Σαράντος Ι. Καργάκος
Από το βιβλίο:
ΑΛΒΑΝΟΙ, ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ, ΕΛΛΗΝΕΣ
Β' ΕΚΔΟΣΗ-Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ ΑΘΗΝΑ 2000-Α' έκδοση, Νοέμβριος 1999-Β' έκδοση, Φεβρουάριος 2000
Η θέση
Κοσσυφοπέδιο ακούμε και Κοσσυφοπέδιο δεν ξέρουμε. Ουσιαστικά το αγνοούμε και δεν κατανοούμε γιατί οι Σέρβοι το θεωρούν σαν κοιτίδα τους ή σαν ιερό τόπο τους και γιατί οι Αμερικανοί ενδιαφέρονται για τον έλεγχό του. «Εν αρχή ην ο τόπος και η θέσις». Το Κοσσυφοπέδιο ή Κόσσοβο κατέχει μια προνομιακή από οικονομική και στρατιωτικο‐πολιτική άποψη θέση στον ευρωπαϊκό και ευρύτερα στον ευρασιατικό χώρο. Αποτελεί στο σύνολό του ένα οροπέδιο σε σχήμα τραπεζιού, που το μήκος του είναι 55 χιλιόμετρα και το πλάτος του περίπου 25. Το καθαυτό Κοσσυφοπέδιο εκτείνεται προς Β. του Σκάρδου και στο ΝΑ τμήμα του υπάρχει η πόληΠρίστινακαι στο ΒΔ η πόλη Μητροβίτσα. Από το οροπέδιο αυτό, που υπέρκειται όλης της Βαλκανικής, μπορεί μια μεγάλη δύναμη με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς να ελέγχει όλη σχεδόν την Ευρώπη, τη Μεσόγειο και τη Δυτ. Ασία. Πέρα από αυτό, από το Κοσσυφοπέδιο διέρχονται βασικοί οδικοί άξονες: οι προς Ν. οδεύσεις Μητροβίτσας ‐ Σκοπίων ‐ Θεσσαλονίκης, Πρίστινας ‐ Μοναστηρίου ‐ Λάρισας, Πρίστινας ‐ Πρισρένης ‐ Δυρραχίου και προς Β. οι οδεύσεις Πρίστινας ‐ Μητροβίτσας – Νόβι Παζάρ και Πρίστινας ‐ Νις. Πέρα από αυτό, το Κοσσυφοπέδιο ελέγχει και την κύρια όδευση Βελιγραδίου ‐Θεσσαλονίκης. Από άποψη πλούτου μπορεί το Κοσσυφοπέδιο να είναι ορεινό και να προσφέρεται για κτηνοτροφία (αυτό εξηγεί και τη μεταπολεμική υπεραύξηση των Αλβανών), ωστόσο διαθέτει κατά το ανατολικό τμήμα του πλούσια μεταλλεία που με κάθε θυσία θα κρατήσει η Σερβία, σε περίπτωση διανομής.
Η μάχη του Κοσσυφοπεδίου
Το Κοσσυφοπέδιο είναι ιερός τόπος για τους Σέρβους γιατί εκεί έχουν γραφτεί οι πιο αιματηρές και πιο λαμπρές σελίδες της Ιστορίας τους. Κατά πρώτον στο Κοσσυφοπέδιο έγινε η μεγάλη μάχη που έκρινε την ελευθερία όχι μόνο της Σερβίας αλλά ολόκληρης της Βαλκανικής, ίσως δε και της καταρρέουσας αυτοκρατορίας της Κωνσταντινουπόλεως. Οι Οθωμανοί με τον φοβερόΜουράτ Α'(1359‐1389) είχαν κατακτήσει τις κυριώτερες πόλεις της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας:Αδριανούπολη,που έγινε δεύτερη μετά την Προύσα πρωτεύουσά τους, Φιλιππούπολη, Σέρρας και υποχρέωσαν τον αυτοκράτοραΜανουήλ Β'Παλαιολόγονα τους πληρώνει ετήσιο φόρο. Ακολούθως ο Μουράτ κατέλαβε τηνΚρόια(Κρούγια) στην Αλβανία, τηΣόφιακαι τηΘεσσαλονίκη.Προ του ενδεχομένου μιας πλήρους υποταγής ολόκληρης της Βαλκανικής, συνασπίστηκαν οι ηγεμόνες της Σερβίας, Βουλγαρίας, Βοσνίας βοηθούμενοι από τους Ούγγρους και τους Αλβανούς. Η κρίσιμη μάχη έγινε στοΚοσσυφοπέδιοανάμεσα στους Σέρβους υπό τονΣτέφανο Γκερμλιάνοβιτς(=Γαβριηλόνοβιτς) και τονΜουράτ.
