Σύμφωνα με τον Χάιζενμπεργκ ο άνθρωπος ως παρατηρητής των συμβάντων ή του πειράματος στο οποίο συμμετέχει το επηρεάζει σε τέτοιο βαθμό ώστε δεν μπορεί να γνωρίζει τί θα συνέβαινε εάν δεν συμμετείχε ο ίδιος σε αυτό.
Ερμηνεύοντας ελεύθερα την αρχή της αβεβαιότητας μια βασικότατη αρχή της κβαντικής μηχανικής θα μπορούσαμε να πούμε πως αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα γύρω μας σύμφωνα με την δική μας κοσμοθεωρία. Έτσι, το ίδιο συμβάν ερμηνεύεται διαφορετικά από διαφορετικούς ανθρώπους.
Δεν είναι παράξενο που ενώ μιλάμε την ίδια γλώσσα σκεφτόμαστε με διαφορετικούς όρους την ζωή, τους ανθρώπους, την φύση, την πολιτική, τον έρωτα. Πράττουμε σύμφωνα με την αντιληπτική μας ικανότητα και αυτή σχηματίζεται από θεσμούς όπως η οικογένεια, η εκπαίδευση, η εκκλησία, ο πολιτισμός κ.λ.π.
Επίσης, ενώ λέμε ότι μιλάμε την ίδια γλώσσα δεν αντιλαμβανόμαστε την γλώσσα με τον ίδιο τρόπο. Μιλάμε μια γλώσσα που δεν είναι άγνωστη στον άλλο, ωστόσο η σημασία που δίνουμε στις έννοιες είναι διαφορετική αλλά και η σύνταξη ακόμη και η έμφαση που δίνουμε στις λέξεις είναι διαφορετική. Ο ήχος επίσης όπως εκφέρεται δείχνει την καλλιέργεια του ανθρώπου που εκφράζει με την γλώσσα κάποια πρόταση με ολοκληρωμένο νόημα. Όταν η σκέψη είναι ελλιπής τότε και η γλώσσα είναι ελλιπής.
Επανερχόμενη στην αρχή της αβεβαιότητας θα ήθελα να τονίσω ότι ο άνθρωπος ως μέρος του συμβάντος κατανοεί την πραγματικότητα με διαφορετικό τρόπο από τον άνθρωπο που δεν συμμετέχει στο συμβάν και ακόμη περισσότερο από αυτόν που συμμετέχει στο συμβάν έχοντας γλώσσα ελλιπή καθώς η αντίληψή του είναι ελλιπής.
Παράδειγμα ο άνθρωπος που ζει στην Ελλάδα του 2014 και είναι έληνας βιώνει την κρίση της χώρας διαφορετικά από έναν έλληνα του εξωτερικού που ήρθε επίσκεψη στην χώρα αλλά και από έναν γερμανό, γάλλο κ.λ.π. Επιπλέον, ο έλληνας που το μορφωτικό του επίπεδο είναι ανώτερο από τους άλλους αντιλαμβάνεται σε βάθος την κρίση, ενώ εάν η προσωπική του καλλιέργεια είναι σε υψηλό επίπεδο τότε η κρίση είναι γι'αυτόν μία πολλή διαφορετική εμπειρία από τον έλληνα του εξωτερικού ή τον κάθε άλλο ευρωπαίο.
Έτσι, ενώ για τον χ άνθρωπο η κρίση αποτελεί μία ευκαιρία για αλλαγή και βελτίωση για τον ψ αποτελεί μία καταστροφή για τον δ αποτελεί μία απάτη και για τον ε γίνεται μία αιτία δημιουργίας ψευδαίσθησης και δημιουργίας μιας ψεδούς εικόνας και αντίληψης του άλλου.
Επομένως, η μόνη οδός επικοινωνίας των ανθρώπων δεδομένης της αρχής της απροσδιοριστίας είναι ο διάλογος και μάλιστα η μαιευτική μέθοδος δηλαδή η μέθοδος των ερωταποκρίσεων. Αντιλαμβάνομαι χ εννοείς χ; Η καταφατική ή αποφατική απάντηση της ερώτησης αποτελεί την αρχή της επικοινωνίας. Ο έχων λοιπόν ώτα ακούειν ακουέτω!
Νότα Χρυσίνα
