Τετάρτη 27 Νοεμβρίου 2019

H.D. “Χειμωνιάτικος Έρωτας”


Υπήρξαμε, λοιπόν, μαζί
κι ας μη σε σκέφτηκα
για δέκα χρόνια·
είν’ από δέκα χρόνια πιο πολύ
και ο μακρύς ο χρόνος ο μετέπειτα·
ήμουν μαζί σου στη σπηλιά της Καλυψώς;
όχι, όχι – εγώ γι’ αυτήν ποτέ δεν άκουσα,
αλλά θυμάμαι την καμπύλη απ’ το αγιόκλημα
επάνω σ’ έναν παλιό τοίχο, θυμάμαι
το αγιόκλημα σαν το ’δα
ή έμοιαζε να το ’βλεπα
για πρώτη μου φορά,
ήτανε το χωνάκι του μακρύτερο, πιο άσπρο—
τι εννοώ;
“δάγκωσε μόνο τον βλαστό
και ρούφηξε το μέλι,”
μια παιδική μου συντροφιά ή μια γριά μεγάλη
μου ’μαθαν να ρουφώ το μέλι
από τ’ αγιόκλημα·
τι είναι η σπηλιά της Καλυψώς;
αυτή είν’ η σπηλιά σου, η περιπέτειά σου·
πώς θα μπορούσα εγώ, ποτέ, ξανά να ερωτευτώ;
επανάληψη, επανάληψη, Αχιλλεύς, Πάρις, Μενέλαος;
έχεις ωστόσο δίκιο, έχεις δίκιο,
υπάρχει κάτι ξεχασμένο πίσω,
ο πρώτος πόθος ο ανικανοποίητος—
η πρώτη η φορά, εκείνο το φιλί το πρώτο,
οι άγριες πέτρες ενός τοίχου,
το άρωμα απ’ τ’ αγιόκλημα, οι μέλισσες,
και το πώς δε θα ερωτευόμουν παρά τη φωνή,
που με καλούσε ανάμεσ’ απ’ τα βάτα
και την τζίβα απ’ τ’ αρμυρίκια
κι απ΄ το σκληρό αμμόχορτο,
Ελένη, Ελένη, γύρνα σπίτι·
υπήρξε μια Ελένη πριν να υπάρξει ο Πόλεμος,
ποιος όμως την θυμάται;

μτφρ. Σοφία Γιοβάνογλου
Hilda Doolittle, Hermetic Definition, “Winter Love (Espérance) (January 3 – April 15, 1959)”

AMY LOWELL " "ΕΝΑ ΚΛΑΔΑΚΙ ΤΗΣ *ΡΟΖΜΑΡΥ"


Δεν μπορώ να δω το πρόσωπό σου.
Όταν σε σκέφτομαι,
Είναι τα χέρια σου που βλέπω.
Τα χέρια σου
Να ράβουν,
Να κρατούν ένα βιβλίο,
Να ξεκουράζονται για μια στιγμή
Στο περβάζι ενός παράθυρου.
Τα μάτια μου κρατούν πάντα την όψη των χεριών σου,
Αλλά η καρδιά μου συγκρατεί τον ήχο της φωνής σου,
Και την απαλή λαμπρότητα που είναι η ψυχή σου.

Στα ελληνικά, το όνομα Ρόζμαρυ σημαίνει Δεντρολίβανο*
Έιμυ Λόουελ "ΕΝΑ ΚΛΑΔΑΚΙ ΤΗΣ *ΡΟΖΜΑΡΥ"
(A SPRIG OF ROSEMARY)
μτφρ. Κώστας Λιννός

Wilfred Owen "Γλυκός και δίκαιος θάνατος"

Αναδημοσίευση από: http://www.thraca.gr/2015/07/wilfred-owen-2.html
Γλυκός και δίκαιος θάνατος*

