Ο καλλιτέχνης οφείλει να διαμορφώνει αισθητική να αναδεικνύει προβλήματα να ανακουφίζει προσφέροντας ΄΄οάσεις΄΄ διαφυγής του βλέμματος και της ψυχής.
Ο Σπύρος Κολυβάς συζητάει με τη Νότα Χρυσίνα
Πώς
θα ορίζατε τη θέση του καλλιτέχνη στην Ελλάδα του 2014;
Η θέση του καλλιτέχνη όχι μόνο σήμερα που η Ελλάδα
πλήττεται από την κρίση αλλά και τα προηγούμενα χρόνια ήταν δύσκολη, ποτέ δεν ήταν εύκολα τα πράγματα ιδιαίτερα για τους νέους καλλιτέχνες. Η κρίση τους στερεί χρόνο από την αποκλειστική
ενασχόληση με τη τέχνη τους αφού πρέπει να ψάξουν για κάποια βιοποριστική απασχόληση.
Άλλες φορές πάλι υποκύπτουν σε πιέσεις
θυσιάζοντας τη γνήσια και αυθεντική έκφραση στο βωμό του κέρδους.
Όμως παρά τη
σοβαρή κρίση που αντιμετωπίζει η αγορά της τέχνης στην Ελλάδα η καλλιτεχνική
έκφραση μπορεί σήμερα να είναι πιο συνειδητή και ουσιαστική. Η ιστορία έχει
δείξει ότι σε δύσκολες περιόδους οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές η τέχνη
έδωσε σημαντικά δείγματα.
Η τέχνη συναντά την κοινωνία;
Θεωρώ ότι ειδικά σήμερα
σε εποχή κρίσης η τέχνη οφείλει να είναι δίπλα στη κοινωνία όχι με ευχολόγια
και όμορφες διακηρύξεις αλλά με λόγο μεστό ουσιαστικό και ανακουφιστικό για
τους πολλούς. Καιρός για ανάληψη ευθυνών.
Ας αναρωτηθούμε όλοι, τι είναι αυτό
που απομάκρυνε τους καλλιτέχνες από την κοινωνία, που σταμάτησαν να είναι
πρωτοπόροι και να καθοδηγούν. Αντί αυτού υποτάχθηκαν στους νόμους της
εμπορευματοποίησης και της αγοράς με αποτέλεσμα να απομακρυνθούν από τη διαμόρφωση
στάσεων ζωής με το παράδειγμα και το έργο τους.
Μπορεί η τέχνη να δώσει λύση σε προβλήματα κοινωνικά ή ατομικά;
Σήμερα που βρισκόμαστε στην καρδιά της
κρίσης ο καλλιτέχνης με το έργο του έχει την μοναδική ευκαιρία να διαδραματίσει πολύ σημαντικό κοινωνικό αλλά και πολιτικό
ρόλο υπηρετώντας με τρόπο γνήσιο και αυθεντικό, πρωτίστως, την τέχνη του και μέσω αυτής τη
κοινωνία.
Ο καλλιτέχνης οφείλει να διαμορφώνει αισθητική να αναδεικνύει
προβλήματα να ανακουφίζει προσφέροντας ΄΄οάσεις΄΄ διαφυγής του βλέμματος και
της ψυχής.
Η κρίση δίνει τη δυνατότητα να δράσει δυναμικά, να καταγγείλει, να
δημοσιοποιήσει να σταθεί αλληλέγγυος σε όσους δοκιμάζονται αναλαμβάνοντας
πρωτοβουλίες.
Η τέχνη ενώνει και μας δείχνει την ανάγκη αλλαγής αξιών, την
απαγκίστρωση από την εμπορευματοποίηση, την πολυτέλεια και τον εύκολο πλουτισμό
και την επιστροφή σε αρχές και αξίες που νοηματοδοτούν τη ζωή μας αλλά και την
ίδια την τέχνη.
Η φτώχεια και η εξαθλίωση μέρους της κοινωνίας αλλά και των
ίδιων των καλλιτεχνών ίσως οδηγήσει σε αλλαγές τόσο στη λειτουργία της τέχνης
όσο κι αυτών των καλλιτεχνών.
Η τέχνη από μόνη της δεν μπορεί να δώσει λύση στα
κοινωνικά προβλήματα αλλά μπορεί και οφείλει να αφυπνήσει συνειδήσεις, να
συμβάλλει στη διαμόρφωση απόψεων, στάσεων, συνειδήσεων. Να διαμορφώσει τη
δυναμική εκείνη που θα δώσει λύσεις τόσο στα ατομικά όσο και στα κοινωνικά προβλήματα.
Στην εποχή που διανύουμε, με τις συνθήκες κρίσης σε όλα τα επίπεδα πως
δημιουργείτε; Ποια είναι η πηγή έμπνευσής σας.
