Η δύναμη έρχεται από την Κρήτη- Ρένα Πετροπούλου - Κουντούρη

Το Βιβλιοπωλείο-café Booktalks και ο Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη

έχουν την ευχαρίστηση να σας προσκαλέσουν στην παρουσίαση

του νέου βιβλίου της συγγραφέα Ρένας Πετροπούλου-Κουντούρη με τίτλο

Η ΜΑΧΡΙΑ ΤΗΣ ΛΗΘΗΣ

την Παρασκευή 7 Νοεμβρίου 2014, στις 19:30,

στο χώρο του βιβλιοπωλείου

(Αρτέμιδος 47 & Αγ. Αλεξάνδρου 58, Π. Φάληρο).

Για το βιβλίο θα συνομιλήσουν η Βιβή Γεωργαντοπούλου,

συντονίστρια της Λέσχης Ανάγνωσης Degas,

και η συγγραφέας.

Αποσπάσματα  θα διαβάσει

ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Παναγιώτης Βασιλείου.

Πληροφορίες: Βιβλιοπωλείο Booktalks, τηλ.: 210 9802520.

Η Ρένα Πετροπούλου - Κουντούρη  μιλάει στο cantus firmus για το νέο της ιστορικό μυθιστόρημα ‘’Η Μάχρια της Λήθης’’

Σε ένα από τα πιο αγαπημένα βιβλία της φετινής χρονιάς εξελίσσεται το νέο ιστορικό μυθιστόρημα και δέκατο πέμπτο βιβλίο της Ηρακλειώτισσας συγγραφέως Ρένας Πετροπούλου Κουντούρη, ‘’Η Μάχρια της Λήθης ‘’που πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Λιβάνη κι αμέσως αγκαλιάστηκε από το κοινό σε ολόκληρη την Ελλάδα.

 ‘’Ένα έξυπνα γραμμένο μυθιστόρημα, το οποίο άνετα κατατάσσεται στα ιστορικά καθώς το περιβάλλον στο οποίο κινούνται τα πρόσωπα είναι ιστορικά τεκμηριωμένο, και είναι φανερό όχι έχει καταναλωθεί χρόνος αρκετός για μελέτη προ συγγραφής. Πολυπρόσωπο, με εναλλαγές πολλών τόπων, εκδηλώσεων, εθίμων και παραδόσεων, κλειστών κοινωνιών με προκαταλήψεις, και με κοινό άξονα όλων την ιστορία που δένει τους πρωταγωνιστές, το έργο κινείται το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα στο Λασίθι στην τουρκοκρατούμενη Κρήτη, στις πολυπολιτισμικές Σμύρνη και Κωνσταντινούπολη, στο Αγιασολούκ -πόλη κοντά στο Κουσάντασι-, στη Μασσαλία, στις γειτονιές του Παρισιού του Τουλούζ Λωτρέκ’’, γράφει σε βιβλιοκριτική της η συγγραφέας και ιστορικός Ευρυδίκη Λειβαδά.   

Όσο για τη δημιουργό του, την χαρακτηρίζει η όρεξη για δουλειά, η πειθαρχία, η γόνιμη συνεισφορά με ότι καταπιάνεται, αφού η φύση της είναι ανήσυχη και δημιουργική. Η Ρένα Πετροπούλου Κουντούρη είναι μια γυναίκα δοτική, καλλιεργημένη, ευγενής κι ευαίσθητη, που υπεραγαπά την τέχνη της, δίνει τον καλύτερο εαυτό της, κατορθώνοντας να ελέγχει πλήρως όλες τις ικανότητές της. Θεωρεί ότι οι συγγραφείς θα πρέπει να προσπαθούν να εκμαιεύουν συγκίνηση και προσοχή από τους αναγνώστες ανανεώνοντας το ενδιαφέρον τους κάθε φορά, διότι κρίνονται από το ίδιο το κοινό τους.

Αγκαλιάζει αυτό που της τυχαίνει , προσφέρει όσο και όπου μπορεί, υιοθετεί τη θετική στάση παντού, χαίρεται με τη χαρά των άλλων, είναι ειλικρινής και όπου αγαπά αφοσιώνεται. Την ίδια, ως απαιτητική αναγνώστρια, την ιντριγκάρει η γλώσσα –τα κείμενά της είναι κυριολεκτικά σμιλευμένα-, υποστηρίζοντας ότι ένα βιβλίο πρέπει να ελκύσει και να ‘’κρατήσει’’ τον αναγνώστη, να τον ταξιδέψει, να τον συναρπάσει. Μας εξομολογείται ότι η συγγραφή είναι η καταφυγή της στα δύσκολα και κλείνει τούτη τη συνέντευξη μ’ ένα πλατύ χαμόγελο.

