Τυπώθηκε στη Βιέννη της Αυστρίας από τους Έλληνες αδερφούς, τυπογράφους και εκδότες, αδερφούς Πούμπλιο και Γεώργιο Μαρκίδες Πούλιου, από το 1790 έως το 1797. Η Εφημερίς, υπήρξε μαχητικό όργανο των ιδεών του νεοελληνικού διαφωτισμού, που μεταξύ άλλων, πρέσβευε και την εθνική απελευθέρωση. Η Εφημερίς είχε μεγάλη απήχηση, φτάνοντας σε όλες τις περιοχές που υπήρχαν ελληνικές παροικίες, ενημερώνοντας τις ελληνικές κοινότητες για τα γεγονότα που συνέβαιναν στο κόσμο αλλά και στον τουρκοκρατούμενο ελληνικό χώρο. Οι αδερφοί Μαρκίδες- Πούλιου, εκτός από την Εφημερίδα στην ελληνική, τύπωσαν για ένα μικρό διάστημα και τη σέρβικη εκδοχή της, πιθανόν ανταποκρινόμενοι στο αίτημα του Φεραίου, για μια βαλκανική απελευθερωτική κίνηση. Στο τυπογραφείο τους, τύπωσαν επίσης αρκετά ελληνικά και ξενόγλωσσα βιβλία, και συνεργάστηκαν στενά με τον Ρήγα Φεραίο του οποίου εξέδωσαν αρκετά βιβλία και μεταξύ αυτών και τη περίφημη Χάρτα του. Αυτή η συνεργασία και η σύλληψη του Φεραίου και των συνεργατών του για διάδοση επαναστατικών (απελευθερωτικών) ιδεών έφερε και την απαγόρευση κυκλοφορίας της Εφημερίδας, το κλείσιμο του τυπογραφείου των αδερφών Πούλιου και την απέλαση τους από τα εδάφη της Αυστριακής αυτοκρατορίας.
Με τον τίτλο Ερμής ο Λόγιος ή Λόγιος Ερμής ήταν γνωστό το δεκαπενθήμερο φιλολογικό περιοδικό στην ελληνική γλώσσα που εκδιδόταν από το 1811 έως το 1821 στην ελληνική παροικία της Βιέννης, φέρνοντας κοντά τους Έλληνες λόγιους της διασποράς.Εμπνευστής του περιοδικού ήταν ο Αδαμάντιος Κοραής και πρώτος διευθυντής του περιοδικού ο Άνθιμος Γαζής. Θεωρείται ως το σημαντικότερο περιοδικό της περιόδου πριν την έναρξη της ελληνικής επανάστασης, με τους συνεισφέροντες στο περιοδικό να είναι σημαντικοί λόγιοι και διανοούμενοι της ελληνικής κοινότητας.Το περιοδικό είχε ως στόχο την επαφή και επικοινωνία των διανοουμένων εντός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με αυτούς της Δυτικής Ευρώπης, καθώς και για να προετοιμάσει το πνευματικό υπόστρωμα για την εθνική εξέγερση των Ελλήνων. Η γεωγραφική εξάπλωσή του σε σχέση με τα δεδομένα της εποχής του ήταν εντυπωσιακή επειδή κυκλοφορούσε σε πάνω από σαράντα ελληνικές κι ευρωπαϊκές πόλεις. Η κυκλοφορία του άρχισε την 1η Ιανουαρίου 1811, και κατόπιν εκδίδονταν -με μια διακοπή το 1815- έως την 1η Μαΐου 1821. Μετά τον Άνθιμο Γαζή, διευθυντές του περιοδικού έγιναν ο Θεόκλητος Φαρμακίδης και αργότερα ο Κωνσταντίνος Κοκκινάκης.
Τα έντυπα της επανάστασης
Όταν απελευθερώθηκε η Ελλάδα τόσο ο Καποδίστριας όσο και ο Όθωνας προσπάθησαν να περιορίσουν την ελευθερία του Τύπου. Οι ανταγωνισμοί των πολιτικών ομάδων και φατριών, των Ελλήνων της Διασποράς και της κυρίως Ελλάδας, υποχρέωσαν τις εφημερίδες να επιλέξουν στρατόπεδα.
Το Εθνικόν Πνεύμα υποστήριζε τον Αλέξανδρο Κουμουνδούρο
Η Εφημερίς των συζητήσεων υποστήριζε τον Επαμεινώνδα Δεληγιώργη
Οι "Καιροί" και η "Πρωία" υποστήριζαν τον
Χαρίλαο Τρικούπη
Τον τίτλο Ασμοδαίος έφερε παλαιά εβδομαδιαία σατιρική και γελοιογραφική εφημερίδα που εξέδιδε στην Αθήνα ο Εμμανουήλ Ροΐδης, μαζί με τον Θέμο Άννινο. Η εφημερίδα αυτή κυκλοφόρησε για μια δεκαετία, από το 1875 μέχρι το 1885, με μια μικρή μόνο διακοπή κατά τον Ιούλιο του 1876. Στην προμετωπίδα της η εφημερίδα είχε τον βιβλικό δαίμονα Ασμοδαίο σε μορφή μικρού τοξοβόλου σάτυρου ερωτιδέα. H εφημερίδα τυπωνόταν στο τυπογραφείο της Ελληνικής Ανεξαρτησίας. Κατά τη δεύτερη περίοδο της έκδοσής του τυπωνόταν στα τυπογραφεία των αδελφών Περρή και της Ενώσεως, Γ.Σ. Σταυριανού («Ο Ασμοδαίος»), Ανδρέου Κορομηλά, Ανέστη Κωνσταντινίδου και του Αττικού Μουσείου.[1]
Σημαντικότεροι συνεργάτες της εφημερίδας αυτής ήταν ο Γεώργιος Σουρής, ο Μιχαήλ Μητσάκης,ο Ευάγγελος Κουσουλάκος, ο Δημήτριος Κόκκος, ο Αριστείδης Ρούκης, ο Μπάμπης Άννινος, ο Νικόλαος Σαράντης και άλλοι.
Το πιο αξιόλογο σατιρικό περιοδικό του 1883 ήταν του Γεώργιου Σουρή
Εφημερίς ονομαζόταν η πρώτη καθημερινή πολιτική εφημερίδα που κυκλοφόρησε στην Αθήνα, του νέου ελληνικού κράτους. Η «Εφημερίς», πρωτοκυκλοφόρησε τη Δευτέρα 1η Οκτωβρίου 1873 από τον Δημήτρη Κορομηλά. Η έκδοσή της έληξε το 1922.
Βλάσης Γαβριηλίδης
Μεταμφιεσμένος δραπέτευσε με εμπορικό πλοίο στην Αθήνα, όπου εργάστηκε για λίγο ως συντάκτης της «Εφημερίδος των Συζητήσεων», που ήταν δημοσιογραφικό όργανο του πολιτικού Επαμεινώνδα Δεληγεώργη. Στις 14 Αυγούστου 1878 μαζί με τον Κλεάνθη Τριαντάφυλλο, παλιό του συνεργάτη από τα χρόνια της Κωνσταντινούπολης, που και αυτός είχε διωχθεί από τις Οθωμανικές αρχές, εξέδωσαν το σατιρικό περιοδικό «Ραμπαγάς». Το πρώτο φύλλο του εντύπου, που πήρε τον τίτλο του από το ομώνυμη κωμωδία του Γάλλου θεατρικού συγγραφέα και λιμπρετίστα Βικτοριέν Σαρντού αλλά και από το σκάνδαλο που είχε προκληθεί στην Αθήνα λίγο καιρό νωρίτερα, όταν η αστυνομία είχε απαγορεύσει το ανέβασμα της παράστασης στην ελληνική πρωτεύουσα, επειδή σατίριζε έναν εξέχοντα Γάλλο πολιτικό, εκδόθηκε στις 12 Αυγούστου του 1878, κι είχε ως στόχο να αφυπνίσει του Έλληνες από τη νωχέλεια και την αδιαφορία για τα κοινά, όπως έγραψε στο πρωτοσέλιδο άρθρο του «Διατί Ραμπαγάς» και «Είμεθα όλοι Ραμπαγάδες από του ανωτάτου μέχρι του κατωτάτου». Οι δύο εκδότες συνελήφθησαν για εξύβριση του βασιλιά και προφυλακίστηκαν, όμως στις 16 Δεκεμβρίου του 1879, αθωώθηκαν από το Κακουργιοδικείο Αθηνών.
