἤγειρε τὸ βλέμμα, παρετήρησε τὸ ὡρολόγιον καὶ τὸ βαρόμετρον δεξιᾷ καὶ ἀριστερᾷ, ἅτινα ὑπεβάσταζον δύο χρυσαῖ σφίγγες αὐτοκρατορικοῦ ῥυθμοῦ. Εἶτα δ' ἐξηπλώθη ἐπὶ εὐρείας ἕδρας μετὰ προσκεφαλαίων, ὧν τὸ πράσινον βελοῦδον ὑπὸ τὴν ἀκατάπαυστον χρῆσιν τεσσάρων γενεῶν ἠθοποιῶν εἶχε λάβει τόνους χροιᾶς κιτρίνης· καὶ ἀπέμεινεν ἐκεῖ, ἀκίνητος, ἀπλανὲς τὸ βλέμμα, ἐν τοιαύτῃ θέσει κόπου καὶ ὑπομονῆς συνήθων τοῖς ἀρχαίοις ἠθοποιοῖς, ἐξῳκοιωμένοις πρὸς τὴν προσδοκίαν μέχρι τῆς ἐξόδου των ἐπὶ σκηνῆς. Ἰδοὺ ἐπεφάνη καὶ ὁ γέρων Βόσκ, σύρων τὸ βῆμα, βήχων, περικεκαλυμμένος εἰς εὐρὺν μανδύαν ὅστις συνεκυλίσθη μετ' αὐτοῦ εἰς ὅλας τὰς ἐπαρχίας τοῦ κράτους ἐπὶ εἴκοσιν ἔτη καὶ πλέον. Ἀπέθετο τὸ στέμμα του ἐπὶ τοῦ κλειδοκυμβάλου, μηδὲ λέξιν εἰπὼν, καὶ ἄφησε νὰ καταπέσῃ ἡ μία ἄκρα τοῦ μανδύου του, ὑφ' ἣν διεφαίνετο τὸ μετάξινον πορφυροῦν ἔνδυμα καὶ ἡ χρυσοκέντητος χλαμὶς τοῦ βασιλέως Δαγοβέρτου. Ἐπὶ μικρὸν ἐπυδάρισε δυσχεραίνων, τὴν ὄψιν οὐχ ἧττον ἀγαθὸς ἀνὴρ, τρεμουσῶν ἐλαφρῶς ἤδη τῶν χειρῶν του ἐκ τῆς πολλῆς χρήσεως πνευματωδῶν ποτῶν, καὶ τοῦ στρογγύλου προσώπου του ὡς μεθύσου φλογισμένου ὄντος ἐκ τῆς φιλοποσίας, ἐνῷ πολιὰ γενειὰς προσεπίθετος ἔδιδεν εἰς αὐτὸ ἔκφρασιν σεβασμιότητος. Κατόπιν δέ, ἐν τῇ ἐπικρατούσῃ σιωπῇ, ἐνῷ ῥαγδαῖον βροχοχάλαζον ἠκούσθη τύπτον τὸ μέγα τετράγωνον παράθυρον πρὸς τὴν αὐλήν, ἐποίησε χειρονομίαν ἐκφράζουσαν ἀηδιασμόν. − Τί βρωμόκαιρος! ὑπετονθόρισεν ἐν ἀγανακτήσει. Ἡ Σιμόννη καὶ ὁ Προυλιέρ οὔτε μετεστράφησαν. Τέσσαρες ἢ πέντε εἰκόνες τοπιογραφίας καὶ ἡ εἰκὼν τοῦ ἠθοποιοῦ Βερνὲ ἐπὶ τοῦ τοίχου ἐκιτρίνιζον ὑπὸ τὸ θάλπος τῆς φλογὸς τοῦ φωταερίου. Ἐπὶ στήλης δέ τινος προτομὴ τοῦ Ποτιέ, ἄλλοτε περιφανοῦς προσώπου τοῦ θιάσου τοῦ Ποικίλου, ἔβλεπε διὰ τῶν ἀψύχων ὀμμάτων της. Ἀλλὰ φωνή τις ἰδοὺ ἀντήχησεν ἔξω τῆς θύρας. Ἦτο ὁ Φοντάν, μετημφιεσμένος ἤδη διὰ τὴν δευτέραν πρᾶξιν εἰς νεανίαν τοῦ συρμοῦ, κατακίτρινα φορῶν, χειρόκτια κίτρινα καὶ τὰ λοιπά. − Αἲ δὲν τὰ 'μάθατε; ἐφώναξε χειρονομῶν, δὲν τὸ ξέρετε; Ἔχω τὴ γιορτή μου σήμερα. − Μπᾶ! ἠρώτησεν ἡ Σιμόννη πλησιάσασα καὶ μειδιῶσα, ὡσεὶ ἑλκυομένη ὑπὸ τῆς μεγάλης του ῥινὸς καὶ τοῦ πλατέος ἀνοιχτοῦ στόματός του, καθὸ κωμικοῦ ἠθοποιοῦ, − λοιπὸν σὲ λένε Ἀχιλλέα; − Ἐννοεῖται!.. Καὶ θὰ διατάξω τώρα τὴν κυρὰ Βρὸν νὰ μᾶς φέρῃ σαμπάνια σὰν τελειώσῃ κι' αὐτὴ ἡ πρᾶξι. Ἀπό τινος, κωδωνίσκος ἀντήχει μακράν· ὁ παρατεταμένος οὗτος κωδωνισμὸς βαθμηδὸν ἀπεσβύννετο, εἶτα δ' ἐπανηκούσθη ζωηρότερος· ὄτε δ' ἐντελῶς ἔπαυσε, φωνή τις διεδόθη, ἀνῆλθε καὶ κατῆλθε τὴν κλίμακα, ἐξαφανισθεῖσα ἐν τοις διαδρόμοις: "Ἕτοιμοι γιὰ τὴ δευτέρα πρᾶξι!.. ἕτοιμοι γιὰ τὴ δευτέρα!" Ἡ φωνὴ αὕτη ἐπλησιάζε, πελιδνόν τι ἀνθρωπάριον διῆλθε πρὸ τῶν θυρῶν τῆς αἰθούσης καὶ ἔῤῥηξε δι' ὅλης τῆς ἰσχύος τῶν πνευμόνων του τὴν φωνήν:"Ἕτοιμοι γιὰ τὴ δευτέρα!" − Σαμπάνια λέει; εἶπεν ὁ Προυλιέρ, ὡς ἐὰν οὐδ' εἶχεν ἀκούσει τὴν παταγώδη πρόσκλησιν, μώωρε γυιά σου! − Ἐγὼ θὰ προτιμοῦσα νἄφερνα τὴ σαμπάνια ἀπ' τὸ καφενεῖο κάτω, ἂν ἤμουν 'ς τὴ θέσι σου, − ἐδήλωσέ βραδέως ὁ γέρων Βόσκ, ὅστις ἐκάθησεν ἐπὶ πρασίνου τινὸς σκαμνίου στηρίζων τὴν κεφαλὴν ἐπὶ τοῦ τοίχου. Ἀλλ' ἡ Σιμόννη ἰσχυρίζετο, ὅτι ἔπρεπε νὰ ὠφελῆται ἀπὸ τὰ τέτοια ἡ καὑμένη ἡ κυρὰ Βρόν. Ἐχειροκρότει δ' ἔνθους, ἐποφθαλμίζουσα τὸν Φοντάν, οὗ ἡ πεποιημένη ὡς προσωπεῖον μορφή, ὡς ῥύγχος αἰγός, εἶχεν ἐν ἀεικινησίᾳ σπασμωδικῇ τοὺς ὀφθαλμούς, τὴν ῥίνα, τὸ στόμα. − Μὰ σοῦ εἶνε αὐτὸς ὁ Φοντάν, μὰ σοῦ εἶνε! δὲν ἔχει τὸ δεύτερό του! ὑπετονθόριζεν. Αἱ δύο θύραι τῆς αἰθούσης ἔμενον ἀνοικταὶ καθ' ὁλοκληρίαν ἐπὶ τοῦ διαδρόμου ὅστις ἦγεν εἰς τὰ παρασκήνια. Καθ' ὅλον δὲ τὸ μῆκος τοῦ κιτρίνου τοίχου, φωτιζομένου ὑπὸ φανοῦ φωταερίου εἰς ἀπόστασιν σκιαὶ διήρχοντο, παρήρχοντο ταχεῖαι, ἀνδρῶν μετημφιεσμένων, γυναικῶν ἡμιγύμνων, περιτετυλιγμένων διὰ σαλίων, ὅλα τὰ βωβὰ πρόσωπα τῆς δευτέρας πράξεως, οἱ ῥυπαροὶ προσωπιδοφόροι τοῦ γνωστοῦ κωθωνιστηρίου τῶν προαστείων· ἠκούετο δὲ εἰς τὸ βάθος τοῦ διαδρόμου ὁ κατρακυλισμὸς τῶν βημάτων ἐπὶ τῶν πέντε ξυλίνων βαθμίδων δι' ὧν κατήρχοντο ἐπὶ τῆς σκηνῆς. Ἐνῷ δὲ διήρχετο καὶ ἡ ὑψηλὴ Κλαρίσση τρέχουσα, ἡ Σιμόννη τὴν ἐκάλεσεν, ἐκείνη δ' ἀπήντησε τώρα ἔρχομαι. Καὶ πραγματικῶς μετ' οὐ πολὺ ἐπανῆλθε τρέμουσα ὑπὸ τὸν διαφανῆ χιτῶνα καὶ τὸν πολύχρωμον ἀορτῆρα τῆς Ἴριδος. − Μωρὲ κρύο ποῦ κάνει, εἶπε, κι' ἄφησα τὴ γοῦνά μου 'ς τὸ καμαρίνι! Στᾶσα δ' ὀρθία πρὸ τῆς ἑστίας καὶ θερμαίνουσα τὰς κνήμας, ἐπὶ τῆς κολλητῆς περισκελίδος τῶν ὁποίων ὑπεφαίνετό που καί που ζωντανῆς σαρκὸς τὸ ὑπέρυθρον, ἐπεῖπεν: − Ἦλθε καὶ ὁ πρίγγηψ. − Ἆ! ἆ! ἐφώνησαν οἱ ἄλλοι περιέργως. − Ναί, γι' αὐτὸ ἔτρεχα, ἤθελα νὰ τὸν ἰδῶ… Εἶνε 'ς τὴν πρώτη λόζα δεξιά, τὴν ἴδια ποῦ εἶχε καὶ τὴν πέμπτη. Αἴ; τρεῖς φοραῖς τώρα ποῦ ἔρχεται μέσα σὲ μιὰ 'βδομάδα, πῶς σᾶς φαίνεται; Μωρὲ τύχη ποῦ τὴν ἔχει αὐτὴ ἡ Νάνα!.. Ἐγὼ 'στοιχημάτιζα πῶς δὲ θὰ ξανάλθη. Ἡ Σιμόννη ἤκουε χάσκουσα. Ἤδη τοὺς λόγους τούτους ἐκάλυψε νέα φωνὴ προσκλητήριος ἐγγὺς τῆς αἰθούσης, ἡ ὀξεῖα φωνὴ τοῦ ἐπιμελητοῦ τῆς σκηνῆς κραυγάζοντος πρὸς τοὺς διαδρόμους ἐν πλήρει ἐντάσει: "Ἀρχίζουμε, 'μπρός! Σηκόνετ' ἡ σκηνή!" − Ἀκοῦς ἐκεῖ; τρεῖς φοραίς! 