"Τα Κύματα" της Βιρτζίνια Γουλφ

"Ο ήλιος δεν είχε ακόμα ανατείλει. Δέν ξεχώριζαν θάλασσα κι ουρανός· μόνο πού η θάλασσα ήταν ελαφρά ρυτιδωμένη, σάν πανί ζαρωμένο. Σιγά σιγά, καθώς ο ουρανός άρχισε ν' ασπρίζει, μιά σκούρα γραμμή σχηματίστηκε στόν ορίζοντα, χωρίζοντας θάλασσα καί ουρανό, καί τό γκρίζο πανί άρχισε νά ριγώνεται - χοντρές κοντυλιές πού έτρεχαν, η μιά μετά τήν άλλη, κάτω απ' τήν επιφάνεια, η μιά ξοπίσω της άλλης, κυνηγώντας η μιά τήν άλλη αδιάκοπα"...

Βιρτζίνια Γουλφ γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1882. Κόρη του Λέσλι Στήβεν -εξέχοντος βικτωριανού- μεγάλωσε σε αστικό και πολύ καλλιεργημένο περιβάλλον. Αυτοδίδακτη (όταν ήταν δεκατριών ετών ο πατέρας της της επέτρεψε να χρησιμοποιεί τη βιβλιοθήκη του, χωρίς όρους), είχε την ατυχία να μη "σπουδάσει" (μεγάλωσε στη σκιά της Βικτωριανής εποχής) αλλά και την τύχη να μείνει έτσι αμόλυντη από το στείρο ακαδημαϊσμό των πανεπιστημίων. Από το 1905 πρωτοστάτησε στη δημιουργία της ιστορικής πια Ομάδας του Μπλούσμπερυ -μια ομάδα από συγγραφείς, ζωγράφους και κριτικούς πού μονοπώλησαν (επάξια, ωστόσο) την πολιτιστική κίνηση του Λονδίνου για δύο δεκαετίες. Το 1912 παντρεύτηκε τον Λέναρντ Γούλφ, σύζυγο-φίλο που "διεύρυνε τα ενδιαφέροντα της και προστάτεψε, σαν φύλακας άγγελος, την πνευματική της υγεία". Έγραψε οκτώ μυθιστορήματα, διηγήματα, και πληθώρα κριτικών και άλλων δοκιμίων. Το πεζό έργο της χαρακτηρίζει η τεχνική της καλούμενης συνειδησιακής ροής, καταγραφή των σκέψεων και αισθημάτων πού "ρέουν", χωρίς καμιά προφανή λογική σύνδεση, στη συνείδηση ενός προσώπου. 

«Τα Κύματα»,Βιρτζίνια Γουλφ

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Μετάφραση: Άρης Μπερλής
Διασκευή - Σκηνοθεσία: Αγγελίτα Τσούγκου
Χορογραφία-Κίνηση: Ερμίρα Γκόρο
Φωτισμοί: Κατερίνα Μαραγκουδάκη
Σκηνικά: Ραλλού Παναγιώτου
Κοστούμια: Άγγελος Φρέντζος
Πρωτότυπη μουσική: Άρης Σιαφάς
Φωτογραφίες: Μαργαρίτα Μυρογιάννη

Με τους: Σάννυ Χατζηαργύρη, Αντιγόνη Δρακουλάκη, Σοφιάννα Θεοφάνους, Στάθης Μαντζώρος, Μπάμπης Γούσιας, Φλάβιος Νεάγκου.
Κινησιολογική ερμηνεία: Ερμίρα Γκόρο.
Συμμετέχει 10μελής ορχήστρα.

Τα Κύματα της Β. Γουλφ,σε σκηνοθεσία Αγγελίτας Τσούγκου στο Σύγχρονο Θέατρο -- Εταιρεία Θεάτρου.
Ευμολπιδών 45, Γκάζι
210 3464380

«Τα Κύματα» της Βιρτζίνια Γουλφ ανανεώνουν το ραντεβού τους με το θεατρόφιλο κοινό-μετά το επιτυχημένο δεκαήμερο στο Βυρσοδεψείο- από 11 Νοεμβρίου, στo Σύγχρονο Θέατρο, το οποίο ξανανοίγει και ξεκινάει με αφιέρωμα στη Βιρτζίνια Γουλφ.

Παραστάσεις:
Κυριακή 18:00
Δευτέρα & Τρίτη 21:00

Έναρξη Δευτέρα 11 Νοεμβρίου

Η Βιρτζίνια Γούλφ αυτοκτόνησε στις 28 Μαρτίου 1941. Έβαλε μια μεγάλη πέτρα στην τσέπη της και μπήκε στα παγωμένα νερά του πόταμου Ουζ· κατέβηκε στον "κάτω κόσμο των νερών", εκεί "πού μια αλλαγή γίνεται ξαφνικά στο μυαλό σου και το σώμα σου λάμπει, ημιδιάφανο, τυλιγμένο σ' έναν πράσινο μανδύα" (Στο Φάρο, III, 8). (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)Την άνοιξη του 1929, όσο η Βιρτζίνια Γουλφ πάλευε ακόμα με τα Κύματα, το πιο σύνθετο, το πιο φιλόδοξο απ' τα γραπτά της, αν κρίνουμε απ' όσα σημείωνε στο ημερολόγιό της, δεν παλλόταν από ιδιαίτερο ενθουσιασμό. Εκείνο που ένιωθε, πάνω απ' όλα, ήταν η «ένταση των δυσκολιών». Είχε βάλει στόχο να δώσει ένα «δραματικό ποίημα», εξαλείφοντας «καθετί άχρηστο, καθετί νεκρό ή επιφανειακό», στο οποίο, μέσα από μια σειρά δραματικών μονολόγων, θα περιέγραφε τη ροή της σκέψης, τη ροή της ίδιας της ζωής. Είχε αφοσιωθεί στο σχέδιό της, «παγιδευμένη σαν τη μύγα στο μέλι», κι αναζητούσε τον κατάλληλο ρυθμό ώστε να διευκολύνει «το αίμα να τρέχει από τη μια άκρη στην άλλη, σαν χείμαρρος». Στα Κύματα αναγνώριζε το πρώτο της έργο όπου αποτυπωνόταν το δικό της, προσωπικό ύφος – για κανένα άλλο, επέμενε, δεν είχε μοχθήσει τόσο πολύ. Κι όταν στα μέσα του 1931 έφτασε να γράψει και την τελευταία του φράση, η αυτοεκτίμησή της είχε φτάσει στο ζενίθ. Όπως σε μια συναυλία τα όργανα παίζουν καθένα το μέρος του, αλλά συγχωνεύονται αρμονικά στο σύνολο, έτσι και σ' αυτό το βιβλίο οι μονόλογοι έξι φίλων, τριών αγοριών και τριών κοριτσιών, δεμένοι με το τραγούδι της φύσης και μεταξύ τους, ενώνονται σε μια συμφωνία που αγκαλιάζει έναν ολόκληρο κόσμο αισθήσεων κι επιθυμιών. Αυτήν ακριβώς τη μουσικότητα ήθελε να αποδώσει ο Άρης Μπερλής, πιάνοντας στις αρχές της δεκαετίας του '80 να μεταφέρει τα Κύματα στη γλώσσα μας. Στη δική του μετάφραση στηρίζεται η ομώνυμη παράσταση που ανεβαίνει τώρα στην εφηβική σκηνή της Στέγης και, όπως λέει ο ίδιος, «το ότι ως τον Απρίλιο θα δίνεται η ευκαιρία σε εκατοντάδες μαθητές να μυηθούν σ' ένα τέτοιο πειραματικό έργο είναι η πιο ευχάριστη είδηση που άκουσα τον τελευταίο καιρό. Έχουν αδικηθεί πολύ αυτά τα παιδιά από άποψη παιδείας κι ευελπιστώ ότι με αφορμή την παράσταση όλο και κάποια θα θελήσουν να διαβάσουν έπειτα και το βιβλίο». Πηγή: www.lifo.grΣυζητώντας με τον μεταφραστή Άρη Μπερλή Πηγή: www.lifo.grΣυζητώντας με τον μεταφραστή Άρη Μπερλή Πηγή: www.lifo.grΣυζητώντας με τον μεταφραστή Άρη Μπερλή Πηγή: www.lifo.gr

ΙΚΕΤΙΔΕΣ

στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης 

Παρασκευή, 9 Οκτωβρίου 2015, στις 21:00

ΙΚΕΤΙΔΕΣ

του Κώστα Παπακωστόπουλου

Εμπνευσμένο από τις Ικέτιδες του Αισχύλου

DEUTSCH  GRIECHISCHES THEATER 

Το αρχαίο δράμα συναντά το "Θέατρο - Ντοκουμέντο"

Με υπέρτιτλους στα ελληνικά

μετάφραση Αλέξιος Μάινας 

Ο σκηνοθέτης Κώστας Παπακωστόπουλος, με το Ελληνογερμανικό Θέατρο DEUTSCH GRIECHISCHES THEATER,μετά από 25 χρόνια συνεχούς δράσης στη Γερμανία, έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και παρουσιάζει τις Ικέτιδες, έργο γραμμένο από τον ίδιο και εμπνευσμένο από το ομώνυμο έργο του Αισχύλου. Στο νέο αυτό έργο το αρχαίο δράμα συναντά το "θέατρο-ντοκουμέντο", καθώς η παράσταση βασίζεται σε αφηγήσεις πολιτικών προσφύγων που ζουν σήμερα στην Γερμανία.  

Παρασκευή 9 Οκτωβρίου 2015, στις 21.00, στο Θέατρο του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης, με υπέρτιτλους στα ελληνικά.

Ο σκηνοθέτης Κώστας Παπακωστόπουλος, γνωστός στη Γερμανία για τις πρωτοποριακές παραστάσεις έργων αρχαίου δράματος, συμπληρώνει φέτος με το θεατρικό του σχήμα «Ελληνογερμανικό Θέατρο» 25 χρόνια δημιουργικής πορείας στη Γερμανία. Στο πλαίσιο αυτού του εορτασμού παρουσιάζεται στην Αθήνα για πρώτη φορά δουλειά του και συγκεκριμένα η τελευταία του σκηνοθεσία«Ικέτιδες», γραμμένη από τον ίδιο και εμπνευσμένη από το ομώνυμο έργο του Αισχύλου.

Το έργο αποτελεί το τρίτο μέρος μιας τριλογίας του Κώστα Παπακωστόπουλου με τίτλο «Η τρέλα των Θεών», που παρουσιάζει τις διαφορετικές πτυχές της πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής κρίσης στην Ευρώπη. Ο κύκλος της κρίσης ξεκίνησε με το έργο «Πλούτος, ο χορός των αγανακτισμένων» το 2012, συνεχίσθηκε με τις «Εκκλησιάζουσες» το 2013 και ολοκληρώθηκε το 2014 με το έργο «Ικέτιδες» με θέμα αυτή τη φορά μια ιδιαίτερη πλευρά της κρίσης: τον πρόσφυγα.

Στις «Ικέτιδες» του Αισχύλου ο χορός των Δαναΐδων εγκαταλείπει την Αίγυπτο και φθάνει στην πόλη του Άργους παρακαλώντας τον βασιλιά Πελασγό να του δώσει άσυλο. Στις «Ικέτιδες» του Παπακωστόπουλου το ταξίδι των Δαναΐδων είναι επιπλέον και ένα ταξίδι στο χρόνο από την αρχαία Αίγυπτο μέχρι την Ευρώπη του σήμερα. Με την έλευσή τους στο Άργος ξεκινάει στο νέο έργο μια διήγηση σημερινών προσφύγων.

Το πρώτο εξάμηνο του 2014 ο Παπακωστόπουλος διοργάνωσε μια σειρά από Workshops, στα οποία πολιτικοί πρόσφυγες από διάφορες χώρες, όπως Συρία, Μάλι, Ιράκ και Τουρκία, που ζουν σήμερα στη Γερμανία, είχαν τη δυνατότητα να περιγράψουν τις δικές τους  εμπειρίες. Αυτές τις «Oral histories», τις ιστορίες φυγής και ελπίδας των προσφύγων στην ξένη, νέα πατρίδα τους ο σκηνοθέτης επεξεργάσθηκε και συνέδεσε με αποσπάσματα από το χορό της τραγωδίας του Αισχύλου συνθέτοντας έτσι το νέο έργο.

Κάτω από τον μανδύα του χορού των Δαναΐδων, και μέσα από μια γλωσσική Βαβυλωνία, ξεδιπλώνεται η ιστορία σύγχρονων προσφύγων και ταυτόχρονα παρουσιάζεται με αποστασιοποιημένο βλέμμα η πολιτική στάση της Ευρώπης στο θέμα «πρόσφυγας».

Η παράσταση ανέβηκε τη χειμερινή περίοδο 2014-15 με μεγάλη επιτυχία στο Θέατρο Bauturm της Κολωνίας και απέσπασε τη θερμή κριτική του Τύπου και του κοινού. Στη συνέχεια έλαβε μέρος στο Διεθνές Φεστιβάλ Θεάτρου Art Carnuntum στη Βιέννη και παρουσιάσθηκε στο Κρατικό Θέατρο του Ντίσελντορφ. 

Η εκδήλωση τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας και της Πρεσβείας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στην Αθήνα. Χορηγοί της παράστασης είναι το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας, το Υπουργείο Πολιτισμού της Ρηνανίας-Βεστφαλίας και η Πόλη της Κολωνίας. Τέλος, την παράσταση υποστηρίζει το Ινστιτούτο Γκαίτε της Αθήνας. 

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Σκηνοθεσία, Δραματουργία: Κώστας Παπακωστόπουλος

Σκηνικά, Κοστούμια: Ulrike Mitschke

Μουσική: Herbert Mitschke

Βίντεο: Michael Strassburger

Φωτισμοί: Julia Marx

Βοηθός Σκηνοθέτη: Thomas Mörl

Βοηθός Δραματουργού: Christina Ripeanu

Γραφική επιμέλεια: Αντρέας Τσορτανίδης

Χορός προσφύγων:

Γυναίκα 1: Terja Diava

Γυναίκα 2: Stephanie Meisenzahl

Γυναίκα 3: Elisabeth Pleß

Δαναός: Thomas Franke

Πελασγός: Stefan Kleinert

Αιγύπτιος στρατηγός: Βασίλης Ναλμπάντης

Κρατικός εκπρόσωπος 1: StefanKleinert

Κρατικός εκπρόσωπος 2: ThomasFranke

Πηγή: http://www.mcf.gr/el/whats_on/?ev=iketides_se_skinothesia_kosta_papakostopoiloi_deutsch_griechisches_theater


Διαβάστε και εδώ 

«Ιμμάνουελ Καντ» του Τόμας Μπέρνχαρντ

Ολόκληρος ο κόσμος του Μπέρνχαρντ σε μια παράσταση

της ΕΛΕΝΑΣ ΣΤΑΓΚΟΥΡΑΚΗ

"Ιμμάνουελ Καντ"
του Τόμας Μπέρνχαρντ,
σκην. Γιάννος Περλέγκας,
Θέατρο Τέχνης
Φεβρουάριος 2015

"Τα διαφωτισμένα μυαλά δεν διαφωτίζουν" -είναι γεγονός!- και "όσοι είναι να μιλήσουν, δεν μιλάνε". Είμαστε, ωστόσο, βέβαιοι πως οι αδιαφώτιστοι επιθυμούν το διαφωτισμό, οι κωφοί την ακοή και οι τυφλοί την όραση; Την απάντηση τη δίνει και πάλι ο Μπέρνχαρντ: το ζητούμενο από τον καιρό του Διαφωτισμού έχει αλλάξει.

Ο "Ιμμανουέλ Καντ", κωμωδία γραμμένη το 1978 -αν και στην περίπτωση του Μπέρνχαρντ ο όρος 'κωμωδία' μοιάζει πολύ λίγος ή επιφανειακός- συνιστά περίληψη τόσο της κοινωνίας και του σύγχρονου κόσμου της διανόησης, όσο και της κοσμοαντίληψης του ίδιου του συγγραφέα. Και τι δεν καυτηριάζει ο μεμψίμοιρος Μπέρνχαρντ, και τι δε συνιστά αντικείμενο σαρκασμού του: η τύφλωση των πνευματικών ανθρώπων, η αφέλεια και δουλοπρέπεια του κόσμου, η έπαρση της τέχνης, η αλαζονεία του χρήματος, η βαναυσότητα του δυνατού απέναντι στον αδύναμο, το ψέμα της ηθικής, ο καταστροφικός συχνά ρόλος των γονέων, συνεπικουρούμενος από εκείνον της Εκκλησίας και του σχολείου, η αδυναμία του ατόμου να προστατευτεί, μια ανθρωπότητα υπό καθεστώς τρόμου, η ανυπαρξία της ατομικής ελευθερίας, η αναζήτηση του εαυτού, το τίμημα που καλείται να πληρώσει καθένας, εν τέλει: η εξύψωση του κενού. Από τα βέλη του συγγραφέα δεν ξεφεύγουν ούτε οι ΗΠΑ, με έξοχα ειρωνικές φράσεις όπως: "Σε πολλά βάσανα βάζει τέλος η Αμερική" ή "Η Αμερική τραβάει σαν μαγνήτης όλους τους αρρώστους". Έτσι, στο έργο αυτό, με τον έντονο -κάποτε- αυτοβιογραφικό χαρακτήρα, το κοινό συναντά το συγγραφέα που αγαπά να μισεί.

Το έργο ανεβαίνει για πρώτη φορά σε ελληνική σκηνή, σε συμπαραγωγή με το Θέατρο Τέχνης, αλλά αυτή δεν είναι η μόνη πρωτιά. Πρώτη είναι και η φορά που ο Γιάννος Περλέγκας υπογράφει σκηνοθέσια, εν προκειμένω μια σκηνοθεσία που προδίδει αγάπη και φροντίδα για τον Μπέρνχαρντ και τον κόσμο του. Με μια αφήγηση πλούσια και πολυεπίπεδη, επιτρέπει στο έργο όχι μόνο να ακουστεί, αλλά και να κυριαρχήσει. Δεδομένης της απαιτητικότητας του κειμένου, λόγω της διαρκούς επανάληψης μοτίβων, αλλά και των συχνά ανακόλουθων στιχομυθιών, η παράσταση συνιστά στοίχημα, το οποίο ο Περλέγκας κερδίζει, όχι ωστόσο απολύτως αλώβητος: δεν αποφεύγεται ένας πλατειασμός στο πρώτο μέρος, όπου ο ρυθμός θα έπρεπε να είναι γοργότερος, αντίστοιχος του δεύτερου μέρους. Αχρείαστος είναι και ο επεξηγηματικός επίλογος, ο οποίος αποκρυσταλλώνει ιδέες που αναλογούν στο θεατή να εξαγάγει, και συνιστά ταυτόχρονα επανάληψη μιας δεδομένης -σήμερα- κοινοτοπίας: ο καθείς και οι πληγές του.

Οι ηθοποιοί πλαισίωνουν ζεστά την παράσταση, με κάποιους να προδίδουν αμηχανία, όπως η Σύρμω Κεκέ στο ρόλο της κυρίας Καντ και ο Χρήστος Μαλάκης στο ρόλο του Έρνστ Λούντβιχ, άλλους όμως να λάμπουν, όπως η Κατερίνα Λυπηρίδου στο ρόλο της εκατομμυριούχου και ο Γιάννης Καπελέρης στο ρόλο του συλλέκτη έργων τέχνης. Ο Μάκης Παπαδημητρίου στον πρωταγωνιστικό ρόλο μάς άφησε αμφίθυμους.

Τα σκηνικά των Χριστίνα Κάλμπαρη και Αττάρτ Βίλλυ γοητευτικά, συνδυάζοντας τη λιτότητα και συμβολικότητα της σκηνής με το βάρος και την επιβλητικότητα της γαλαρίας. Δωρικά στιβαρή η μουσική του Σελαμσή σε εκτέλεση του Περλέγκα.

"Η ανθρωπότητα δεν τρέμει τίποτε περισσότερο από τον ίδιο της τον εαυτό". Ομοίως είχε εκφραστεί ο συμπατριώτης του Μπέρνχαρντ, Λούντβιχ Βίττγκενστάιν: "Η κόλαση δεν είναι οι άλλοι, είναι ο ευατός σου", κάτι που δεν ισχύει για την παράσταση στη Φρυνίχου. Με ένα τέτοιο επίτευγμα, υπό τις δεδομένες μάλιστα συνθήκες, δεν μπορεί κανείς, παρά να είναι υπερήφανος. Εν αναμονή μιας ανάλογης συνέχειας,

Έλενα Σταγκουράκη
Αθήνα, 8/3/2015

Το κυπαρίσσι – του Τάσου Ρούσσου (1934-2015)

Αναδημοσίευση:http://frear.gr/?p=8702

Κοιτάζω σιωπηλός

το κυπαρίσσι του λόφου.

Μου δείχνει τον ουρανό

πηδάλιο του ανέμου

πράσινη και μαύρη φωνή για τα πουλιά.

Έχουμε γίνει σχεδόν φίλοι.

Το πρωί

κοντάρι του ήλιου

κι η θλίψη φυγόκεντρη

κατά τη μεριά της θάλασσας.

Ύστερα

γίνεται σπαθί σκοτεινό

και μου θυμίζει επίμονα

το πανταχού παρόν μαύρο ενδεχόμενο.

Έχουμε γίνει σχεδόν φίλοι.

Μια ύπουλη φιλία, συλλογίζομαι.

Ακούω το νυκτόβιο λάλημα

και βλέπω τον πένθιμο ξυλουργό

να με καρφώνει στο κυπαρισσόξυλο.

Πρέπει να προλάβω, σκέφτομαι,

κι ο νους μου γεμίζει ταξίδια,

να το κάνω κατάρτι.

[Ευθύνη, τχ. 293/1996. Η φωτογραφία με τα κυπαρίσσια είναι του Στράτου Καλαφάτη.]

Τάσος Ρούσσος: Φιλόλογος, ποιητής, πεζογράφος και μεταφραστής.