της Νότας Χρυσίνα

Ποια υπήρξε η αφορμή που σας ώθησε να ασχοληθείτε με τη συγγραφή;

Άργησα να ξεκινήσω. Μου συνέβη στα σαράντα δύο μου χρόνια. Ένα τραγικό γεγονός όπως ήταν ο θάνατος της νέας ακόμα  μητέρας  μου το 1999, στάθηκε η σπίθα που πυροδότησε μια πληθώρα συναισθημάτων , καλά κρυμμένων βαθιά μέσα μου. Κάποια στιγμή αισθάνθηκα την ανάγκη να τα εξωτερικεύσω μέσα από τις σελίδες ενός βιβλίου, που δεν πίστευα καν ότι θα εκδοθεί. Αυτός ο θάνατος-μαχαίρι  –και ουσιαστικά η , μέσω αυτού του γεγονότος, αναγέννησή μου-ήταν η αφορμή.

Γιατί ιστορικό μυθιστόρημα;

Όταν η ιστορία δε γράφεται, γίνεται παραμύθι. Γίνεται όνειρο με θαμμένους θησαυρούς, με πετρωμένους ναούς, ναυάγια και μάχες,  ώσπου κάποτε με τη σκαπάνη της μελέτης και της γραφίδας  βγαίνει τ’ όνειρο αληθινό και το παραμύθι γίνεται μυθιστορία.

Ιστορικό μυθιστόρημα, για να ξανα-ανακαλύψουμε την Ιστορία, να την γνωρίσουμε από την αρχή μέσα από ένα άλλο, διαφορετικό πρίσμα. Να περπατήσουμε βήμα βήμα, να διανύσουμε μύθους και πραγματικότητα μέσα από τους αιώνες, να πορευτούμε διαμέσου μιας συναρπαστικής μυθοπλασίας σε τόπους μυστηριακούς και μακρινούς ή τόσο κοντινούς που τους αγγίζουμε, τους πατάμε, ιστορικό μυθιστόρημα για να δούμε πως εξελίχθηκε ο κόσμος, να ανακαλύψουμε τις ρίζες μας, για να κρατήσουμε την άκρη του μίτου και να ταξιδέψουμε.

Ιστορικό μυθιστόρημα, γιατί μ’ αρέσουν τα δύσκολα. Ένα ιστορικό μυθιστόρημα δεν είναι εύκολη υπόθεση. Απαιτεί μελέτη, έρευνα , γνώση, το έργο πρέπει να διέπεται από σεβασμό και συνέπεια στις ιστορικές μνήμες. Θα πρέπει να γίνει , όσο το δυνατόν, σαφής αναπαράσταση της εποχής, τεκμηρίωση και διασταύρωση των πραγματικών ιστορικών γεγονότων, ενίοτε και  αρχαιολογικών ερευνών που πάνω τους ‘’το κείμενο πατάει’’ για να ανασυσταθεί η εκάστοτε χρονική περίοδος,  συστηματική μελέτη όλων των στοιχείων που σχετίζονται με την ιστορική ανασύνθεση. Και πρωτεύοντα ρόλο έχει, η ικανότητα και η μαστοριά του συγγραφέα να φέρει το τότε στο σήμερα και να ξαναχτίσει ένα ολόκληρο σύμπαν από την αρχή.

Ιστορικό μυθιστόρημα, επειδή , για πολλούς , το σήμερα δεν αντέχεται…   

Ένα σημαντικό στοιχείο, το οποίο δεν περνά απαρατήρητο , είναι η λεπτομερής έρευνα που χρειάστηκε να κάνετε, όσον αφορά την εποχή στην οποία αναφέρεστε.

Χρειάστηκε επίπονη και σχολαστική έρευνα, προκειμένου να αναδειχθεί και να φωτιστεί και η παραμικρή λεπτομέρεια. Μελέτησα άπειρα βιβλία (σημείο αναφοράς ο Καπετάν Μιχάλης του Καζαντζάκη, τα κλασσικά αριστουργήματα του Ντοστογιέφσκι, Γκόγκολ και Τολστόι αλλά και τα βιβλία της Ρέας Γαλανάκη ), ιστορικά πονήματα επίσης που αναφέρονται στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο (19ος αιώνας), βιογραφίες και μυθιστορήματα, αφιερώματα εφημερίδων, διάβασα πολύ για την Κωνσταντινούπολη,  τους μουσουλμανικούς νόμους, έσκυψα πάνω σε  χάρτες, μπήκα στο ιντερνέτ για  εικόνες πλεούμενων της εποχής, μελέτησα ακόμα και ναυτικούς όρους, επειδή ένα μεγάλο μέρος του βιβλίου διαδραματίζεται εν πλω.

Επίσης προσπάθησα να αναπλάσω και να δώσω το ανάλογο στυλ στην πόλη της Μασσαλίας, στα ρούχα εποχής, τα έπιπλα, έψαξα για  ποτά ,  φαγητά,  μέσα μεταφοράς, μνημεία, έκανα ειδική μελέτη για το όπιο, αλλά και για την τεχνοτροπία των ζωγράφων (Ρενουάρ, Μονέ κ.λ.π) βοήθησαν πολύ και οι ανάλογες ταινίες που παρακολούθησα. Γενικά η έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε ταυτόχρονα με την συγγραφή του έργου και όχι πριν, όπως κάνουν οι περισσότεροι συγγραφείς, στάθηκε πολύτιμη γιατί έδωσε πνοή στην εποχή και τους ήρωες, που λειτουργούσαν πλέον σε οικείο περιβάλλον φτιαγμένο αποκλειστικά γι αυτούς, παροτρύνοντάς με να υιοθετήσω ως φόρο τιμής προς την κλασσική λογοτεχνία ένα ιδιαίτερο αφηγηματικό ύφος.

 Πολύτιμη στάθηκε και η εμπειρία μου από τη μαθητεία μου στο Παρίσι, σαν σχεδιάστρια μόδας. Βοήθησε πολύ στην αναπαράσταση του τέταρτου μέρους, που είναι το Παρίσι των αρχών της Μπελ Επόκ.

‘’Η Μάχρια της Λήθης’’ είναι ένα καινοτόμο μυθιστόρημα, πολυφωνικό, σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση με ιδιαίτερο ύφος και στυλ. Μιλήστε μας γι’ αυτό.

Λατρεύω την πρωτοπρόσωπη αφήγηση, ίσως γιατί μετενσαρκώνομαι εγώ η ίδια, παίρνοντας κάθε φορά κι άλλο πρόσωπο-προσωπείο. Πίσω από τους ήρωες κρύβεται μεν ο συγγραφέας, αλλά ουσιαστικά οι ήρωες είναι αυτοί που κρατούν τα σκήπτρα και κινούν τα νήματα. Το βιβλίο''Η Μάχρια της Λήθης'' διακρίνεται για την πρωτοτυπία του, επειδή είναι καθ' ολοκληρίαν ένα μυθιστόρημα γραμμένο σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση ( προσομοιάζει με ψυχογράφημα), απουσιάζει παντελώς ο αφηγητής παντογνώστης και η ιστορία αναπτύσσεται διεξοδικά από  εικοσιτέσσερις διαφορετικούς χαρακτήρες που παίρνουν την σκυτάλη ο ένας από τον άλλο, κυριολεκτικά αλώνοντας τον χώρο και τον χρόνο, οδηγώντας καταστάσεις και γεγονότα στα δικά τους μέτρα και σταθμά. Την πρώτη προσπάθεια για ένα τέτοιου είδους έργο, την έκανα στο προηγούμενο ιστορικό μου μυθιστόρημα ‘’Στο δρόμο με τις πικροδάφνες’’ Εμπειρία Εκδοτική 2007, το οποίο αναφερόταν στη Μάχη της Κρήτης. Άρεσε πολύ, είχε μεγάλη απήχηση στον κόσμο. Έκτοτε-αν και αρκετά δύσκολο-το υιοθέτησα σαν προσωπικό στυλ γραφής.

Εκτός από την ενασχόλησή σας με το μυθιστόρημα, γράφετε και παιδικά βιβλία, παιδικό θέατρο, διηγήματα, βιβλιοκριτικές αλλά και ποίηση. Είναι διαφορετικός ο ποιητικός λόγος από τον μυθιστορηματικό;

Σαφέστατα. Η ποίηση για τους αυθεντικούς ποιητές, είναι στάση ζωής, θρησκεία και όραμα. Δεν λες π.χ. ‘’Τώρα θα καθίσω να γράψω ένα ποίημα’’, όπως συμβαίνει με το μυθιστόρημα που κάθεσαι, το δουλεύεις ώρες, μέρες, χρόνια και το χτίζεις κομμάτι κομμάτι. ‘’Αιμόφυρτος ο ποιητής γεννά το ποίημα’’ γράφω σε μια ανέκδοτη ακόμα ποιητική μου συλλογή κι έτσι είναι. Το ποίημα βγαίνει απ’ τα έγκατα της ψυχής σου, με ωδίνες και οδύνη και περικλείει μέσα σε ελάχιστες λέξεις όλα όσα θέλεις να εκφράσεις, έχει μια πρωτοφανή δύναμη που συγκλονίζει. Δεν ξέρεις δε, πότε και από πού θα πηγάσει η έμπνευση.

Φυσικά και αυτό το είδος γραπτού λόγου, σμιλεύεται στην πορεία και τελειοποιείται ανάλογα. Δεν πρέπει να διστάζεις να πετάς, προκειμένου να αναδείξεις την αυθεντικότητα του νοήματος, την ομορφιά των σωστά τοποθετημένων λέξεων, η λιτότητα και η πύκνωση στην ποίηση και στο διήγημα αντίστοιχα, είναι αρετές. Μπορεί να γυρεύεις μια και μοναδική λέξη, ικανή ν’ απογειώσει το ποίημα, για μέρες. Οι ποιητές είναι εν γένει θηρευτές λέξεων.

 Πώς θα χαρακτηρίζατε με δυο λόγια το νέο σας μυθιστόρημα;

Η ‘’Μάχρια της Λήθης’’ είναι ένα γοητευτικό ταξίδι στο χρόνο, σε τόπους σκληρούς αλλά και μαγικούς , που τους στιλβώνει η αχλή της Ιστορίας και του μύθου, ταυτόχρονα με την ανάγκη των ηρώων να σπάσουν τα δεσμά τους

και να πορευτούν όπως αυτοί ποθούν κι ονειρεύονται.