'πῆρε μπούγιο! εἶπε καὶ πάλιν ἡ Σιμόννη, ἅμα ἔπαυσεν ὁ θόρυβος. Καὶ ξέρετε πῶς δὲ θέλει νὰ πηγαίνῃ 'ς τὸ σπίτι της· τὴ φέρνει 'ς τὸ δικό του, καὶ τοῦ κοστίζει, 'μάτια μου! − Ἀμ τί; τὸ ἤθελε καὶ χάρισμα, νὰ τοῦ πηγαίνῃ καὶ 'ςτὰ πόδια του! ἐψιθύρισε μετά τινος κακίας ὁ Προυλιὲρ ἐγειρόμενος ὅπως ῥίψῃ ἐπὶ τοῦ καθρέπτρου βλέμμα δηλοῦν ὅτι γνωρίζει πῶς εἶνε ὡραῖος καὶ τὸν λατρεύουν ἀπὸ τὰ θεωρεῖα. − Ἀρχίζουμε! Ἀρχίζουμε! ἐπανελάμβανεν ὁλονὲν ἀπομακρυνομένη ἡ φωνὴ τοῦ ἐπιμελητοῦ διαδιδομένη ἀνὰ διαδρόμους, εἰς τὰ διάφορα πατώματα. Μεθ' ὃ ὁ Φοντὰν, ὅστις ἐγνώριζε πῶς ἄρχισε κ' ἔγινε ἡ δουλειὰ τὴν πρώτην φορὰ μὲ τὸ πρίγκηπα καὶ τὴν Νάναν, διηγήθη ὅλην τὴν ἱστορίαν εἰς τὰς δύο γυναῖκας προστριβομένας παρ' αὐτῷ, γελῶν μεγαλοφώνως, ὁσάκις κύπτων εἰς τὸ οὗς των πλειότερον προσέθετε μερικὰς λεπτομερείας. Ὁ γέρων Βόσκ οὔτε ἐκινήθη ἐκ τῆς θέσεώς του ὅλως ἀδιαφορῶν. Τί μὲ μέλει ἐμένα γι' αὐτὰ τὰ πράμματα! Ἐθώπευε δὲ παχεῖαν κιτρίνην γαλῆν κουλουριασμένην ἐπὶ τοῦ θρανίου ἐν πλήρει ἀπολαύσει νωθρότητος· καὶ βαθμηδὸν ἐπὶ τέλους τὴν ἔλαβεν ἐπὶ τῆς ἀγκάλης του ἐν ἀποβλακώσει τρυφερότητος βασιλικῆς. Ἡ γαλῆ ἐκύρτωσεν ἐν ἀρχῇ τὴν ῥάχιν τῆς προσεπιθωπευομένη, εἶτα ὀσφρανθεῖσα ἐπὶ πολὺ τὴν μακὰν λευκὴν γενειάδα του, καὶ ἀηδιασθεῖσα κατὰ πᾶσαν πιθανότητα ἐκ τῆς ὀσμῆς τῆς κόλλας, ἐπέστρεψε νὰ κοιμηθῇ ὅπως καὶ πρὶν ἐπὶ τοῦ θρανίου. Ὁ Βόσκ ἀπέμεινεν ἐκεῖ σοβαρὸς τὴν ὄψιν, καὶ ἀφῃρημένος, ὡς εἰς βαθυτάτας σκέψεις. − Δὲν ἔχει νὰ κάνῃ! ἐγὼ 'ςτὴ θέσι σου θἄπερνα τὴ σαμπάνια ἀπ' τὸ καφενεῖο· εἷνε καλλίτερη! εἷπεν ἄφνω πρὸς τὸν Φοντὰν καθ' ἣν στιγμὴν οὗτος ἐπεράτου τὴν ἀφήγησίν του. − Ἄρχισαν! ἠκούσθη αἴφνης ἡ παρατεταμένη καὶ σχαστὴ φωνὴ τοῦ ἐπιμελητοῦ. Ἄρχισαν! Ἄρχισαν! Ἀντήχησε πρὸς στιγμὴν τὸ κήρυγμα. Κρότος ἐπιταχυνομένων βημάτων διέτρεξε τὴν ἔκτασιν. Διὰ τῆς θύρας δὲ τοῦ διαδρόμου ἀποτόμως ἀνοιχθείσης εἰσέβαλεν ἀπήχησις μουσικῆς καὶ ἀπομεμακρυσμένος τις ἦχος ταραχῆς· καὶ πάλιν ἐπανέκλεισεν ἀφ' ἑαυτῆς ἡ θύρα, ἀκουσθένος ὑποκώφου τοῦ κρότου τῆς κλεισίας. Ἐκ νέου λοιπὸν βαθεῖα γαλήνη ἐπεκράτησεν ἐν τῇ αἰθούσῃ τῳν ἠθοποιῶν, ὡς εἰς ἑκατὸν λευγῶν ἀπόστασιν ἀπὸ τῆς αἰθούσης ἐκείνης, ἐν ᾗ πλῆθος λαοῦ κόσμου ἐχειροκρότει. Ἡ Σιμόννη καὶ ἡ Κλαρίσση ἐξηκολούθουν τὰ περὶ Νάνας, ποῦ νὰ τελειώσουν! Δὲν τὴν βλέπεις; Φωνάζουν πῶς ἄρχισαν, καὶ καρφὶ δὲν τῆς καίεται! ἔτσι καὶ χθὲς δὲν πρόφθασε νὰ 'βγῇ 'ςτὴν ὥρα της, κ' ἔγινε χασμῳδία 'ςτὴ σκηνή. Ἐνῷ τοιαῦτα ἔλεγον, ἐσίγησαν ἐπὶ στιγμήν, διότι νέα τις ὑψηλὴ ἐπρόβαλε τὴν κεφαλήν, ἰδοῦσα δὲ ὅτι ἠπατήθη ὡς πρὸς τὴν εἴσοδον, ἐτράπη εὐθέως φεύγουσα εἰς τὸ βάθος τοῦ διαδρόμου. Ἦτο ἡ Σατέν, φοροῦσα πῖλον μετὰ μικροῦ βέλου, ὡς κυρία τάχα εἰσελθοῦσα νὰ ἐπισκεφθῃ καὶ αὐτὴ τὰ ὄπισθεν τῆς σκηνῆς. Χαμένη κι' αὐτή, ὑπετονθόρισεν ὁ Προυλιὲρ ἀπὸ ἑνὸς ἤδη ἔτους συναντῶν ἑκάστοτε αὐτὴν ἐν τῷ καφενείῳ τοῦ Ποικίλου. Ἡ δὲ Σιμόννη διηγήθη τότε πῶς ἡ Νάνα, ἀναγνωρίσασα τὴν Σατέν, παλαιάν της φίλην ἐκ τοῦ παρθεναγωγείου, τὴν ἀγάπησε 'ςτὰ γερά, καὶ ὅλο φορτόνεται τὸν Βορδενὰβ νὰ τὴν ἀναιβάσῃ 'ςτὴ σκηνή. − Γυιά σας! Καλησπέρα! εἶπεν ὁ Φοντὰν θλίβων τὴν χεῖρα τοῦ Μινιὼν καὶ τοῦ Φωσερὺ εἰσερχομένων κατ' ἐκείνην τὴν στιγμήν. Καὶ αὐτὸς ὁ γέρων Βόσκ ἔτεινε τῆς χειρός του τοὺς δακτύλους πρὸς χειραψίαν, ἐνῷ αἱ δύο γυναῖκες ἠσπάζοντο τὸν Μινιών. − Ἔχει κόσμο κι' ἀπόψε; ἠρώτησεν ὁ Φωσερύ. − Οὔ, τίγγα! ἀπήντησεν ὁ Προυλιέρ. Καὶ νὰ ἰδῇς τί γοῦστο βρίσκουν! ξετρελλαμένοι! − Γιὰ νὰ μὴ ξεχνοῦμε ὅμως, εἶνε ἡ σειρά σας νὰ 'βγῆτε θαῤῥῶ, εἶπε καὶ ὁ Μινιών. Αἴ, ὅπου κι' ἂν ἦνε, ὕστερ' ἀπὸ λίγο, βέβαια! Μόνος δὲ ὁ Βόσκ ἠγέρθη διὰ τοῦ ἐμφύτου ἐκείνου εἰς γηραιὸν ἀγωνιστὴν τῆς σκηνῆς, ὅστις αἰσθάνεται ἀσυνειδήτως πλὲον τὴν στιγμὴν καθ' ἣν ἔρχεται ἡ σειρά του νὰ εἰπῇ τὸ μέρος του. Ἀκριβῶς δέ, ἰδοὺ ἐφάνη εἰς τὴν θύραν ὁ ἐπιμελητής. − Κύριε Βόσκ! Κυρία Σιμόννη! ἐφώναξεν. Ἡ Σιμόννη ἐν ῥιπῇ ὀφθαλμοῦ ἔῤῥιψεν ἐπὶ τῶν ὤμων της διφθέραν καὶ ἐξῆλθεν. Ὁ δὲ Βόσκ, οὐδόλως σπεύδων, μετέβη εἰς ἀναζήτησιν τοῦ στέμματός του, ὅπερ ἔθεσεν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς καὶ ἐστερέωσε κτυπῶν ἄνωθεν· εἶτα δέ, σύρων τὴν χλαμύδα του, διὰ βήματος κλονουμένου, ἀπῆλθε μουρμουρίζων δι' ὕφους ἀνθρώπου δυσηρεστημένου ὅτι τὸν ἠνώχλησαν. − Μᾶς ἐκολακεύσατε πολὺ εἰς τὸ τελευταῖον δελτίον σας, ἐπανέλαβε τὴν ὁμιλίαν ὁ Φοντὰν λέγων πρὸς τὸν Φωσερύ. Ἀλλὰ γιατὶ νὰ λέτε, ὅτι οἱ ἠθοποιοὶ εἶνε μικροκενόδοξοι; − Βέβαια, βέβαια, 'μάτια μου, γιατί νὰ τὸ πῇς αὐτό; προσέθηκε καὶ ὁ Μινιὼν καταφέρων τὰς βαρείας του παλάμας ἐπὶ τῶν ἀσθενῶν ὤμων τοῦ δημοσιογράφου ἀναγκασθέντος σχεδὸν νὰ κυρτωθῇ ὑπὸ τὴν πίεσιν. Ὁ Προυλιὲρ καὶ ἡ Κλαρίσση μόλις ἐκράτησαν τοὺς γέλωτας. Διότι ἀπό τινος χρόνου πάντες οἱ τοῦ θεάτρου διεσκέδαζον βλέποντες τὴν ἑξῆς κωμῳδίαν τῶν παρασκηνίων: Ὁ Μινιών, κατηγανακτισμένος ἐκ τῆς ἐρωτικῆς φρενοτροπίας τῆς γυναικός του πρὸς τὸν Φωσερύ, στενοχωρούμενος δ' ὅτι ἔβλεπε τοῦτον οὐδὲν προσκομίζοντα εἰς τὸν οἶκον εἰμὴ ἀμφίβολον δημοσιογραφικὴν ὑποστήριξιν, ἐπενόησε νὰ ἐκδικηθῇ δι' ὑπερβολικῶν δειγμάτων φιλίας καὶ ἀγάπης πρὸς αὐτὸν· καὶ δὴ καθ' ἑσπέραν, ἅμα τὸν συνήντα εἰς τὰ παρασκήνια, τοῦ ἔχωνε κτυπήματα ἐν τῳ ἐνθουσιασμῷ δῆθεν τῆς ἀμέτρου στοργῆς του· ὁ δὲ Φωσερύ, ἰσχνός, μικρὸς, ἐν παραβολῇ πρὸς τὸν κολοσσὸν ἐκεῖνον, ὤφειλε ν' ἀποδέχηται τοὺς γρόνθους μειδιῶν βεβιασμένως, ἵνα μὴ ἔλθῃ εἰς ῥῆξιν πρὸς τὸν σύζυγον τῆς Ρόζας. − Ἀκοῦς ἐκεῖ; νὰ μοῦ 'βρίζῃς τὸν Φοντάν; ἐπανέλαβε λέγων ὁ Μινιὼν ὁλονὲν ἐπὶ τὸ ἀστειότερον δῆθεν. Φυλάξου καλά! Φυλάξου! Μία, δύο, ἐδῶ σ' ἔχω, χάπ! ἅρπαξ' την 'ς τὸ στῆθος. Καὶ ταῦτα λέγων ἐχειρονόμει ὡς ξυφομαχῶν καὶ κατέφερε τοιοῦτο κτύπημα εἰς τὸν νεανίαν, ὥστε οὗτος ὠχρίασε πρὸς στιγμὴν καὶ ἀπέμεινε μὲ τὸν λόγον εἰς τὰ χείλη. Ἀλλὰ ταὐτοχρόνως, κλείουσα τὸν ἕνα ὀφθαλμόν, ἡ Κλαρίσση ὑπέδειξεν εἰς τοὺς ἄλλους τὴν Ρόζαν Μινιών ἐπελθοῦσαν ἤδη καὶ σταθεῖσαν ἐπὶ τοῦ κατωφλίου τῆς θύρας. Ἡ Ρόζα εἶχεν ἰδεῖ ὅλην τὴν σκηνὴν ταύτην· ἐπροχώρησεν ὅμως κατ' εὐθεῖαν πρὸς τὸν ἐφημεριδογράφον, ὡς ἐὰν μὴ εἶχεν ἰδεῖ τὸν σύζυγόν της, ὑψωθεῖσα δ' ἐπὶ τῶν ὀνύχων τῶν ποδῶν της, γυμνώλενος, καθὼς ἦτο ἐνδεδυμένη ὡς βρέφος, ἐπλησίασε προτείνουσα τὸ μέτωπόν της νὰ φιληθῇ μὲ χαϊδευτικὸν τρόπον παιδίου αἱμύλως μορφάζουσα. − Καλησπέρα τὸ μωρουδάκι μου, εἶπεν ὁ Φωσερὺ ἀσπαζόμενος αὐτὴν μετ' ἄκρας οἰκειότητος. Μ' αὐτὰ καὶ μ' αὐτὰ ἱκανοποιεῖτο ἀνθ' ὅσων ὑπέφερεν. Ὁ δὲ Μινιὼν προσεποιήθη ὅτι κἀμμίαν σημασίαν δὲν ἔδιδεν εἰς τὸ φίλημα ἐκεῖνο· ὅλοι ἐκεῖ οἱ τοῦ θεάτρου ἐφιλοῦσαν τὴν γυναῖκά του· τί; Ἀλλ' ἐμειδίασεν οὐχ ἧττον πικρῶς ῥίπτων πλαγίως τὸ βλέμμα ἐπὶ τοῦ ἐφημεριδογράφου, ὡς ἂν διελογίζετο, ὅτι χωρὶς ἄλλο ἀκριβὰ θὰ τὴν πληρώσῃ τὴν αὐθάδειαν αὐτὴν τῆς Ῥόζας. Ἔξω εἰς τὸν διάδρομον ἡ θύρα ἤνοιξε καὶ ἐπανέκλεισεν, ἐπιφυσηθείσης οὕτω μέχρι τῆς αἰθούσης βροντῆς χειροκροτημάτων ἔξωθεν. Ἡ Σιμόννη ἐπανῆλθεν ἤδη τελειώσασα τὸ μέρος της. − Ὤ, νὰ βλέπατε τὸ γέρω−Βόσκ τὶ ὄρεξι ποῦ εἶχε ἀπόψε! τὶ χειροκροτήματα! ἀνέκραξεν. Ὁ πρίγκηψ 'πέθανε 'ςτὰ γέλοια, κ' ἐχειροκροτοῦσε κι' αὐτός, μὲ τοὺς ἄλλους, σὰν νὰ τὸν εἶχαν πληρωμένο… Ἀλήθεια νὰ σᾶς πῶ, ποιὸς εἶν' ἐκεῖνος μὲ τὸν πρίγκηπα, 'ςτὸ πλάϊ του, ὤμορφος ἄνθρωπος, σοβαρός, μὲ ὡραίαις φαβορίταις; − Ὁ κόμης Μυφφά, ἀπήντησεν ὁ Φωσερύ. Ξέρω πῶς ὁ πρίγκηψ τὸν εἶχε προσκαλέσει ἀπὸ προχθὲς εἰς γεῦμα ἀπόψε… Καὶ κατόπι φαίνεται