Κυρτωμένες δυάδες, σαν αρχαίοι ζητιάνοι κάτω από σακιά,
Στραβοπόδηδες, βήχουμε όπως οι παλιόγριες, καταραμένοι εμείς 
μέσα στη λάσπη
Κι όσο για τις φωτοβολίδες που μας κυνηγούν, τους γυρίσαμε την πλάτη
Μέχρι ν’ απομακρυνθούμε οι περισσότεροι βαδίζουμε με κόπο.
Οι άνδρες προχωρούν άυπνοι. Πολλοί έχασαν τις μπότες τους,
Κινούνται αργά, αίμα παπουτσωμένο ! Όλοι σχεδόν κουτσοί ! Όλοι τυφλοί !
Μεθυσμένοι από την κούραση. Κωφοί ακόμα και στα σφυρίγματα,
Εξαντλημένοι, ξεπεράσαμε κατά πολύ το ωράριο 5-9 παραπεταμένο κι αυτό.
Αέριο ! Αέριο ! Γρήγορα, αγόρια ! – Η έκσταση της αφής 
Να τοποθετήσεις τα αστεία κράνη ακριβώς στην ώρα.
Ένας μόνο φώναζε ακόμα τόσο δυνατά και σκόνταφτε 
Και παράδερνε σα να βρισκόταν σε φωτιά ή ασβέστη 
Σκοτεινός μέσα σε ομιχλώδεις υαλοπίνακες και λεπτά πράσινα φώτα
Σαν κάτω από μια πράσινη θάλασσα, τον είδα να πνίγεται.
Σε όλα μου τα όνειρα πριν από την ανήμπορη όραση,
Αυτός καταδύεται μέσα μου, καίγεται, στραγγαλίζεται, πνίγεται.
Αν σε κάποιο από τα πνιγμένα όνειρα, μπορέσεις να βρεις ρυθμό, 
Πίσω από το βαγόνι που τον πετάξαμε
Κοιτώντας τα λευκά του μάτια να σφαδάζουν μες το πρόσωπο,
Το πρόσωπο να κρέμεται όπως ο διάβολος άρρωστος από αμαρτία, 
Αν μπορείς ν’ ακούσεις σε κάθε τράνταγμα το αίμα
Να έρχεται γάργαρο προς τα πάνω αφού κατέστρεψε τους πνεύμονες
Αισχρό σαν καρκίνος, πικρό σαν τροφή,
Χυδαία, ανίατη πληγή σε αθώες γλώσσες,
Φίλε μου, δεν θα πεις με τόση ζέση
Σε ενθουσιώδη παιδιά κάποιας απελπισμένης δόξας 
Το παλαιό Ψέμα : Γλυκός και δίκαιος ο θάνατος* 
Για την πατρίδα.


(μετάφραση: Αχιλλέας Κατσαρός)


Dulce et decorum est *

Bent double, like old beggars under sacks,
Knock-kneed, coughing like hags, we cursed through sludge,
Till on the haunting flares we turned our backs 
And towards our distant rest began to trudge.
Men marched asleep. Many had lost their boots
But limped on, blood-shod. All went lame; all blind; 
Drunk with fatigue; deaf even to the hoots 
Of tired, outstripped Five-Nines that dropped behind.
Gas! Gas! Quick, boys! – An ecstasy of fumbling,
Fitting the clumsy helmets just in time;
But someone still was yelling out and stumbling,
And flound’ring like a man in fire or lime …
Dim, through the misty panes and thick green light,
As under a green sea, I saw him drowning.
In all my dreams, before my helpless sight,
He plunges at me, guttering, choking, drowning.
If in some smothering dreams you too could pace 
Behind the wagon that we flung him in,
And watch the white eyes writhing in his face, 
His hanging face, like a devil’s sick of sin;
If you could hear, at every jolt, the blood
Come gargling from the froth-corrupted lungs,
Obscene as cancer, bitter as the cud 
Of vile, incurable sores on innocent tongues,
My friend, you would not tell with such high zest 
To children ardent for some desperate glory,
The old Lie: Dulce et Decorum est 
Pro patria mori.



*η πλήρης φράση είναι παρμένη από τις Ωδές του Οράτιου (III.2.13) και είναι αυτή που ολοκληρώνει και το ποίημα (Dulce et decorum est pro patria mori = Γλυκός και δίκαιος ο θάνατος για την πατρίδα)


William Butler Yeats "Όχι άλλη Τροία!"



Όχι άλλη Τροία!
Tι φταίει αυτή που γέμισε τις μέρες μου
Με θλίψη, τι φταίει αυτή που -τώρα τελευταία-
Δίδαξε στους αδαείς τούς πιο βάναυσους τρόπους
Και τα στενά να παίρνουν για λεωφόρους, τι φταίει
Αν δεν έδεσε αρμονικά το θάρρος τους με την επιθυμία;
Tι άλλο θα της χάριζε γαλήνη; Δεν εξάγνιζε
Η ευγένεια το μυαλό της σαν άσπιλη φωτιά;
Δεν ήταν όμορφη σαν τόξο τεντωμένο,
Πράγμα παράξενο, αφύσικο σ' αυτήν την ηλικία;
Δεν έδειχνε αυστηρή, απόμακρη και αριστοκρατική;
Tι άλλο να 'κανε τέτοια που ήταν;
Mήπως υπήρχε -να την κάψει- κι άλλη Tροία;

William Butler Yeats, μτφρ. Μιχάλης Παπαντωνόπουλος

Δευτέρα 25 Νοεμβρίου 2019

ROBERT FROST "ΑΦΟΣΙΩΣΗ"




Αφοσίωση
Αδύνατο η καρδιά να βρει
κάπου αφοσίωση πιο πολλή
απ’ όση έχει ο γιαλός στο κύμα·
χρόνια και χρόνια ακίνητος
ατέλειωτα και πληκτικά
ν’ ακούει την ίδια πάντα ρίμα.

Ρόμπερτ Φροστ (μετάφραση: Κώστας Βαλεοντής)

Τετάρτη 20 Νοεμβρίου 2019

Basil Bunting "Κόντρα στου χρόνου τα τεχνάσματα"



«Γιατί να πειθαρχώ στην ποίηση

Ξεστομίζοντας καθημερινά συμβάντα

Με μία ψεύτικη αίσθηση μακροζωίας,

Παρατείνοντας φαυλοτικά

Δυο κορσέδες σε μια βιτρίνα,

Ψελλίζοντας απολογίες αδιάκριτες σαν τώρα

Για ‘κείνο που είναι μόνο δική μου υπόθεση,

Ή προφητεύοντας τον Θάνατο, τον ευγενή τον χαλαστή

Που άνθρωπος κανείς δεν του ‘χει πίστη: Εξ ολοκλήρου ποιητής,

Χαμένος, μελετώντας παρατημένους δρόμους,

Πως θα ‘πρεπε μα ντρέπομαι υποθέτω.»*

*Basil Bunting: Κόντρα στου χρόνου τα τεχνάσματα, μετ.: Γ. Λειβαδάς (Άκρον 2000).

Gregory Corso "Η αμφισβήτηση της αλήθειας"

Όντας Ποιητής
εστία ησυχασμού δεν βρίσκεις
Και το μπαούλο της ματαιότητάς μου
το πέταξαν στο πεζοδρόμιο
– ο καθρέφτης έσπασε
Κοιτάζω και βλέπω
έναν παλιωμένο ποιητή
– πόσο γλυκό-θλιμμένο
ερείπιο είναι ο ποιητής
Λέει η καλή καρδιά μου:
«Ανοησίες, όχι, φταίει ο καθρέφτης
που ‘χει σπάσει»
Αν και η αλήθεια δεν είναι πια αφέντης μου
ψέματα για αλήθεια δεν θα πω
Παράτησα για πάντα το μπαούλο
με τα ποιήματά μου
με γύρισα την άλλη μέρα
και είδα έναν Κινέζο
να κλαίει κάτω απ’ τον ήλιο.
*Μετάφραση: Γιάννης Λειβαδάς