HHhH - Himmlers Hirn heisst Heydrich (Ο Χάιντριχ είναι ο εγκέφαλος του Χίμλερ)

Συγγραφέας: ΜΠΙΝΕ, ΛΟΡΕΝ
Έτος έκδοσης: 2015

Τίτλος πρωτοτύπου: HHhH
Γλώσσα πρωτοτύπου: Γαλλικά
Μετάφραση: ΞΕΝΑΡΙΟΣ, ΓΙΩΡΓΟΣ

ΒΡΑΒΕΙΟ GONCOURT ΠΡΩΤΟΕΜΦΑΝΙΖΟΜΕΝΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ 2010

1942. Κατεχόμενη Τσεχοσλοβακία.

Δύο Τσεχοσλοβάκοι παρτιζάνοι σταλμένοι από το Λονδίνο πέφτουν με αλεξίπτωτο κοντά στην Πράγα. Αποστολή τους να δολοφονήσουν τον πιο επικίνδυνο άντρα του Γ’ Ράιχ: τον Ράινχαρντ Χάιντριχ, «το ξανθό κτήνος», τον «δήμιο της Πράγας», τον αρχηγό των γερμανικών μυστικών υπηρεσιών, το δεξί χέρι του Χάινριχ Χίμλερ. Πρόκειται για την Επιχείρηση Ανθρωποειδές, μία από τις πιο τολμηρές και ηρωικές απόπειρες του Β’ Παγκόσμιου πολέμου.

Περιγράφοντας με καθηλωτικό τρόπο την απόπειρα δολοφονίας του Χάιντριχ, το HHhH συνθέτει μια πανοραμική εικόνα του Γ’ Ράιχ και της περιόδου του Β’ Παγκόσμιου πολέμου. Μια συναρπαστική ιστορία απροσμέτρητου ηρωισμού και συντροφικότητας, προδοσίας και εκδίκησης.

«Μια λογοτεχνική εποποιία… Ένα μυθιστόρημα που μας γνωρίζει καλύτερα την Ιστορία».The New York Times Book Review

«Το HHhH με ενθουσίασε. Η γραφή του Binet συνδυάζει τα πάντα: Μια ουδέτερη, δημοσιογραφική και ειλικρινής αφήγηση με την ενστικτώδη γραφή ενός λογοτέχνη που ξέρει να επινοεί ιστορίες. Είναι ένα από τα καλύτερα ιστορικά μυθιστορήματα που έχουν πέσει στα χέρια μου».Μπρετ Ίστον Έλις

---

ΚΡΙΤΙΚΕΣ - ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ

Προσπαθώντας να μείνει πιστός στα πραγματικά, ιστορικά γεγονότα συνυφαίνει μαζί τα γεγονότα την δική του ιστορία, δημιουργώντας ένα παιχνίδι συνειρμικών παραλληλισμών. Γίνεται και ο ίδιος πρωταγωνιστής της ιστορίας του (γράφει χαρακτηριστικά «Αυτή την ιστορία θέλω να την κάνω προσωπική υπόθεση»), καταγράφοντας την διαδικασία συγγραφής του βιβλίου σε ημερολογιακό στυλ με παραπομπές σε ταινίες, βιβλία και άλλες πηγές που τον βοήθησαν στη συγγραφή. Με αυτό το τέχνασμα διαχωρίζει την οπτική του γωνία σε σχέση με τα ιστορικά γεγονότα. Οι αγωνίες, τα ερωτηματικά και η κριτική του συγγραφέα στα ιστορικά γεγονότα είναι αυτές που δίνουν ζωντάνια στο βιβλίο και τελικά δημιουργούν προβληματισμούς στον αναγνώστη.
Έλενα Χατζηγιωργάκη, Ο Αναγνώστης, 07/11/15

Όλο το κείμενο είναι συναρπαστικό,καταιγιστικό και καθηλώνει τον αναγνώστη όντας γραμμένο με σεμνή τόλμη (βεβαίως,υπάρχει κι αυτή),νεύρο,ύφος που αν και επιμελώς ατημέλητο δεν στερείται σοβαρότητας, άψογο προϊόν έρευνας και μόχθου από έναν νεαρής ηλικίας άνθρωπο ευρηματικό κι έξυπνο,που δεν τον ενοχλεί που δείχνει αμήχανος και απορημένος,σοκαρισμένος από την έρευνα που ο ίδιος έχει κάνει και μέσω αυτής βγάλει στην επιφάνεια σημεία και τέρατα,γεννήματα μιας από τις πιο ελεεινές φάσεις της ανθρωπότητας που έτσι κι αλλιώς τον/μας ξεπερνά και σοκάρει και που θα σοκάρει και θα παραδειγματίζει,ελπίζω αιώνια,γιατί είναι ολόκληρη μια ιστορία φρίκης και τεράτων, ελπίζω η τελευταία.
Βιβή Γ., Λέσχη Ανάγνωσης του Degas, 04/11/15

Ο Binet με σαγήνευσε με την ευθύτητα της γραφής του, με τις ανασφάλειες του που τον κατέκλυσαν κατά τη συγγραφή, με τις μυθοπλαστικές επεμβάσεις του και με τις ειλικρινείς εξομολογήσεις του, ενώ ταυτόχρονα με καθήλωσε, με τα ιστορικά ντοκουμέντα που συνδέονται με την τραγική αυτή περίοδο της ιστορίας και που διαβάζοντας με άφησαν ανίκανη να τιθασεύσω την ορμή των συναισθημάτων μου…
Καλλιόπη Κρητικού, Λογοτεχνικά Σοκάκια, 25/10/15

[...] ο αναγνώστης δεν γίνεται μόνο παρατηρητής αυτού του «ιστορικού θρίλερ» που έλαβε χώρα στην κατεχόμενη Πράγα του 1942, αλλά και μάρτυρας της συγγραφικής πορείας του βιβλίου, του φόβου και των αμφιβολιών του συγγραφέα που καταπιάνεται με το θέμα. Κατά τη γνώμη μου, αυτό είναι και το μεγαλύτερο επίτευγμα του Binet, ο οποίος καταφέρνει να εντυπωσιάσει και με τον αριστοτεχνικό τρόπο με τον οποίο δομεί την πορεία προς την τελική πράξη: οι παράλληλες διαδρομές του Χάιντριχ και των καταδρομέων τελικά θα συναντηθούν σε μια στροφή στην Πράγα και θα οδηγήσουν σε μια εκπληκτικής αγωνίας περιγραφή του τέλους.
Αφροδίτη Δημοπούλου, Diavasame, 16/10/15

Ο Laurent Binet, όμως, έχει το χάρισμα της γραφής, καθώς και -παρά τις αμφιβολίες του- της ορθής μυθιστορικής προσέγγισης ενός ιστορικού γεγονότος. Και, χάρη στη φρέσκια πένα του, την ενδελεχή του έρευνα, το χιούμορ του, τα ενδιαφέροντα στοιχεία διεπιστημονικότητας και το τέχνασμα που θυμίζει αράδες ημερολογίου, δικαίως κέρδισε το αναγνωστικό κοινό, και, δικαίως, έδρεψε δάφνες.
Βίκυ Βασιλάτου, Frear, 06/10/15

Ο Binet γνωρίζει πως οι πολλές πληροφορίες πάνω σε ένα Ιστορικό γεγονός ανασύρουν περισσότερες ελεύθερες παραμέτρους με αποτέλεσμα να προκαλούν περισσότερη σύγχυση και να περιορίζουν αντί να επεκτείνουν την περιγραφή και το συναίσθημα. Και ακριβώς εδώ είναι η συντριβή στην συγκεκριμένη ανάπτυξη της Ιστορίας: δεν έρχεται στους ίδιους τους ήρωες των οποίων καλώς ή κακώς η πορεία ήταν απ΄την αρχή προδιαγεγραμμένη πίσω απ΄το ιστορικό τους πλαίσιο, αλλά έρχεται στον συγγραφέα ο οποίος είναι αναγκάσμένος να παραδεχτεί την αδυναμία του και την ατέλεια του δημιουργήματός του και ηττημένος να αποχωρήσει.
Η ατέλεια όμως της προσπάθειάς του είναι στο τέλος επιτυχία του ίδιου του βιβλίου και πραγματικά μονάχα να το χειροκροτήσω μπορώ γι’ αυτήν την ανάπτυξη. Η τοποθέτησή του στα ράφια πλάι στην ταμπέλα ‘Ιστορικό Μυθιστόρημα’ είναι μάλλον άκρως ειρωνική. Είμαι σίγουρος ο ίδιος ο Binet θα πρέπει να γελάει μ’ αυτό…
Βασίλειος Δρόλιας, Ιστολόγιο ficciones, 28/09/15

Είναι μια συναρπαστική ιστορία, εξαιρετική αφορμή για μυθιστόρημα, αλλά η πρωτοτυπία του βιβλίου είναι ότι ο συγγραφέας δεν αρκείται στην εξιστόρησή της. Βάζει και τον εαυτό του στο κείμενο, μιλάει για την ιστορία της ίδιας της συγγραφής του, για τα μέρη που είδε, την Πράγα που επισκέφτηκε γράφοντας το βιβλίο. Κάνει ένα βήμα πίσω από την ιστορία και έτσι το αντικείμενο παύει να είναι η ιστορία, μόνο. 
Bookworm, 29/07/15

Διαβάζοντας το εξαιρετικό μυθιστόρημα του Laurent Binet (που δίκαια τιμήθηκε με το Goncourt πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα στη Γαλλία το 2010 - το βιβλίο κυκλοφορεί τώρα και στην Ελλάδα από τον "Κέδρο", σε μια υποδειγματική μετάφραση του Γιώργου Ξενάριου), δεν σε μαγεύει μόνο το θέμα: μια από τις κορυφαίες πράξεις αντίστασης κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η επιχείρηση εκτέλεσης από δυο Τσεχοσλοβάκους καταδρομείς του ανθρωπόμορφου κτήνους που άκουγε στο όνομα Ράινχαρτ Χάιντριχ, διαβόητου ηγέτη των υπηρεσιών ασφαλείας των SS και κυβερνήτη του προτεκτοράτου Βοημίας- Μοραβίας όπως ονομάστηκε από τους Ναζί η κατεχόμενη Τσεχία. Σε καθηλώνει η εξαιρετική αφηγηματική τεχνική που ανανεώνει ιδανικά το φθαρμένο είδος του ιστορικού μυθιστορήματος. Η συναρπαστική εξέλιξη αποτυπώνει ανάγλυφα τον ηρωισμό αλλά και την ποταπότητα, την ομορφιά αλλά και την κτηνωδία. Η αντίστιξη κάποιες φορές γίνεται αβάσταχτη. Θα σταθώ μόνο σε μία: σε αυτή που απεικονίζει την αθλιότητα του περίφημου ποιητή Σαιν Τζον Περς που σαν γενικός γραμματέας του γαλλικού υπουργείου Εξωτερικών έπαιξε κεντρικό ρόλο στις επονείδιστες συμφωνίες του Μονάχου με τις οποίες εγκαταλείφθηκε από τη Δύση στα χέρια των Ναζί η Τσεχοσλοβακία. Ναι, ξέρω, οι ποιητές δεν πρέπει να κρίνονται από τη ζωή τους. Εδώ όμως δεν πρόκειται για ιδιωτική ζωή αλλά για δημόσιο βίο. Και ο κυνισμός, η αλαζονεία του διπλωμάτη- ποιητή εκείνες τις μέρες σοκάρει και επαναθέτει το ερώτημα για το νόημα των λέξεων. Και γι' αυτό, στη δική μου συνείδηση τουλάχιστον, ποιητές δεν είναι οι Σαιν Τζον Περς αλλά μορφές σαν εκείνα τα δυο νέα παιδιά που έπεσαν μαχόμενα στην Πράγα το 1942 και άκουγαν στα ονόματα Γκάμπτσικ και Κούμπις.
Κώστας Χατζηαντωνίου (ιστορικός-συγγραφέας), 27/07/15

Μεσοπόλεμος, αλεξιπτωτιστές, Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος… Ορισμένα από τα «σημεία-κλειδιά» που κέντρισαν το ενδιαφέρον μου και με έκαναν να ανοίξω ορεξάτος το “HHhH”, το νέο βιβλίο του Laurent Binet. Μερικές ημέρες μετά κι αφού τοποθέτησα μια για πάντα (;) το βιβλίο στο ράφι της βιβλιοθήκης, η επιλογή του ιδιαίτερου αυτού έργου με είχε δικαιώσει πλήρως.
Ντίνος Ρητινιώτης, Provocateur, 23/07/15

Το Himmlers Hirn heist Heydrich είναι ένα συνταρακτικό βιβλίο. Συνταράσσει τον αναγνώστη, και συντάραξε εμφανώς και επί μακρόν τον συγγραφέα του: τόσο, που να μην το εγκαταλείπει ακόμη και όταν, και όσο, το διαβάζουμε εμείς. Ο Λοράν Μπινέ είναι ο αφηγητής, ο μυθιστοριογράφος, ο ιστορικός, αλλά και ο αναγνώστης, ο επιμελητής, ο κριτικός του βιβλίου του, αυτού του πολύ προσωπικού πρότζεκτ που ανέλαβε και που στη διάρκεια όσων χρόνων χρειάστηκε να ερευνήσει, να τεκμηριώσει, να ταξιδέψει, να δει, να ψάξει, να αναρωτηθεί και να γράψει (και να σβήσει) τον ρούφηξε μέσα του, ίσως-ίσως και να τον επινόησε κιόλας.
Κυριάκος Αθανασιάδης, Some Bookks, 22/07/15

Το «HHhH» διαβάζεται ως περιπέτεια, ως βιογραφία, ως εισαγωγή στον Β’ Παγκόσμιο, ως μάθημα συγγραφής, ως υψηλή λογοτεχνία.
Σταύρος Στριλιγκάς, Popaganda, 21/07/15

Ο κύριος Γκρι τα ξαναθυμήθηκε όλα αυτά καταβροχθίζοντας το συναρπαστικό μυθιστορηματικό χρονικό της δολοφονίας του Χάιντριχ, «HHhH» από τον Λοράν Μπινέ (μτφρ. Γ. Ξενάριος), ακούγοντας την Ημιτελή του Σούμπερτ με τον Καρλ Μπεμ να διευθύνει τη Φιλαρμονική της Βιέννης. «Ετσι για σπάσιμο», είπε. "Για να ξεπλύνω τον Σούμπερτ απ’ το απόλυτο κτήνος που οι αναγνώστες βλέπουν ακριβώς από κάτω".
Ηλίας Μαγκλίνης, Η Καθημερινή, 19/07/15

Προσωπικό ημερολόγιο, βιογραφία του Χάιντριχ, ιστορία του ναζισμού, αφήγηση για τους μηχανισμούς της αντίστασης, το έργο του Μπινέ αποβαίνει τόσο πρωτότυπο όσο και πολυπρισματικό: ο αναγνώστης μπορεί να βρει σε αυτό από νυχτερινές συζητήσεις με φίλους πάνω σε συγκεκριμένα κεφάλαια ως τεκμηριωμένα περιστατικά συνδεδεμένα με την απανθρωπιά του «ξανθού κτήνους» (όπως ήταν το πιο διαδεδομένο παρωνύμιο του Χάιντριχ) και το πορτρέτο των εκτελεστών του, Γιαν Κούμπις και Γιόζεφ Γκάμπτσικ, από εκθέσεις του αγγλικού στρατού.
Μάρκος Καρασαρίνης, BHΜΑgazino, 12/07/15

Ο Μπινέτ, προφανώς και δεν είναι ιστορικός – δεν υπάρχει αμφιβολία πως ούτε και ο ίδιος επιθυμεί να εμφανιστεί ως τέτοιος. Εμφανίζει, όμως, πολύ καλά πρώτα δείγματα άριστης λογοτεχνικής δυναμικής. Οι εικόνες από τα αντίποινα των ναζί μετά το θάνατο του Χάινριχ και ιδιαιτέρως η σφαγή στο Λίντιτσε είναι μια έξοχη εκδοχή ρυθμού, αφήγησης και οικονομίας. Η, δε, μάχη που έδωσαν οι Γκάμπτσικ, Κούμπικ και λοιποί αντιστασιακοί με τους γερμανούς (αφού πρώτα είχαν προδοθεί από έναν «δικό» τους), έχει την ένταση και το σφρίγος ενός θρίλερ που κόβει την ανάσα.
Διονύσης Μαρίνος, Fractal, 09/07/15

Ο Laurent Binet διηγείται την ιστορία με αφοπλιστικά απλό και μοντέρνο τρόπο. Παραθέτει τα γεγονότα, χτίζει λογοτεχνικές γέφυρες εκεί που τα ντοκουμέντα απουσιάζουν, επιστρέφει στα γραφόμενά του για να τα ελέγξει και να τα σχολιάσει.
Newpost, 01/07/15