Στη μάχη αυτή οι Σέρβοι νικήθηκαν ολοκληρωτικά. Περίπου 35.000 χριστιανοί και 100.000 Τούρκοι σκοτώθηκαν. Ένα λαϊκό τραγούδι, το«Πέσμα»,λέει πως το σερβικό κράτος πνίγηκε στο αίμα. Η μάχη του Κοσσυφοπεδίου καθόρισε εν πολλοίς την τύχη της Βαλκανικής και της Κεντρικής Ευρώπης. Η μάχη έγινε την 15η Ιουνίου 1389. Οι αντίπαλοι παρατάχθηκαν εκατέρωθεν του ποταμού Λάβα, σ' ένα μέρος που ο βυζαντινός ιστορικός Λαόνικος Χαλκοκονδύλης ονομάζει«πεδίοντο Κόσσοβον».Τον χριστιανικό στρατό αποτελούσαν, πλην τουΚράλη Στεφάνουκαι του ανεψιού τουΒουκ Μπράνκοβιτς,ο βασιλιάς της ΒοσνίαςΣτέφανοςκαι ο βασιλιάς της Ερζεγοβίνης. Ήταν ακόμη και πολλοί Βούλγαροι. Οι τουρκικές πηγές ανεβάζουν τους χριστιανούς στον υπερβολικό αριθμό των 200 ή 300.000 ανδρών. Οι Σέρβοι πάλι μιλάνε για τριπλάσιες δυνάμεις των Οθωμανών. Οπωσδήποτε ο στρατός των χριστιανών ήταν αριθμητικά υπέρτερος. Ο Τούρκος χρονογράφοςΣεαδεδίνγράφει πως όταν ο σουλτάνος Μουράτ αντίκρυσε από ένα λόφο το πλήθος των θωρακισμένων χριστιανών, νόμισε πως έβλεπε ένα πέλαγος σιδήρου. Επικεφαλής του τουρκικού στρατού ήταν ο ίδιος ο Μουράτ, οι γιοι τουΒαγιαζήτκαιΙακώβκαι σπουδαίοι στρατηγοί, όπως ο μεγάλος βεζύρηςΑλής, οΤρικουρτάς,οΜπαλαμπάνμπέης, οΕβρενόςμπέης. Στο πλευρό των Τούρκων πολέμησαν και υποτελείς χριστιανοί μ' επικεφαλής τονΚωνσταντίνο Δραγάσηαυθέντη των Ουλπιανών (Κιουστεντήλ).
Η μάχη άρχισε μ' επίθεση των Τούρκων ψιλών από τα δύο άκρα, αλλ' η φάλαγγα των Σέρβων παρέμενε σταθερή. Επακολούθησε τοξομαχία και μετά επίθεση των Σέρβων κατά των τουρκικών γραμμών. Η αριστερή πλευρά των Τούρκων άρχισε να κλονίζεται και η νίκη φαινόταν να χαμογελά στους Σέρβους. Εκείνη τη στιγμή όρμησε έφιππος ο Βαγιαζήτ, ο καλούμενοςΓιλδιρίμ(= κεραυνός) και κραδαίνοντας σιδερένιο ρόπαλο (κορύνη) άρχισε να χτυπά μαινόμενος τους Σέρβους ιππείς. Το παράδειγμα του Βαγιαζήτ μιμήθηκαν κι άλλοι Τούρκοι επιφανείς κι έτσι μετ' από λίγο η νίκη έκλινε προς το μέρος των Τούρκων. Οι απώλειες και των δύο στρατών ήσαν μεγάλες. Ο χρονογράφος Σεαδεδίν, με την χαρακτηρίζουσα τους Ανατολίτες ποιητική υπερβολή, γράφει, κατά μετάφραση του Σπ. Λάμπρου τα εξής: «Υπό ποταμών αιμάτων αι αδαμάντινες κοπίδες μετεβλήθησαν εις υακινθίνας, και των ακοντίων ο απαστράπτων χάλυψ εις ρουβίνιον, υπό δε του πλήθους αποτετμημένων κεφαλών και κυλινδουμένων τουρβανίων μετετράπη το πεδίον της μάχης εις πολύχρωμον ανθώνα λειρίων»(Σπ. Λάμπρος:«Ιστορία της Ελλάδος», τόμ. 6ος, σελ. 678). Η λέξη «λειρί» εδώ έχει την αρχική σημασία, που είναι το αρχαίο λείριον, που σημαίνει κρίνος.
Στη μάχη αυτή σκοτώθηκαν και οι δύο αντίπαλοι ηγεμόνες. Για το θάνατο του Μουράτ έχουν γραφτεί πολλά. Ασυμφωνία υπάρχει και ως προς το όνομα του φονέα: άλλοι τον λέγουνΌμπιλιτςκαι άλλοιΚομπίλοβιτς.Ο Λάμπρος προτιμά το όνομα Μίλος Κομπίλοβιτς και εκθέτει τα γεγονότα ως εξής: η μάχη είχε τελειώσει. Ο Μουράτ παρακολουθούσε την επιστροφή της νικηφόρας στρατιάς του. Ένας από τους ηττημένους εχθρούς, ο Μίλος Κομπίλοβιτς, τον πλησίασε και προσποιήθηκε ότι θέλει να ασπασθεί τα πόδια του, δηλώνοντας με αυτό τον τρόπο την προσχώρησή του στον μωαμεθανισμό. Ανύποπτος ο Μουράτ, έπεσε από το κτύπημα του ξίφους του. Ο Κράλης Λάζαρος που είχε συλληφθεί, οδηγήθηκε στο σημείο που είχε δολοφονηθεί ο Μουράτ και αποκεφαλίστηκε.
Τον τουρκικό θρόνο πήρε, σύμφωνα με την επιθυμία του Μουράτ, ο τρομερός Βαγιαζήτ, ο οποίος μετέφερε την σωρό του πατέρα του στην Προύσα και την ετοποθέτησε στο εκεί τζαμί, που είχε κτίσει ο ίδιος ο Μουράτ. Εκεί φυλάσσεται μέχρι σήμερα. Η μάχη του Κοσσυφοπεδίου πέρασε στο θρύλο. Γράφει ο Λάμπρος: «Ποιητικοί θρύλοι του σερβικού λαού και δημώδη άσματα περιέβαλλον την μνήμην του ήρωος Λαζάρου και εθόλωσαν την αληθινήν παράστασιν της μεγάλης εν Κοσσυφοπεδίω μάχης» (όπ. παρ., σελ. 678). Ακριβώς λόγω της ασαφείας των ειδήσεων, στη Δύση διαδόθηκε πως νίκησαν οι χριστιανοί και γι' αυτό έγινε δοξολογία στην Παναγία των Παρισίων παρουσία του βασιλιά Καρόλου ΣΤ'. Η αλήθεια είναι πως η νίκη των Τούρκων ήταν καθοριστική κι έκρινε την τύχη των λαών της Βαλκανικής. Μετά από λίγα χρόνια η Σερβία και η Βουλγαρία έγιναν υποτελείς της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Όταν σε νεώτερη εποχή οι Σέρβοι απέκτησαν την ανεξαρτησία τους, προς τιμήν του Μίλος Όμπιλιτς ή Κομπίλοβιτς καθιέρωσαν μετάλλιο ανδρείας που απονέμεται σ' αυτούς που διακρίνονται στα πεδία των μαχών.
