Χαρείτε τον πόνο σας
Η ποίηση του Γιάννη Σκληβανιώτη
Η ποίηση του Γιάννη Σκληβανιώτη είναι μοναδική στο είδος της. Αντιπαθώ αυτή την εμπορική έκφραση, αλλά δεν βρίσκω άλλη για την περίπτωση του Γιάννη Σκληβανιώτη. Προχωρώντας πέφτω σε άλλη κοινοτυπία! Τη λέξη. Ξέρουμε βέβαια ότι το όπλο, η σωτηρία και η καταστροφή του ποιητή, είναι η λέξη. Αλλά η μοναδικότητα του Γιάννη Σκληβανιώτη είναι ακριβώς η λέξη. Τελευταία στην ποίηση έχει επικρατήσει μια τάση παιχνιδιού με τη λέξη, όπου αναποδογυρίζεται το νόημά της. Στον Γιάννη Σκληβανιώτη βλέπουμε λέξεις με αντίθετες λέξεις να συνυπάρχουν αρμονικά. Είναι γιατί δεν πρόκειται για μια επιφανειακή «αντιθετολογία», αλλά για μια σε βάθος οπτική της λέξης, που οδηγεί στην πολυσημία της ύπαρξης κι αυτή με τη σειρά της στη φιλοσοφική θεώρηση των πραγμάτων, «ας μάθουμε κάποτε πως με ύλη που ονειρεύεται / γράφεται η αφήγηση». Ας μάθουμε να κοιμώμαστε χωρίς τους κινδύνους των ονείρων». Και στη ζωή να μην επιχειρούμε «μια αναστήλωση ονείρων / με υλικά παρωχημένα / … ή συνειδητά αλλοιωμένα / για τη δικαίωση μιας παραμυθίας ανωφελούς».
Όσοι διαβάζουν ποίηση για ξεκούραση, ας το ξεχάσουν. Η ποίηση του Γιάννη Σκληβανιώτη είναι ένα διαρκές ξύπνημα που αντικαθιστά τον ύπνο. Εδώ καλύπτονται όλες οι περιοχές, ακόμη και η θανατοαθανασία ( δική μου εφεύρεση). Οι ερωτήσεις δεν σταματούν ποτέ· οι απαντήσεις έρχονται και φεύγουν γιατί είναι δύσκολο να εκπληρωθούν με τέτοιες ερωτήσεις. Για να αντέξεις «τις δραπετεύσεις των στιγμών» και τις «ρωγμές των διαψεύσεων», «μη ταχτοποιείς το χρόνο στις συνήθειας τις διαστάσεις» και μην αφήνεσαι «στου ορίζοντα την αυταπάτη». Η σοφία της ποίησης του Γιάννη Σκληβανιώτη δεν βρίσκεται μόνο στο περιεχόμενο των λέξεων που διαλέγει αλλά και στον απρόσμενο συνδιασμό μεταξύ τους. Αυτό σε βοηθάει ν’ ανακαλύψεις το βαθύτερο νόημα της κάθε μιας και μαζί ίσως κάποιο στοιχείο του δικού του ψυχισμού. «Χρεία έχει η ψυχή σου να πετάς χωρίς φτερά». Ναι, αν και κολλημένοι στην υλική περιουσία, ας την ψάξουμε και ίσως βρούμε εκεί τροφή για την ψυχή μας, ίσως μάθουμε να πετάμε χωρίς φτερά. Είναι πραγματικά πολύτιμες οι συμβουλές ζωής του Γιάννη Σκληβανιώτη.. Να πάψτε «να λυπάστε για τον εαυτό σας με πρόσχημα την αναχώρηση του».
Και η θρησκευτική πίστη τι θέση έχει; Είναι άραγε κι αυτή μια βοήθεια επιβίωσης μπροστά στο αιώνιο άγνωστο; Ή μήπως, όπως λέει ο Γιάννης Σκληβανιώτης «Ώ εσείς οι μοιραίοι, οι πιστοί / Ώ εσείς πειραματόζωα άγια της ιστορίας». Αλλά υπάρχει μια πίστη, ουσιαστικά θρησκευτική, στην ποίηση του Γιάννη Σκληβανιώτη: η πίστη στο χώμα: «Τα ισχύοντα στης ανύπαρχτης αιωνιότητας τον τόπο, γνώση συνεχώς ελεγχόμενη από την αλήθεια του εδάφους την ψυχρή» ή «Μου δείχνουν κοιτώντας το χώμα τα μνήματα των μύθων». Ως και το ποίημα απ’ αυτή την αλήθεια βγαίνει: «Ακουμπάω το αφτί στη γη μη κι ακούσω μες τη σιωπή ένα ποίημα».
Τελικά στην ενεργό ζωή μας, την μόνη παντοδυναμία που αναγνωρίζει ο Γιάννης Σκληβανιώτης είναι ο εαυτός μας. Αυτός κρίνει, αποφασίζει –σωστά ή λάθος, αυτός πληρώνει το αντίτιμο – απορρίπτει ή δέχεται αυτό που θεωρεί καλύτερο, όχι μόνο για τον εαυτό του, αλλά και για το ανθρώπινο σύνολο που πιστεύει ότι ανήκει. Άλλη μια συνύπαρξη αντιθέτων: εγωισμός κι ανθωπιά.
8 του Δεκέμβρη 2015 στο "ΑΙΤΙΟΝ"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου