Εκείνη την ημέρα η ασφυκτικά γεμάτη αίθουσα του νέου τότε θεάτρου των Ηλυσίων Πεδίων στο Παρίσι επρόκειτο να ακούσει και να δει επί σκηνής πράγματα που ούτε είχε ξανακούσει ούτε είχε δει στο παρελθόν…
Στο άκουσμα των πρώτων μέτρων του θρυλικού πλέον ορχηστρικού έργου του νέου, άγνωστου τότε Ρώσου συνθέτη Ιγκόρ Στραβίνσκι με τίτλο «Η ιεροτελεστία της άνοιξης», ψίθυροι και γενικευμένη ταραχή άρχισαν να εξαπλώνονται στην αίθουσα με ρυθμούς… καλπάζουσας επιδημίας.
Σύμφωνα με κάποιους διάσημους παριστάμενους, όπως ο Μαρσέλ Προυστ, ο Πάμπλο Πικάσο, η Γερτρούδη Στάιν, ο Μορίς Ραβέλ και ο Κλοντ Ντεμπισί, μέσα στη γενικευμένη αναστάτωση μπορούσες να διακρίνεις από κοροϊδευτικά γέλια και σχόλια μέχρι και ύβρεις.
Στο άκουσμα των πρώτων μέτρων του θρυλικού πλέον ορχηστρικού έργου του νέου, άγνωστου τότε Ρώσου συνθέτη Ιγκόρ Στραβίνσκι με τίτλο «Η ιεροτελεστία της άνοιξης», ψίθυροι και γενικευμένη ταραχή άρχισαν να εξαπλώνονται στην αίθουσα με ρυθμούς… καλπάζουσας επιδημίας.
Σύμφωνα με κάποιους διάσημους παριστάμενους, όπως ο Μαρσέλ Προυστ, ο Πάμπλο Πικάσο, η Γερτρούδη Στάιν, ο Μορίς Ραβέλ και ο Κλοντ Ντεμπισί, μέσα στη γενικευμένη αναστάτωση μπορούσες να διακρίνεις από κοροϊδευτικά γέλια και σχόλια μέχρι και ύβρεις.
Με το άνοιγμα δε της αυλαίας και την αποκάλυψη της… ανορθόδοξης χορογραφίας, οι διαμαρτυρίες εντάθηκαν φτάνοντας στην κορύφωσή τους. Παρ’ όλα αυτά, τόσο η ορχήστρα όσο και οι χορευτές – υπό τις χορογραφικές οδηγίες του τεράστιου Βάσλαβ Νιζίνσκι – συνέχισαν απτόητοι, αλλά ήταν αδύνατον να ακούσει κανείς έστω και την παραμικρή νότα, καθώς το γενικευμένο χάος στην πλατεία επικάλυπτε τα πάντα.
Διαφαινόταν το ξέσπασμα έντονης σύγκρουσης, πράγμα που αποδείχθηκε ευθύς στην πράξη όταν δύο «παρατάξεις» συνεπλάκησαν πετώντας ντομάτες και άλλα αντικείμενα, με αποτέλεσμα να απομακρυνθούν δια της βίας περίπου 40 άτομα.
Οι κριτικές ήταν ανελέητες: «πρόκειται για έργο άφρονος…, για απλή κακοφωνία», έγραφε ο Πουτσίνι, τη στιγμή που Ανρί Κιτάρ έκανε λόγο για αβάσταχτη βαρβαρότητα.
Ήταν η 29η Μαΐου του 1913, μία χρονολογία που θα έμενε ανεξίτηλη στην ιστορία της μουσικής, αλλάζοντας για πάντα τον ρου της.
Σήμερα, πλέον, θεωρείται ένα από ρηξικέλευθα αριστουργήματα του 20ου αιώνα που συλλαμβάνει και αποδίδει με μοναδικό τρόπο τη γονιμοποιό δύναμη της γης, συμπυκνώνοντας μέσα του ένα ευρύ φάσμα παραδόσεων από τη λιθουανική φολκ μέχρι τις πιο επεξεργασμένες μορφές της κλασικής σύνθεσης.
Έχει επίσης χρησιμοποιηθεί σε ταινίες, έχει ανέβει εκατοντάδες φορές και έχει μελετηθεί από χιλιάδες μουσικούς και μουσικολόγους σε όλο τον κόσμο.
