"Piazza san Nicolò" Γιώργος Σεφέρης

Longtemps je me suis couché de bonne heure *το σπίτιγεμάτο γρίλιες και δυσπιστία σαν το καλοκοιτάξεις στις σκοτεινές γωνιές«για χρόνια πλάγιαζα νωρίς» ψιθυρίζει«κοίταζα την εικόνα του Ύλα και την εικόνα της Μαγδαληνής5προτού καλονυχτίσω κοίταζα τον πολυέλαιο με τ’ άσπρο φωςτα μέταλλα που γυάλιζαν και δύσκολα άφηνατις τελευταίες φωνές της μέρας».Το σπίτι σαν το καλοκοιτάξεις μέσα από τις παλιές κορνίζεςξυπνά με τα πατήματα της μητέρας στα σκαλοπάτια10το χέρι που φτιάνει τα σκεπάσματα ή διορθώνει την κουνουπιέρατα χείλια που σβήνουν τη φλόγα του κεριού. Κι όλα τούτα είναι παλιές ιστορίες που δεν ενδιαφέρουν πια κανένανδέσαμε την καρδιά μας και μεγαλώσαμε.Η δροσιά του βουνού δεν κατεβαίνει ποτέ χαμηλότερα από το καμπαναριό15που μετρά τις ώρες μονολογώντας και το βλέπουμεσαν έρχεται τ’ απόγεμα στην αυλήη θεία Ντάρια Ντιμιετρόβνα το γένος Τροφίμοβιτς.Η δροσιά του βουνού δεν αγγίζει ποτέ το στιβαρό χέρι του αϊ-Νικόλαμήτε το φαρμακοποιό που κοιτάζει ανάμεσα σε μια κόκκινη και μια πράσινη σφαίρα20σαν υπερωκεάνιο μαρμαρωμένο.Για να βρεις τη δροσιά του βουνού πρέπει ν’ ανέβεις ψηλότερα από το καμπαναριόκι από το χέρι του αϊ-Νικόλακάπου 70 ή 80 μέτρα δεν είναι πολύ.Κι όμως εκεί ψιθυρίζεις όπως σαν πλάγιαζες νωρίς25και μέσα στην ευκολία του ύπνου χάνονταν η πίκρα του αποχωρισμούόχι λέξεις πολλές δυο τρεις μονάχα και τούτο φτάνειαφού κυλάνε τα νερά και δε φοβούνται μη σταματήσουνψιθυρίζεις ακουμπώντας το κεφάλι στον ώμο ενός φίλουσα να μην είχες μεγαλώσει μέσα στο σπίτι το σιωπηλό30με φυσιογνωμίες που βάρυναν και μας έκαμαν αδέξιους ξένους.Κι όμως εκεί, λίγο ψηλότερα από το καμπαναριό, αλλάζει η ζωή σου.Δεν είναι μεγάλο πράγμα ν’ ανεβείς μα είναι πολύ δύσκολο ν’ αλλάξειςσαν είναι το σπίτι μέσα στην πέτρινη εκκλησιά κι η καρδιά σου μέσα στο σπίτι που σκοτεινιάζεικι όλες οι πόρτες κλειδωμένες από το μεγάλο χέρι τ’ αϊ-Νικόλα. Πήλιο – Κορυτσά, καλοκαίρι – φθινόπωρο 1937 Πηγή Το εξώφυλλο της πρώτης έκδοσης του μυθιστορήματος «Από τη μεριά του Σουάν». Είχε εκδοθεί από τον οίκο Γκρασέ με έξοδα του συγγραφέα. «Για χρόνια πλάγιαζα νωρίς». Δεν υπάρχει μέσος αναγνώστης, συγγραφέας ή κριτικός που να αγνοεί τη φράση με την οποία αρχίζει ο πρώτος τόμος του αριστουργήματος του Μαρσέλ Προυστ Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο. Την εντάσσει ο Σεφέρης στο ποίημά του Plazza San Nicolo και έτσι τη μεταφέρει  στη μετάφραση του ογκώδους έργου, το οποίο υπερβαίνει τις 3.000 σελίδες, ο Παύλος Ζάννας, που την άρχισε στη φυλακή κατά τη διάρκεια της δικτατορίας. Δεν πρόλαβε να την αποπερατώσει γιατί τον πρόλαβε ο θάνατος. Εχουν συμπληρωθεί εκατό χρόνια από την έκδοση στη Γαλλία του πρώτου τόμου με τίτλο Από τη μεριά του Σουάν. Το έργο ολοκληρώθηκε το 1927 με την έκδοση του έβδομου τόμου, πέντε χρόνια μετά τον θάνατο του Προυστ. Τέτοια έργα γράφονται κάθε δύο αιώνες - και δεν είναι υπερβολή. Αυτό σηματοδοτούν άλλωστε οι επετειακές εκδηλώσεις, τα κείμενα και οι αναλύσεις του έργου που δημοσιεύονται σε όλον τον κόσμο.