ΛΙΛΗ ΙΑΚΩΒΙΔΗ (1900-1985)

Πηγή

ΛΙΛΗ ΙΑΚΩΒΙΔΗ (1900-1985) Η Λιλή Ιακωβίδη το γένος Πατρικίου γεννήθηκε στην Αθήνα. Φοίτησε στο Αρσάκειο και στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και εργάστηκε στην Εθνική Βιβλιοθήκη και στη Βουλή των Ελλήνων. Παντρεύτηκε το Μικέ Ιακωβίδη, γιο του ζωγράφου Γεωργίου Ιακωβίδη (τη ζωή και το έργο του μελέτησε η Ιακωβίδη στο τελευταίο βιβλίο της, με τίτλο Γεώργιος Ιακωβίδης, από τη ζωή και από την τέχνη του), από τον οποίο χώρισε, κράτησε όμως το συζυγικό της επώνυμο. Στα γράμματα πρωτοεμφανίστηκε το 1918 με δημοσιεύσεις ποιημάτων της στο Νουμά, περιοδικό στο οποίο αργότερα έγινε συντάκτις και από το 1927 ως το 1929 συνεργάστηκε ως ανταποκρίτρια με την ελληνόφωνη εφημερίδα της Νέας Υόρκης Εθνικός Κήρυξ. Το 1932 κυκλοφόρησε η πρώτη ποιητική συλλογή της, που είχε τίτλο Φωτεινές ώρες. Τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο ποίησης (1941 για τη συλλογή της Κορυδαλλοί και 1957 για την Αναδρομή) και το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών (1973 για τα Κοσμοείδωλα). Ασχολήθηκε επίσης με φιλολογικές μελέτες, κυρίως για το έργο του Κωστή Παλαμά (με τον οποίο συνδεόταν με στενή φιλία), αλλά και το θέατρο. Για το θέατρο έγραψε οχτώ έργα. Πέθανε στην Κηφισιά. 1. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία της Λιλής Ιακωβίδη βλ. Αργυρίου Αλεξ., «Ιακωβίδη Λιλή», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό4. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1985, Μαυροειδή – Παπαδάκη Σοφία, «Ιακωβίδη Λιλή», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας7. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ., Μερακλής Μ.Γ., «Λιλή Ιακωβίδη», Η ελληνική ποίηση· Ρομαντικοί – Εποχή του Παλαμά - Μεταπαλαμικοί· Ανθολογία – Γραμματολογία, σ.536. Αθήνα, Σοκόλης, 1977 και Μόσχος Ε.Ν., «Λιλή Ιακωβίδη», Νέα Εστία118, ετ.ΝΘ΄, 1/12/1985, σ.1587-1588.

ΜΕΘΩ με τις ανέφελες αυγές και με τα δειλινά / τα χρυσονεφωμένα / με των παιδιών μου τη γλυκειά φωνή που με ξυπνά / με δυο ματάκια γαλανά / με δυο λογάκια στοργικά στον ξύπνο μου ακουστά, / με ό,τι προσμένω κι έρχεται, με ό,τι άδικα ποθώ / μεθώ». (από τη συλλογή «Φωτεινές Ώρες») «...Τώρα ο πόνος δε γυρεύει τον αφανισμό μου / Γδύνεται τον εαυτό μου / λευτερώνεται από το αίμα μου / Μπαίνει / στη ζωή πού δεν έζησες / Στη ζωή πού 'σουν φτιαγμένη νά ζήσης. / Στη ζωή πού βιάστηκες νά ξοφλήσης / Ακουμπά / στην πεινασμένη ματιά των παιδιών / Στη «θελιά» / γύρω απ' το λαιμό των απελπισμένων / Στα πεσμένα φύλλα των δέντρων, - / ώρα φθινοπωρινή / κυκλωμένη από το θάνατο. / Απλώνεται στην ερημωμένη ψυχή της Γης / Στον κόσμο / πού ανασαίνει φαρμάκι / Στον κόσμο πού αγκομαχά / Γίνεται ένα / με το σπασμό / της ανθρώπινης κραυγής / με την ατέρμονη εγρήγορση / Και, ακραγγίζοντας / την αίσθηση του «Χρόνου» / αχνοβλέπει / το πρόσωπο της «Αλήθειας» / Σφαλώ τα βλέφαρα / για να δω τη φωτεινή Απουσία/ Για να ζήσω- / μέσα στη γυμνή στιγμή- / πέρα από τη λύπη / πέρα από τη χαρά / «αυτό» που μου ανήκει». (απόσπασμα απ' τη συλλογή «Άνυδρη Γη»)

Ενδεικτική Βιβλιογραφία • Αργυρίου Αλεξ., «Ιακωβίδη Λιλή», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό4. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1985. • Βρεττάκος Νικηφόρος, «Λιλής Ιακωβίδη: Αναδρομή», Επιθεώρηση ΤέχνηςΗ΄, ετ.Δ΄, 7/1958, αρ.43, σ.66. • Διοματάρη Ουρανία, Το βιβλίο της Λιλής. Αθήνα, 1982. • Καραβίδας Γιάννης, Το Πολυτεχνείο στην ποίηση της Λιλής Ιωκωβίδη· Δοκίμιο. Αθήνα, 1976. • Καραβίδας Γιάννης, Λιλή Ιακωβίδη· Η ποιήτρια της νιότης. Αθήνα, 1978. • Καραντώνης Ανδρέας, «Λιλή Ιακωβίδη: Άνυδρη γη», Νέα Εστία86, ετ.ΜΓ΄, 15/8/1969, αρ.1011, σ.1197-1198. • Καραντώνης Ανδρέας, «Λιλή Ιακωβίδη: Κοσμοείδωλα», Νέα Εστία96, ετ.ΜΗ΄, 1/9/1974, αρ.1132, σ.1404-1406. • Καραντώνης Ανδρέας, «Λιλής Ιακωβίδη: Βενέζης – Καστανάκης, Δοκίμια ζωής και τέχνης, Θέατρο, τόμος πρώτος, Το παιδί (αυτοανθολόγηση)», Νέα Εστία106, ετ.ΝΓ΄, 15/7/1979, αρ.1249, σ.1032-1034. • Καραντώνης Αντρέας, «Λιλής Ιακωβίδη: Ανθρώπινα τοπία», Νέα Εστία110, ετ.ΝΕ΄, 1/8/1981, αρ.1298, σ.1027-1028. • Μαυροειδή – Παπαδάκη Σοφία, «Ιακωβίδη Λιλή», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας7. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. • Μερακλής Μ.Γ., «Λιλή Ιακωβίδη», Η ελληνική ποίηση· Ρομαντικοί – Εποχή του Παλαμά - Μεταπαλαμικοί· Ανθολογία – Γραμματολογία, σ.536. Αθήνα, Σοκόλης, 1977. • Μόσχος Ε.Ν., «Λιλής Ιακωβίδη: Γεώργιος Ιακωβίδης», Νέα Εστία117, ετ.ΝΘ΄, 1/5/1985, αρ.1388, σ.620-621. • Μόσχος Ε.Ν., «Λιλή Ιακωβίδη», Νέα Εστία118, ετ.ΝΘ΄, 1/12/1985, σ.1587-1588. • Παπακωνσταντίνου Δημ. Κ., «Λιλής Ιακωβίδη: Παύλος Παλαιολόγος», Νέα Εστία100, ετ.Ν΄, 15/8/1976, αρ.1179, σ.1104-1105. • Παπακωνσταντίνου Δημ. Κ., «Λιλή Ιακωβίδη: Βενέζης – Καστανάκης», Νέα Εστία103, ετ.ΝΒ΄, 1η/4/1978, αρ.1218, σ.480-481. • Παράσχος Κλέων, «Λιλής Ιακωβίδου Πατρικίου: Οι χαιρετισμοί της Ηλιογέννητης», Νέα Εστία6, ετ.Γ΄, 15/9/1929, αρ.66, σ.780-781. • Σιατόπουλος Δημ., Κριτική για το Παιδί, Η Βραδυνή, 25/4/1978. • Ταρσούλη Αθηνά, «Λιλή Ιακωβίδη – Πατρικίου», Ελληνίδες ποιήτριες, σ.233-245. Αθήνα, 1951. • Χατζίνης Γιάννης, «Λιλής Ιακωβίδη: Κατίνα Παπά. Από τη ζωή και το έργο της», Νέα Εστία93, ετ.ΜΖ΄, 1/2/1973, αρ.1094, σ.207-208. • χ.σ., «Λιλή Ιακωβίδου (1897-11/11/1985)», Χρονικό ’84-85-86, σ.159. Αθήνα, έκδοση του Καλλιτεχνικού Πνευματικού Κέντρου Ώρα, 1986. Αφιερώματα περιοδικών • Η λέξη140, 7-8/1997, σ.466-475.

Εργογραφία (πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις) Ι.Ποίηση • Φωτεινές ώρες. Αθήνα, 1932. • Σαράντα τραγούδια. Αθήνα, Κύκλος, 1934. • Κορυδαλλοί· Με εικόνες του Γιώργου Βακαλό. Αθήνα, Αετός, 1940. • Αναδρομή · Ποιήματα της Λιλής Ιακωβίδη. Αθήνα, 1957. • Άνυδρη γη. Αθήνα, 1968. • Κοσμοείδωλα. Αθήνα, 1973. • Ανθρώπινα τοπία· Ποιήματα με σχέδια της ζωγράφου Ελένης Παγκάλου. Αθήνα, Διογένης, 1981 (στη σειρά Ελληνική Ποίηση). • Το παιδί· Αυτοανθολόγηση· Με ένα γράμμα του Γιάννη Ψυχάρη. Αθήνα, Διογένης, 1977 (στη σειρά Ελληνική Ποίηση). ΙΙ.Μελέτες • Οι χαιρετισμοί της Ηλιογέννητης. Αθήνα, τυπ. Εστία, 1929. • Ο ποιητής Καρθαίος. Αθήνα, Πυρσός, 1939 (και νεώτερη έκδοση με τίτλο Ο ποιητής Καρθαίος · Από τη ζωή και το έργο του. Αθήνα, Εκδόσεις των Επτά, χ.χ.[1972]) • Κωστής Παλαμάς: Η έξοδος · Εικονογράφηση: Ελένης Παγκάλου. Αθήνα, Εστία, 1964. • Από τη ζωή και το έργο του ποιητή Κώστα Καρθαίου. Αθήνα, 1971. • Κατίνα Παπά· Από τη ζωή και το έργο της. Αθήνα, 1972. • Κωστής Παλαμάς· Από το έργο του και τη ζωή του. Αθήνα, 1974. • Βενέζης - Καστανάκης· Δοκίμια ζωής και τέχνης. Αθήνα, Διογένης, 1976 (στη σειρά Οι έλληνες συγγραφείς). • Εύα Βλάμη· Με τρία ανέκδοτα γράμματά της. Αθήνα, Διογένης, 1978 (στη σειρά Οι έλληνες συγγραφείς). • Γεώργιος Ιακωβίδης· Από τη ζωή και την τέχνη του. Αθήνα, Διογένης, 1985. • Παύλος Παλαιολόγος · (Δημοσιογράφος- Λογοτέχνης – Αγωνιστής – Άνθρωπος). Αθήνα, Δωδώνη, 1976. ΙΙΙ.Θέατρο • Εύκολα θύματα. Αθήνα, 1937. • Τα κορίτσια. Αθήνα, 1938. • Αγγελίνα. Αθήνα, 1943. • Υπάρχουν δρόμοι για όλους. Αθήνα, 1963. • Ο δαίμονας. Αθήνα, 1970. • Η κυρία Σούρτα – Φέρτα · Κοινωνική σάτιρα. Αθήνα, Διογένης, 1981 (στη σειρά Νεοελληνικό Θέατρο). • Θέατρο· Τόμος πρώτος. Αθήνα, Διογένης, 1978 (στη σειρά Νεοελληνικό Θέατρο).