γράφει η Μαρία Λιάκου*
Γεννήθηκε το 1948 στην Δεσκάτη Γρεβενών.
Σπούδασε μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Πατρών και εργάστηκε στο Υπουργείο
Οικονομικών.Ο ποιητής πέθανε το
1987 στα 39 του μόλις χρόνια, στις 20 Απριλίου (δεύτερη μέρα του Πάσχα) μετά απο ασθένεια.
Ανήκει στην γενιά των Ποιητών του 1970.
Το 1983 κυκλοφόρησε η πρώτη του ποιητική συλλογή “Ορεινό καταφύγιο” και
το 1985 η δεύτερη συλλογή
του με τίτλο “ Με των αλόγων τα φαντάσματα”
Το 1986 εξέδωσε το “Σονέτο του σκοτεινού
θανάτου"{μονόφυλλο), που γράφτηκε με αφορμή τα πενήντα χρόνια απο την
δολοφονία του Λόρκα
Δημοσίευσε άρθρα,
χρονογραφήματα και κείμενα κριτικής.
Πέντε όλα κι όλα
, ξεχωρίζουν τρία, γιατί αναφέρονται στο Μίλτο Σαχτούρη, έναν ποιητή
στον οποίο ο Μπράβος μαθήτευσεε ιδιαίτερα γόνιμα: "Η κριτική και ο Μίλτος
Σαχτούρης. Ένας 'περίπατος' από αφορμή την Εισαγωγή στην ποιητική του Μίλτου
Σαχτούρη του Γιάννη Δάλλα", περ. "Ο Λογοτεχνικός Πολίτης", τχ.
43 (Ιούνιος 1981), σ. 70-73· "Μίλτου Σαχτούρη ''Εκτοπλάσματα', σελίδες
21", περ. "Το Δέντρο", τχ. 33-34 (Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 1987),
σ. 21-23· "Η 'αποκριά' του Μίλτου Σαχτούρη: Ξόρκι ή όχημα της
φρίκης;", περ. "Γράμματα και Τέχνες", τχ. 16 (Απρίλιος 1983), σ.
24-25.
Ύστερα από το θάνατό του, το 1996, εκδίδεται η συλλογή
"Μετά τα μυθικά", με εικόνες του Χρόνη Μπότσογλου, πρόλογο του Μιχάλη
Γκανά και επιμέλεια-επίμετρο του Μισέλ Φάις.
Η συλλογή, στην
οποία εμπεριέχεται και το μονόφυλλο του 1986, μοιράζεται σε δύο ενότητες:
"Ξύλινα τείχη" και "Μετά τα μυθικά", με πέντε και επτά
ποιήματα αντίστοιχα. Τα πρώτα, χρονολογημένα, γράφονται ανάμεσα στις 28-3-1982
και 23-6-1983 (ένα στις 9-4-1985), ενώ τα δεύτερα είναι αχρονολόγητα .
Το 2000 ο Συνθέτης και τραγουδιστής Θανάσης
Παπακωνσταντίνου μελωποιεί και τραγουδά στίχους του Χ.Μπράβου. Τίτλοι
τραγουδιών Α.Μάνθος και Ημερος Υπνος.
|
Ο
Ποιητής Μιχάλης Γκανάς του αφιερώνει ένα ποίημα.
στον Χρήστο Μπράβο
Μια τέτοια
νύχτα, πριν από χρόνια,
κάποιος
περπάτησε μόνος, δεν ξέρω πόσα
λασπωμένα
χιλιόμετρα.
Νύχτα και
συννεφιά χωρίς άστρα.
Ξημερώματα μπήκε
στα Γιάννενα.
Στο πρώτο χάνι
έφαγε, και κοιμήθηκε
τρία μερόνυχτα.
Ξύπνησε απ’ το χιόνι
που έπεφτε
μαλακά, στάθηκε στο παράθυρο
κι άκουγε τα
κλαρίνα.
Πότε θαμπά και
πότε δίπλα του,
όπως τα ’φερνε ο
άνεμος.
Κι άκουσε μετά
τη φωνή
πεντακάθαρη, από
κάπου κοντά,
σαν αλύχτημα και
σαν να την έσφαζαν
τη γυναίκα κι
ούτε καβγάς ούτε
τίποτε άλλο,
χιόνιζε όλη νύχτα στα Γιάννενα.
Ξημερώματα
πλήρωσε τι χρωστούσε
και γύρισε στο
χωριό του.
Στα πενήντα του
θα ’τανε
με γκρίζα μαλλιά
και τρεις θυγατέρες
ανύπαντρες,
χήρος τέσσερα χρόνια,
με τη μαύρη κάπα
στις πλάτες,
και τι χιόνι
σήκωσαν τούτες οι πλάτες
κανένας δεν το
’μαθε.
Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΡΑΒΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΥΡΣΙΝΗ ΓΚΑΝΑ
Γυάλινα ΜΜμ
ΜΕΡΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥ
( έχουν αναρτηθεί στο διαδίκτυο)
Του λυπημένου
Σε φράχτη θα το δείτε το κεφάλι μου.
Σε καθαρή πετσέτα να το βάλετε
και να το πάτε.
Στάχτη και πριονίδι μη σκορπίσετε–
πίνουν το αίμα όχι τη φωνή του.
Δέστε το μαύρο άλογο που τρέχει
δέστε τ’ άσπρα φτερά του που χτυπούν·
κι ανοίξτε στη γριά με τ’ άγρια
δάχτυλα να μπήξει στο σανίδι
το καρφί της.
Με των αλόγων τα φαντάσματα
Μήκος χρόνου
Στον Μιχάλη Γκανά
Θα είναι νύχτα και θα ουρλιάζουν τα βατράχια
και τα σκυλιά θα σεργιανούν στην αγορά
και εσύ μ’ ένα μαχαίρι στα νεφρά
θα συντροφεύεις τα φαντάσματα στα βράχια.
Εκείνος θα ‘ρχεται απ’ τ’ ανέμου τον κρυψώνα
-ξύλινα πόδια που κοντεύουν την οργιά-
και συ με τον ανάπηρο σουγιά
θα σκάβεις πάλι τ’ όνομά του στον αιώνα.
Σε κούφια μέρα θα γλιστράς τυφλός σακάτης
θα ν’όλος αίμα του σκυλιού σου ο ζουρνάς
κι αν φύγεις όλο πίσω θα γυρνάς
στα μαυρολίθαρα δεμένος απελάτης.
Ορεινό καταφύγιο
Σονέτο του σκοτεινού θανάτου
Της νύχτας και του ανέμου Federico
Garcia Lorca, πέφτει πέντε η ώρα.
Τ’ άλογο πάει μιαν άδεια νεκροφόρα·
στ’ αλώνι πολεμά ταύρος με λύκο.
Σε παίρνει η δημοσιά, για να σε βγάλει
κει που η αστραπή κλωσάει την αστραπή της.
Του φεγγαριού το πέταλο, μαγνήτης,
σέρνει το ματωμένο σου κεφάλι
κουρέλια φασκιωμένο της παντιέρας.
Φυσάει σκοτεινού θανάτου αέρας –
και πού να είν’ εκείνο τ’ άσπρο σάλι
που σου ’ριξε, όταν σ’ έπαιρναν, η νύφη;
Σκυλί τρελό τα κόκαλά του γλείφει
και σ’ άλλον κόσμο αρχίζει καρναβάλι.
Μετά τα μυθικά
Πρώτη βροχή, ή αντιπερισπασμός
Όταν χτυπά η βροχή στους τσίγκους
και σε τραβούν του ύπνου τα τελώνια
γλιστρούν στ’ άδειο πλακόστρωτο οι ίσκιοι
βρεμένοι ώς το κόκκαλο. Επιστρέφουν.