Η δημιουργικότητα, η
ανάγκη έκφρασης είναι μια εσωτερική
αναγκαιότητα που αναζητά τρόπους διοχέτευσης
πέρα από τις συνθήκες οικονομικές, πολιτικές και άλλες. Η ιστορία έχει
δείξει ότι πολλοί καλλιτέχνες σε περιόδους κρίσης έδωσαν πολύ σημαντικά έργα
που σημάδεψαν την ιστορία της τέχνης.
Προσωπικά δημιουργώ από την ανάγκη να
εξωτερικεύσω σκέψεις και εικόνες για να ΄΄ λυτρωθώ΄΄, χωρίς να έχω στο μυαλό
μου τι θα κάνω αυτά τα έργα μετά, αν θα τα εκθέσω, που θα τα εκθέσω…. Θεωρώ ότι
αυτό είναι ένα άλλο στάδιο. Η ανάγκη έκφρασης δεν πρέπει να σχετίζεται με την
τύχη των έργων γιατί τότε αν σκοπός είναι η έκθεση των έργων τότε οι
καλλιτέχνες εκείνοι που για διάφορους λόγους είτε από συνειδητή επιλογή, είτε
για άλλους λόγους που δεν έχουν πρόσβαση στις αίθουσες τέχνης θα έπρεπε να σταματήσουν
να δημιουργούν, κάτι που το θεωρώ καταστροφικό.
Πηγή ΄΄έμπνευσης΄΄ αποτελούν
εικόνες που βιώνω και συναντώ καθημερινά, αυτό είναι κάτι πέρα από την κρίση, σχετίζεται με το πόσο
ανοιχτός είναι κανείς να ανταποκριθεί στα καθημερινά ερεθίσματα που λαμβάνει. Η
γέννηση και εξέλιξη ενός έργου δεν είναι μόνο θέμα ΄΄ έμπνευσης΄΄ αλλά και ανάγκης
για δημιουργία η οποία συνήθως στηρίζεται σε προηγούμενες δημιουργίες.
Έχω την
τη τύχη να ζω στην Κέρκυρα, ένα νησί με πλούσιο τοπίο και ιδιαίτερο φως γεγονός
που έχει επηρεάσει τη δουλειά μου.
Μιλήστε μας για το έργο σας και τα νέα σας σχέδια.
Το έργο μου
περιλαμβάνει κυρίως υδατογραφίες, σχέδια και κάποια λάδια τα οποία ξεκίνησα να
δουλεύω από το Φθινόπωρο κυρίως εκ του φυσικού, με θέμα το λιμάνι της Κέρκυρας
με τμήματα της συνοικίας του ΄΄ Μαντουκιού΄΄. Είναι απόψεις τις οποίες έχω την τύχη να βλέπω από το σπίτι μου
γεγονός που μου επέτρεψε να δουλέψω και μια σειρά από σχέδια σε διάφορες ώρες
της ημέρας. Δουλεύω κυρίως τοπία εκ του φυσικού ή από μνήμης έχοντας πάντα ως
στόχο να αποδώσω την ατμόσφαιρα, τα απαραίτητα στοιχεία μιας εικόνας, τις
δυνάμεις της φύσης και όχι να δώσω μια
ρεαλιστική απεικόνιση του χώρου γεγονός στο οποίο βοηθά το υλικό της
υδατογραφίας λόγω της αμεσότητας του και της δυνατότητας απόδοσης της απλότητας
του τοπίου. Στα έργα μου κυριαρχεί το φως που μεταβάλει κάθε φορά το τοπίο
κάνοντας το άλλοτε ήρεμο, γαλήνιο και άλλοτε πάλι απειλητικό.
Οι δυνάμεις της
φύσης μεταβάλλουν τις καθημερινές μας εικόνες μεταπλάθοντάς τες σε κάτι νέο
έστω και παροδικά. Η ρευστότητα της υδατογραφίας, η φύση του ίδιου του υλικού δηλώνει αυτή την εναλλαγή
και μεταβλητότητα της φύσης και κατά συνέπεια της ίδιας της ζωής. Άλλοτε πάλι για παράδειγμα στα λάδια το ίδιο
το υλικό με οδηγεί στην παράθεση περισσότερων στοιχείων ενώ η αρχική πρόθεση
παραμένει η ίδια.
Στα άμεσα σχέδια είναι η
συμμετοχή μου το καλοκαίρι σε μια έκθεση με άλλους δύο καλλιτέχνες στη Δημοτική
Πινακοθήκη Κέρκυρας, σε ποίηση Νίκου Καββαδία. Ο επόμενος στόχος μου είναι κάποια
ατομική έκθεση είτε σε Κέρκυρα, είτε στην Αθήνα, υπάρχει ένα σώμα δουλειάς το
οποίο και θα επιθυμούσα να αποτελέσει αυτόνομη έκθεση.
Έργα του Σπύρου Κολυβά