τὸν πῆρε καὶ 'ςτὸ θέατρο, νὰ τὸν ξεβγάλῃ λίγο… − Ἆ, ἆ! ὁ κόμης Μυφά, δὲν εἶν' αὐτὸς ποῦ γνωρίζουμε τὸν πεθερό του καλέ; εἶπεν ἡ Ῥόζα ἀποτεινομένη πρὸς τὸν Μινιών. Καλὲ τὸν μαρκήσιο Σιουάρ, ποῦ 'πῆγα σπίτι του καὶ τραγούδησα, δὲ θυμᾶσαι;… Καὶ νὰ ἰδῇς, κι' αὐτὸς ἐδῶ εἶν' ἀπόψε. Τὸς εἶδα βαθειὰ σὲ μιὰ λόζα μέσα… Σοῦ εἶνε ἕνας γέρως… Ἐν τούτοις ὁ Προυλιέρ, φορέσας ἤδη τὴν ὑπερμεγέθη του λοφιάν, ἐστράφη κράζων αὐτήν. − Ἔλα, Ῥόζα, ἔλα πᾶμε! Ὥρα εἶνε. Τὸν ἠκολούθησε δ' αὕτη τρέχουσα χωρὶς ν' ἀποτελειώσῃ τὴν ὁμιλίαν της. Τῇ αὐτῇ στιγμῇ, ἡ θυρωρὸς τοῦ θεάτρου, ἡ κυρία Βρόν, διήρχετο πρὸ τῆς θύρας κομίζουσα ἐν τῇ ἀγκάλῃ της τρισμεγίστην ἀνθοδέσμην. Ἡ Σιμόννη ἠρώτησεν ἀστειευομένη μήπως ἦτο δι' αὐτήν· ἀλλ' ἡ θυρωρός, χωρὶς κἂν ν' ἀπαντήσῃ, ὑπέδειξε διὰ κινήσεως τοῦ πώγωνός της τὸν θαλαμίσκον τῆς Νάνας εἰς τὸ βάθος τοῦ διαδρόμου. Τοῦ διαόλου τὴ Νάνα, ὅλο καὶ μπουκέτα! Ἐπιστρέφουσα δὲ μετ' οὐ πολὺ ἡ θυρωρός, ἐνεχείρισε τότε εἰς τὴν Κλαρίσσην ἐπιστολήν τινα, ἥτις ἐπὶ τούτῳ ὡσεὶ δυσφορήσασα ἐξεστόμισεν ὕβριν συνήθη αὐτῇ. Πάλι αὐτὸς ὁ βλάκας ὁ Λα−Φαλουάζ; νὰ σου τώρα κι' αὐτὸς νὰ μὴ θέλῃ νὰ μὲ ξεκολλήσῃ! − Ἐρωτήσασα δὲ καὶ μαθοῦσα ὅτι τὴν ἐπερίμενε κάτω, − Πήγαινε νὰ τοῦ 'πῇς, διέταξε, πῶς τώρα καταιβαίνω, ἅμα τελειώσῃ αὐτὴ ἡ πράξι… Καὶ τοῦ δίνω μιὰ μπάτσα 'ςτὰ μοῦτρα ποῦ νὰ εἶνε ὅλη δική του. Ταὐτοχρόνως ἔτρεξε καὶ ὁ Φοντάν, φωνάζων πρὸς τὴν φεύγουσαν θυρωρόν: − Κυρὰ Βρόν, ἄκουσε.. Ἄκουσε Κυρὰ Βρόν… Φέρε μας σὰ θ' ἀναίβῃς ἔπειτα κ' ἕξη μποτίλιαις σαμπάνια. Ἀλλ' ἤδη ὁ ἐπιμελητὴς ἐπεφάνη πάλιν ἀσθμαίνων, φωνασκῶν: − Ἐβγᾶτε ὅλοι, γρήγορα! 'ςτὴ σκηνή! Αἴ, ἐσεῖς, κύριε Φοντάν, ξεμπέρδευε, γιὰ τὸ Θεό!

Ι. Καμπούρογλου (Φλοξ) (μετ.) Νανά, Αθήνα, εκ του τυπογ. της Φιλοκαλίας, 1880, σ.σ. 167−175