Τρυπώνουν στα ραγίσματα των τοίχων
ύστερα στα θεμέλια κατεβαίνουν·
βυθίζονται στου κόκορα το αίμα.
Όταν χτυπά η βροχή στους τσίγκους
και σε τραβούν του ύπνου τα τελώνια
έρχονται πίσω των σπιτιών οι πεθαμένοι·
σε γνώριμους βυθούς να ξεχειμάσουν.
Με των αλόγων τα φαντάσματα
Πεθάνανε νωρίς.
Τους έμαθα νύχτες παλιές
ξυπνούσαν ένας ένας
στου πατέρα τα θαύματα.
κάποτε τους μυρίζω στον αέρα
-βαρύ άλιωτο κόκκινο.
Εδώ κανείς δεν άλλαξε τους φράχτες
μια χλόη τους κυκλώνει
αλλού πυκνή αλλού ατάιστη.
Σημαδιακές παλάμες όλ' αυτά
με τον καιρό μπορείς
και τις διαβάζεις.
Φωτογραφίζεις από μνήμης
τους απόντες.
από τη συλλογή Ορεινό καταφύγιο, 1983
Σπούδασε Βρεφοκομία και Κοινωνική Εργασία(ΙΑΚΕ). Εργάστηκε ως Κοινωνική Λειτουργός και
Υπεύθυνη της Υπηρεσίας Ηλικιωμένων- Βοήθεια στο Σπίτι» του Ελληνικού
Ερυθρού
Σταυρού Μετείχε σε δράσεις και αποστολές του Τομέα Κοινωνική
Πρόνοιας και του Σώματος
Εθελοντών Κοινωνικής Πρόνοιας του
ΕΕΣ καθώς και σε δράσεις εκτάκτων αναγκών(σεισμοί- πλημμύρες-φωτιές κα).
Έχει εργαστεί ως
Εκπαιδεύτρια σε διάφορα Κέντρα Επαγγελματικής
Κατάρτισης (ΚΕΚ) και
σε επιδοτούμενα προγράμματα από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα.
Είναι Πιστοποιημένη
Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων και Στέλεχος Σ.Υ.Υ. από το ΕΚΕΠΙΣ
Μελετάει ελληνική φιλοσοφία και ποίηση. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια αυτογνωσίας και προσωπικής
ανάπτυξης.
Το πρώτο της βιβλίο εκδόθηκε το 2014 και είναι μια σειρά
διηγημάτων με τίτλο «ΜΙΚΡΕΣ
ΑΠΏΛΕΙΕΣ»-Εκδόσεις ΟΣΤΡΙΑ .
Το 2015 κυκλοφόρησε
το βιβλίο της «Οι αφετηρίες» δυο νουβέλες από τις εκδόσεις vakxikon.gr.
Διηγήματα της έχουν δημοσιευτεί σε Λογοτεχνικά περιοδικά και
στο διαδίκτυο.
Αγαπάμε το Χρήστο Μπράβο και για αυτό που ήταν και για την ποίησή του.
ΑπάντησηΔιαγραφήΜικρή συνεισφορά:
Γενέθλιος τόπος
Πατρίδα των απόντων.
Οι φράχτες
κ’ οι φωλιές των βράχων
κρατούν ακόμα βογγητά.
Ο χρόνος μετριέται
με Ψυχοσάββατα.
***
Άστρα
Καπνίζουν κ’ οι άγγελοι, είπε.
Άμα σηκώσετε τη νύχτα
το κεφάλι σας θα τις ιδείτε
τις κάφτρες των τσιγάρων τους.
Τι καφενείο τι ουρανός
ντουμάνι και φτυσιές
κι αέρας σάπιος
(κι ο κάτω κόσμος
στάχτες κι αποτσίγαρα).
ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΡΑΒΟΣ (Από την ποιητική του συλλογή “Ορεινό καταφύγιο', Τυπογραφείο “Κείμενα', Αθήνα 1983)