Στις αρχές του 1880 ο Γαβριηλίδης αποχώρησε από τον «Ραμπαγά» και λίγες ημέρες αργότερα, τον Ιανουάριο του ίδιου χρόνου, εξέδωσε τη δισεβδομαδιαία πολιτικοσατιρική εφημερίδα «Μη Χάνεσαι» , τίτλο τον δανείστηκε από τη φράση του Αλέξανδρου Κουμουνδούρου, με την οποία ο Μεσσήνιος πολιτικός συνήθιζε να απαντά είτε στη γυναίκα του για την εναντίον του πολεμική, είτε στους πολιτικούς του φίλους, όταν τα πράγματα γίνονταν δύσκολα και περίπλοκα. Ανάμεσα στους συνεργάτες του ήταν και ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, που δημοσίευσε σε συνέχειες το ιστορικό του μυθιστόρημά «Οι Έμποροι των Εθνών»
Τρία χρόνια αργότερα, την 1η Νοεμβρίου 1883, το «Μη Χάνεσαι» μετατρέπεται σε ημερήσια πρωινή εφημερίδα γνώμης με τίτλο «Ακρόπολις». Η εφημερίδα του έγραψε ιστορία στον Ελληνικό Τύπο με την αρθρογραφία της και την πρωτοποριακή της εμφάνιση και ύλη, καθώς ο Γαβριηλίδης ήταν θαυμαστής του αγγλοσαξωνικού Τύπου και καθιέρωσε στην ελληνική δημοσιογραφία το ρεπορτάζ, την καμπάνια, τις δημοσιογραφικές αποστολές και τις συνεντεύξεις με πρόσωπα της επικαιρότητος. Ο Γαβριηλίδης έφερε στην Ελλάδα το κυλινδρικό ταχυπιεστήριο, που ονομάσθηκε «Μαμούθ», στο οποίο τυπώνονταν για πολλά χρόνια η εφημερίδα του, αλλά και άλλες εφημερίδες και έντυπα. Σ’ ένα από τα τελευταία φύλλα του «Μη Χάνεσαι», ο Γαβριηλίδης έγραψε, «...Την «Ακρόπολιν» θέλωμεν καταστήσει εκ των κυριωτέρων οργάνων του κοινωνικού πολιτισμού και οικονομικού αγώνος, ον η Κοινή Γνώμη οφείλει να αγωνίζεται επ’ αγαθώ της Πατρίδος. Το έμβλημα ημών είναι το παλαιόν έμβλημα: Ένωσις και Μεταρρύθμισις. Περιττόν να είπωμεν ότι ούτε τώρα θα ανήκωμεν εις Κόμμα, εναλλάξ υποστηρίζοντες και πολεμούντες, εναλλάξ συμπολιτευόμενοι και αντιπολιτευόμενοι. Τούτο τινές ονομάζουσιν αστάθειαν, αλλ’ ημείς, οίτινες μέχρι τούδε ουδέποτε εγνωρίσαμεν την πίστιν και την σταθερότητα των συμφερόντων, φανερά προκηρύσομεν την αστάθειαν αυτήν ως σημαίαν μας. Ο Γαβριηλίδης επιδίωκε να γίνει η «Ακρόπολις» όργανο του κοινωνικου και πολιτικού πολιτισμού. Όταν ο καραγωγεύς και ο θυρωρός του ξενοδοχείου και ο επιστάτης μιάς πλατείας θα εμφανίζεται κάθε πρωί με την εφημερίδα στο χέρι, τότε θα μπορούμε να πούμε πως είναι πολιτισμένος τόπος η Ελλάδα...».
Η Εστία του Γεωργίου Δροσίνη ξεκίνησε ως περιοδικό για να μεταμορφωθεί σε πολιτική εφημερίδα λίγα χρόνια αργότερα
Εξώφυλλο τεύχους του 1881
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου