Οι ένδοξοι πρόγονοι έπαιζαν ζάρια και τάβλι.
Αφού δεν μπορούμε να τεκμηριώσουμε την συνέχεια της Φυλής με κάτι θετικότερο, ας αρκεστούμε σε αυτό, και σε παρόμοια διαχρονικά μας γνωρίσματα...
Ο Βυζαντινός στρατηγός Κεκαυμένος μιλά για κάποιον άξιο συνάδελφό του, τον Βασίλειο Πεδιαδίτη, Κατεπάνω Σικελίας, που για μια μόνο μέρα αποφάσισε να ξεκουραστεί παίζοντας τάβλι. Ο Αυτοκράτορας το έμαθε αμέσως και του έγραψε: "Ως ανέμαθεν η βασιλεία μου, κατόρθωσας την τάβλαν" (Στρατηγικόν, 23)
Ο δε Αυτοκράτωρ Ζήνων, (425-491) όταν έχασε μια δραματική παρτίδα τάβλι, άφησε ...αιώνιο μνημείο την περιγραφή της ήττας του, με το απαραίτητο ηθικό δίδαγμα:
Αφού δεν μπορούμε να τεκμηριώσουμε την συνέχεια της Φυλής με κάτι θετικότερο, ας αρκεστούμε σε αυτό, και σε παρόμοια διαχρονικά μας γνωρίσματα...
 |
| Ο Αχιλλεύς και ο Αίας παίζουν ζάρια ή ίσως και τάβλι, μια που φαίνεται καθαρά μια ξέχωρη βάση πάνω στο τραπεζάκι τους. Από τα στόματά τους βγαίνουν οι λέξεις "τέσαρη" και "τρίη" |
 |
| Μεσαιωνική παράσταση παρτίδας ταβλιού από την Αγγλία |
Ο δε Αυτοκράτωρ Ζήνων, (425-491) όταν έχασε μια δραματική παρτίδα τάβλι, άφησε ...αιώνιο μνημείο την περιγραφή της ήττας του, με το απαραίτητο ηθικό δίδαγμα:
"Εμείς οι κοινοί θνητοί, ακόμη και αν κάνουμε μέγα έργο, σε κανενός τη μνήμη δε μένουμε για πολύ αλλά οι σπουδαίοι, ακόμη και αν δεν κάνουν τίποτα παρά το μηδέν, ακόμη και που αναπνέουν, όπως είπε κάποιος Λίβυος, αυτό μένει σα διαμάντι.
Για παράδειγμα ο Ζήνων, ο βασιλιάς της πόλης, που έπαιζε παιχνίδι με τα αναπάντεχα ζάρια,σε τι περίπλοκη θέση βρέθηκε όταν, αρχίζοντας από τα λευκά, και πηγαίνοντας όπως πάνε τα πούλια, επτά στην έκτη θέση είχε, μια στην ένατη, και διπλά στον σούμμο και στην δέκατη θέση, και στη θέση μετά το σούμμο, είχε δυο, μια άλλη πούλια (ψήφον) την τελευταία, έπεσε γύρω από το δίβο (έπεσε δίπλα στο τέλος) (ή: μια άλλη πούλια, στην τελευταία θέση δίπλα έπεσε) Αλλά τα μαύρα, διπλά είχαν στην όγδοη θέση, και άλλα τόσα στην ενδέκατη, στην δωδέκατη θέση υπήρχαν άλλα δυο, και στην δέκατη τρίτη, ένα πούλι, διπλό διακοσμούσε και τη θέση του Αντιγόνου, αλλά και ίσο με αυτό είχε και στην δέκατη πέμπτη θέση, και άλλο ένα ζευγάρι είχε στην τέταρτη θέση από το τέλος. Ήταν σειρά του Βασιλιά να παίξει τα λευκά και χωρίς να μπορεί να δει την παγίδα που του στηνόταν όταν χωρίς να το σκεφτεί έβαλε τα πούλια σε στενού πύργου ξύλινου κρυμμένη σκάλα δυο και έξη και πέντε έφερε, και έτσι οκτώ μονά πούλια κατέληξε να έχει Το τάβλι να αποφεύγετε άπαντες επειδή ακόμη και αυτός ο βασιλιάς δεν μπορεί να ξεφύγει από την άλογη τύχη."
Για παράδειγμα ο Ζήνων, ο βασιλιάς της πόλης, που έπαιζε παιχνίδι με τα αναπάντεχα ζάρια,σε τι περίπλοκη θέση βρέθηκε όταν, αρχίζοντας από τα λευκά, και πηγαίνοντας όπως πάνε τα πούλια, επτά στην έκτη θέση είχε, μια στην ένατη, και διπλά στον σούμμο και στην δέκατη θέση, και στη θέση μετά το σούμμο, είχε δυο, μια άλλη πούλια (ψήφον) την τελευταία, έπεσε γύρω από το δίβο (έπεσε δίπλα στο τέλος) (ή: μια άλλη πούλια, στην τελευταία θέση δίπλα έπεσε) Αλλά τα μαύρα, διπλά είχαν στην όγδοη θέση, και άλλα τόσα στην ενδέκατη, στην δωδέκατη θέση υπήρχαν άλλα δυο, και στην δέκατη τρίτη, ένα πούλι, διπλό διακοσμούσε και τη θέση του Αντιγόνου, αλλά και ίσο με αυτό είχε και στην δέκατη πέμπτη θέση, και άλλο ένα ζευγάρι είχε στην τέταρτη θέση από το τέλος. Ήταν σειρά του Βασιλιά να παίξει τα λευκά και χωρίς να μπορεί να δει την παγίδα που του στηνόταν όταν χωρίς να το σκεφτεί έβαλε τα πούλια σε στενού πύργου ξύλινου κρυμμένη σκάλα δυο και έξη και πέντε έφερε, και έτσι οκτώ μονά πούλια κατέληξε να έχει Το τάβλι να αποφεύγετε άπαντες επειδή ακόμη και αυτός ο βασιλιάς δεν μπορεί να ξεφύγει από την άλογη τύχη."
 |
| Ζάρια από την Βυζαντινή Αντιόχεια |
Το πρωτότυπο κείμενο {9ο βιβλίο της Παλατινής Ανθολογίας, επίγραμμα 482 (ΙΧ 482) αποδίδεται στον Αγαθία:
Οὐτιδανοὶ μερόπων εἰ καὶ μέγα ῥέξαμεν ἔργον, οὔτινος εἰς μνήμην δηρὸν ἐπερχόμεθα·
οἱ δ' ἀγαθοὶ κῆν μηδέν, ἀναπνεύσωσι δὲ μοῦνον, ὡς Λίβυς εἶπεν ἀνήρ, τοῦτ' ἀδάμαντι μένει.
δήποτε γὰρ Ζήνωνα, πολισσοῦχον βασιλῆα, παίγνιον ἀφράστων ἐκτελέοντα κύβων,
τοίη ποικιλότευκτος ἕλεν θέσις, εὖτ' ἀπὸ λευκοῦ, τοῦ καὶ ὀπισθιδίην εἰς ὁδὸν ἐρχομένου,
ἑπτὰ μὲν ἕκτος ἔχεν, μίαν εἴνατος· αὐτὰρ ὁ σοῦμμος δισσὰς ἀμφιέπων ἶσος ἔην δεκάτωι,
ὅς τε πέλει μετὰ σοῦμμον ἔχεν δύο· μουνάδα δ' ἄλλην ψῆφον τὴν πυμάτην ἀμφιέπεσκε δίβος.
ἀλλὰ μέλας δισσὰς μὲν ἐν ὀγδοάτωι λίπε χώρωι καὶ τόσσας ἑτέρας ἐς θέσιν ἑνδεκάτην·
ἀμφὶ δυωδέκατον δὲ διέπρεπον εἴκελοι ἄλλαι, καὶ τρισκαιδεκάτωι ψῆφος ἔκειτο μία·
δίζυγες Ἀντίγονον διεκόσμεον· ἀλλὰ καὶ αὐτῶι ἶσος ἔμιμνε τύπος πεντεπικαιδεκάτωι,
ὀκτωκαιδεκάτωι πανομοίϊος· εἰσέτι δ' ἄλλας εἶχεν διχθαδίας τέτρατος ἐκ πυμάτου.
αὐτὰρ ἄναξ λευκοῖο λαχὼν σημήϊα πεσσοῦ καὶ τὴν ἐσσομένην οὐ νοέων παγίδα,
τριχθαδίας ἀδόκητα βαλὼν ψηφῖδας ἀπ' ἠθμοῦ πύργου δουρατέου κλίμακι κευθομένηι,
δοιὰ καὶ ἓξ καὶ πέντε κατήγαγεν· αὐτίκα δ' ὀκτὼ ἄζυγας εἶχεν ὅλας πρόσθε μεριζομένας.
τάβλην φεύγετε πάντες, ἐπεὶ καὶ κοίρανος αὐτὸς κείνης τὰς ἀλόγους οὐχ ὑπάλυξε τύχας
