Αυτό είναι, τουλάχιστον σύμφωνα με το οπισθόφυλλο το βιβλίου, το πρώτομυθιστόρημα που γράφτηκε ποτέ. Συγγραφέας του φέρεται να είναι η Μουρασάκι, μια ορφανή από μητέρα γυναίκα, που έζησε στην αυτοκρατορική αυλή της Ιαπωνίας τον 11ο αιώνα. Προστάτης αλλά και επίδοξος μελλοντικός εραστής της είναι ο Γκέντζι, ο πρωταγωνιστής της ιστορίας, ο οποίος ανέλαβε τη φροντίδα της από παιδί, με σκοπό όταν μεγαλώσει να την κάνει γυναίκα του.
«Ευτυχισμένος είναι αυτός του οποίου οι πράξεις περνάνε απαρατήρητες σ’ αυτό τον κόσμο», διαβάζουμε σε κάποιο σημείο του βιβλίου. Ο Γκέντζι, ο ήρωάς μας, την ομορφιά και τη νοημοσύνη του οποίου, εξυμνεί η συγγραφέας, σύμφωνα με τον πιο πάνω αφορισμό δε θα μπορούσε ποτέ να γίνει ευτυχισμένος. Τη βασική ευθύνη ωστόσο δεν τη φέρει ο ίδιος, αλλά το παρουσιαστικό και ο περίγυρός του, που του φουσκώνουν τα μυαλά, που δεν αφήνουν να βγει στο φως η καλοσύνη που κρύβει πίσω από την εικόνα του.
«Η ιστορία του Γκέντζι» είναι μια ιστορία παράφορου έρωτα και ατελείωτων απογοητεύσεων, μηχανορραφιών και επιδείξεων γνώσης και δύναμης, φιλίας και προδοσίας. Ο Γκέντζι μοιάζει με ένα άνθρωπο ελεύθερο μα φυλακισμένο, υπόδουλο στις ορμές του, τυφλό στις αδυναμίες του, γενναιόδωρο, θαραλλέο, μα και αλαζόνα. Αυτό το τελευταίο ελάττωμα είναι που θα τον βάλει στους περισσότερους μπελάδες, αλλά αυτό το ίδιο είναι που θα τον οδηγήσει κιόλας κάποτε στην εξορία και την αυτογνωσία.
Η Μουρασάκι έφτιαξε ένα μυθιστόρημα-χρονικό, μια μαρτυρία για μια ολόκληρη, χαμένη στο χθες εποχή, αλλά και μια ιστορία αγάπης, με πολλά ωστόσο αντικείμενα. Ο ήρωάς της είναι φτιαγμένος με μαστοριά και κατασκευασμένος με ποιητική στόφα. Τα γράμματά του είναι ποιήματα, τα λόγια του στάζουν μέλι. Θα ήταν τέλειος, αν δεν τον έτρωγε το σκουλήκι του ανικανοποίητου, αυτό που τον οδηγούσε ξανά και ξανά στην αναζήτηση «δύσκολων και μη συμβατικών σχέσεων».
«Ο ποιητής που είπε ότι αγαπάμε μόνο όσο ζούμε δε γνώριζε και πολλά πράγματα για την αγάπη», υποστηρίζει κάπου ο Γκέντζι. Μα μήπως γνωρίζει ο ίδιος; Αρχικά όχι. Αλλά όσο περνάει ο καιρός, όσο οι αναμνήσεις της έκλυτης ζωής και των αμέτρητων σωματικών απολαύσεων αρχίζουν να ξεθωριάζουν, τόσο αλλάζει και η ψυχοσύνθεσή του. Τόσο πιο πολύ χαρίζει την αγάπη και την αφοσίωσή του σ’ εκείνους που ηθελημένα ή άθελά του πλήγωσε και στο κορίτσι που, μόνο και μόνο με το να υπάρχει, τον έκανε καλύτερο άνθρωπο.
Δε θα μπορούσαμε να δώσουμε ένα ορισμό γι’ αυτό το βιβλίο, να το περιγράψουμε με λόγια απλά. Αν και ο παρόν τόμος περιλαμβάνει μόνο το ένα τέταρτο του πρωτότυπου κειμένου, που μάλλον ξεπερνά τις 1200 σελίδες, ξεχειλίζει από εικόνες ομορφιάς, στιγμές έρωτα, σκηνές ατελείωτου πόνου, ποίηση και σοφία. Κάτι σαν συσκευασία – όχι δύο σε ένα, αλλά πολλών διαφορετικών στοιχείων.
Η επιλεκτική ωστόσο μετάφραση των κεφαλαίων του, μοιάζει να του στερεί κάτι από την αρχική μαγεία, ενώ δεν απουσιάζουν και τα λάθη (κάποια στιγμή ένας αξιωματούχος θρηνεί για το θάνατο της κόρης του, για τον οποίο μόλις εκείνη τη στιγμή μαθαίνουμε, ενώ πού και πού υπάρχουν χρονικές ασυνέπειες). Ωστόσο οι χάρες του είναι τόσες πολλές που αξίζει να διαβαστεί από κάθε φίλο της γιαπωνέζικης λογοτεχνίας.
