Κείμενα της Ήρας Παπαποστόλου
http://www.antonistsakiris.gr/works?view=project&id=84:e
 |
Eνυδρείο
Χρονολογία: 2012
Διαστάσεις: 200X160 εκ.
Υλικό: Λάδι σε καμβά
Συλλογή Αντώνη και Άζιας Χατζηιωάννου
|
Η υπερεκφραστική ένταση και η υψηλή χρωματικότητα είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της ζωγραφικής του Αντώνη Τσακίρη και ταυτόχρονα γνωρίσματα μιας εξπρεσιονιστικής γραφής. Η πραγματικότητα εδώ παραμορφώνεται, με σκοπό να εκφραστούν τα συναισθήματα και η ιδιαίτερη εσωτερική οπτική του καλλιτέχνη.
Για την υλοποίηση των έργων του ο Τσακίρης χρησιμοποιεί λάδι σε καμβά. Ζωγραφίζει απευθείας στο μουσαμά, χωρίς προετοιμασία. Ανασυνθέτει, αντλώντας από τα στοιχεία που τον περιβάλλουν και τον απασχολούν -αλλά και τη φωτογραφία, δημιουργώντας έναν νέο χώρο μεταφυσικής διάστασης που διατηρεί ωστόσο έναν χαρακτήρα πραγματικό και αναγνωρίσιμο. Με αναφορές στον Φράνσις Μπέικον και τον Εδουάρδο Σακαγιάν, επιλέγει και διερευνά με διεισδυτικότητα το συναισθηματικό βάθος των θεμάτων του και βυθίζεται στον ψυχισμό της φιγούρας. Αυτό που τον απασχολεί περισσότερο είναι ο ίδιος ο άνθρωπος μέσα στους ανθρώπους, είτε είναι μέρος του πλήθους, το οποίο μοιάζει να συνδέεται από την όμοια κατευθυντήρια γραμμή των μελών του, είτε στέκεται μόνος αντιμετωπίζοντας τον εαυτό του. Οι πρωταγωνιστές των έργων του Αντώνη Τσακίρη είναι, στην ουσία, αντιήρωες.
Στην τελευταία του ενότητα ζωγραφικών έργων, το πλήθος αποκτά ταυτότητα, έρχεται κοντά στον θεατή και μας αποκαλύπτονται με καθαρότητα τα πρόσωπα. Πρόκειται για διαφορετικά, μοναδικά άτομα, με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που δεν χάνουν τις ιδιότητές τους. Επίμονος αφηγητής ιστοριών, η αναλυτική προσέγγιση της φιγούρας φτάνει σε σημεία την απόλυτη αφαίρεση. Μας εφοδιάζει, ωστόσο, με στοιχεία – κλειδιά που μας προκαλούν να περιηγηθούμε στη δαιδαλώδη ροή των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών. Ο ίδιος συμμετέχει κάποιες φορές σ’ αυτή την κοσμοσυρροή και άλλες φορές την παρατηρεί, ζει και υπάρχει μαζί της –ίσως αυτό να τον οδηγεί στην ανάγκη ύπαρξης διαφυγών (το σκάφανδρο, το ελικόπτερο, ο χορός, η ασφαλής ανωνυμία της μάζας, κτλ).
Στην τελευταία του δουλειά, εμφανίζονται νέοι ρόλοι, οι «δραπέτες», όπως τους ονομάζει, σε μια μποέμ ατμόσφαιρα, ενώ παρελαύνουν και μια σειρά από σύμβολα: οι ομπρέλες, προσδίδοντας μια αίσθηση προστασίας αλλά και απόστασης, οι κλειστοί ή ακαθόριστα «κενοί» χώροι στους οποίους εκτυλίσσονται οι ιστορίες ως υπόμνηση της έννοιας της φυλακής, τα κινηματογραφικά φιλμ που «κρέμονται σαν πουκάμισα φιδιών ή κυλάνε σαν φυσαλίδες σε ατέλειωτους πλαστικούς σωλήνες πειραματικών εργαστηρίων», σύμβολα του χρόνου, της εξέλιξης αλλά και της αναπόφευκτης βιολογικής φθοράς, καταγράφοντας καρέ καρέ στιγμές και αισθήσεις που συσσωρεύονται, συνιστώντας την αφήγηση μιας ολοκληρωμένης πιθανότητας, οι ασπρόμαυρες ριγέ στολές των κρατουμένων, τα τηλεοπτικώς λεγόμενα μωσαΐκ τετραγωνάκια που καλύπτουν τα μάτια των «φερόμενων ως υπόπτων» στα δελτία ειδήσεων.
Στην ιστορία της τέχνης η φυλακή είναι ένα θέμα διαχρονικό. Κυριολεκτικά ή μεταφορικά, υποδεικνύει είτε κοινωνικούς ή άλλους περιορισμούς, είτε τα δεσμά της ανθρώπινης μοίρας. Στο Ενυδρείο του, μια ακόμη μορφή εγκλεισμού, η κεντρική φιγούρα παρουσιάζεται να αιωρείται μέσα στο νερό, σαν φάντασμα ή παραίσθηση, καπνίζοντας το τσιγάρο του, ενώ πίσω από το γυαλί μόλις υπονοούνται οι θεατές που παρατηρούν ατάραχοι. Ο Τσακίρης απεχθάνεται την ευκολία του προφανούς. Ζωγραφίζοντας τους δραπέτες του απελευθερώνει από τα δεσμά αυτά τους αντιήρωές του και -μέσα απ’ αυτούς- ελευθερώνεται και ο ίδιος. Στις αυτοπροσωπογραφίες του, εμβαθύνει, γίνεται ο εσωτερικός καθρέφτης του της στιγμής, αντανακλώντας παράλληλα στο πρόσωπο τα ίχνη της εποχής του. Ο Αντώνης Τσακίρης χαίρεται τη ζωγραφική, σαρκάζει και αυτοσαρκάζεται «επιτιθέμενος» σε μια Δεξαμενή Σκέψης (Think Tank), παίζει με τη λέξη, την απογυμνώνει από την έννοιά της και την αφήνει να αιωρείται, χωρίς νόημα ή προορισμό, πάνω από τα κεφάλια των πρωταγωνιστών. Άλλοτε μας εκπλήσσει με τη θεματολογία του, κινούμενος πάντα στις παρυφές του μεταφυσικού (Δραπέτες στη Βροχή) ενώ, όποτε το θεωρεί σκόπιμο, προσεγγίζει με δεξιοτεχνία τον ρεαλισμό στις ιστορίες του.
Στο σύνολό της, η ζωγραφική του Αντώνη Τσακίρη χαρακτηρίζεται από τα υποβλητικά χρώματα, την πλαστικότητα των προσώπων, τη χρήση της παραμόρφωσης και της εκούσιας υπερβολής για την απόδοση μιας υποκειμενικής συναισθηματικής εντύπωσης. Σουρεαλισμός, εξπρεσιονισμός και συμβολισμός συναντώνται για να φτιάξουν μια πολύ προσωπική ζωγραφική. Δεινός σχεδιαστής, μας μεταφέρει στο απόλυτο σήμερα, αποκαλύπτοντας τη φρίκη στο καθημερινό, με οδηγό το ένστικτο, τις εσωτερικές του παρορμήσεις και την «ακλόνητη, αν και διαρκώς δοκιμαζόμενη» πίστη του στον άνθρωπο.