Τα μετά το 1389
Εξήντα χρόνια μετά τη μάχη ο περίφημος πολεμιστής Ιωάννης Ουνυάδης, γόνος παλιάς ουγγρικής οικογένειας που καταγόταν από τη Σερβία ή τη Ρουμανία, βοεβόδας της Τρανσυλβανίας και διοικητής του Βελιγραδίου, σφοδρός πολέμιος των Τούρκων, οργάνωσε εναντίον τους σταυροφορία αλλά ηττήθηκε από τονΜουράτ Β'στις 17‐19 Οκτωβρίου 1448 πάλι στοΚοσσυφοπέδιο.Ωστόσο λίγα χρόνια μετά, το 1456, ο Ουνυάδης οργάνωσε νέα σταυροφορία εναντίον των Τούρκων και τους ανάγκασε να λύσουν την πολιορκία του Βελιγραδίου. Στη μάχη τραυματίστηκε και πέθανε. Σε νεώτερη εποχή και συγκεκριμένα κατά τον Α' Βαλκανικό Πόλεμο του 1912 στο Κοσσυφοπέδιο έγινε μάχη ανάμεσα στην 3η Σερβική Στρατιά υπό τον στρατηγόΓιάγκοβιτςκαι στο 7ο Τουρκικό Σώμα Στρατού υπό τονΦερίκ Τεφίκ πασά.Οι Σέρβοι ενίκησαν και απελευθέρωσαν το Κοσσυφοπέδιο. Κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο το Κοσσυφοπέδιο υπήρξε η έσχατη γραμμή αμύνης των Σέρβων στη συνδυασμένη επίθεση των Γερμανών, Αυστριακών και Βουλγάρων, την οποία επίθεση διεύθυνε ο ικανώτατος Γερμανός στρατηγόςΜάκενσεν.Οι Σέρβοι αντέστησαν ηρωικά αλλά τελικά υποχρεώθηκαν να υποχωρήσουν προς την Αλβανία (1915).
Το Κοσσυφοπέδιο απελευθερώθηκε τρία χρόνια μετά (Οκτώβριος 1918), όταν η γερμανοβουλγαρική στρατιά υποχρεώθηκε να υπογράψει ανακωχή στη Μακεδονία. Συμμαχικά στρατεύματα προχώρησαν προς Β. και ανακατέλαβαν το Κοσσυφοπέδιο. Στην προέλαση συμμετείχε και η III ελληνική μεραρχία, που ήταν εντεταγμένη στη γαλλική στρατιά τηςΑνατολήςκαι η οποία μεραρχία έφθασε μέχρι την πόλη Νις, αρχαία Ναϊσό, που είναι γενέτειρα του Μ. Κωνσταντίνου.
Στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο οι Γερμανοί κατέλαβαν το 1941 το Κοσσυφοπέδιο, το όποιο πέρασε στα χέρια των Παρτιζάνων του Τίτο, ύστερα από σκληρές μάχες το 1944. Διερωτώμαι: τα ξέρει αυτά ο Κλίντον και η πολιτικοστρατιωτική του μαφία; Αυτό που θα γράψω παρακάτω το κατανοεί και ο πιο απλός Έλληνας. Δύσκολο να το κατανοήσει Αμερικανός. Όπως είπαμε, στηνΠεδιάδα των Κοτσυφιών(Κόσοβο πόλιε) το 1389 έγινε η πιο κρίσιμη μάχη ανάμεσα στους Σέρβους και τους Τούρκους. Στη μάχη αυτή πιάστηκε αιχμάλωτος και ο πρίγκιπαςΣτέφανοςπου εκτελέστηκε από τον Βαγιαζήτ, τον φοβερόΓιλδιρίμ(= Κεραυνός), τον γιο του φονευθέντα Μουράτ. Η μέρα που έγινε η μάχη έχει κηρυχθεί ως ημέρα εθνικού πένθους.Στο πένθος συμμετέχει και η φύση.Παρ' όλο που η παπαρούνα είναι σπάνιο φυτό στη Σερβία, ωστόσο την άνοιξη η πεδιάδα του Κοσσυφοπεδίου κοκκινίζει από τις αναρίθμητες που φύονται εκεί. Ο λαός πιστεύει ότι το έντονο κόκκινο χρώμα τους οφείλεται στο αίμα των σκοτωμένων στρατιωτών. Κι αν κάποτε οι Σέρβοι φύγουν από εκεί, οι παπαρούνες πως θα φύγουν;
Πέρα από τα ιστορικά, στο Κοσσυφοπέδιο υπάρχουν τα σπουδαιότερα θρησκευτικά μνημεία. Κοντά στην πόλη του Νοβιπαζάρ υπάρχει η αρχαία πόληΡας,όπου με κέντρο αυτή δημιουργήθηκε το 1159 υπό τονΣτέφανο Νεμάνια,το μικρό βασίλειο τηςΡάσκα,που αυτονομήθηκε έναντι των Βυζαντινών. Το 1159 είναι η χρονολογία ‐ αφετηρία του σχηματισμού του πρώτου σερβικού κράτους. Αργότερα η πρωτεύουσα των Σέρβων μεταφέρθηκε σταΣκόπια.Στο Νοβιπαζάρ υπάρχει η παμπάλαιη εκκλησία (9ος αιώνας) του Αγίου Πέτρου που επί 9 αιώνες ήταν έδρα της επισκοπής της Ράσκα. Στα περίχωρα, σε απόσταση 4 χιλιομέτρων από το Νοβιπαζάρ, υπάρχει το ιστορικό μοναστήρι τουΤζούρτζεΣτουπόβιπου χτίστηκε το 1170 και ανακατασκευάστηκε τον 13ο αι. από τον βασιλιά Ντραγκουτίν. Πιο απόμακρα βρίσκεται τομοναστήρι του Σοπότσανι,που κτίστηκε το 1260 από τον βασιλιάΟύρο,που είναι θαμμένος στο καθολικό του μοναστηριού. Στο ναό αυτό υπάρχει μια μνημειώδης ζωγραφική σύνθεση, η «Κοίμηση της Θεοτόκου». Το μοναστήρι του Σοπότσανι καταστράφηκε στον πόλεμο Τούρκων και Αυστριακών το 1689 αλλά ανοικοδομήθηκε το 1926. Κοντά στο Τίτογκραντ διασώζεται το μοναστήρι τουΓκράνατς, που κτίστηκε από τηνΕλένη Ντ' Ανζού(Ανδεγαυή) σύζυγο του Ούρου Α' και μητέρα των βασιλέων Ντραγκουτίν και Μιλιουτίν.
Το πλουσιώτερο όμως μοναστήρι της Σερβίας είναι το μοναστήρι τηςΣτουντένιτσα,που είναι στενά δεμένο με τη μεσαιωνική ιστορία της Σερβίας. Το μοναστήρι έχει ιδρυθεί στα τέλη του 12ου αιώνα από τονΣτέφανο Νεμάνια,τον ιδρυτή του σερβικού κράτους λίγο πριν παραιτηθεί από το θρόνο (1196) και μεταβεί στο Άγιον Όρος, για να περάσει τον λοιπό χρόνο του βίου του ως μοναχός. Παρά τις επιθέσεις που δέχτηκαν στη διάρκεια πολλών αιώνων, οι μοναχοί κατόρθωσαν να διαφυλάξουν τους σπάνιους και πολύτιμους θησαυρούς, όπως το σάβανο του Έλληνα μητροπολίτη Αντωνίου (14ος αι.) που είναι κατασκευασμένο από ασημένιες κλωστές. Επίσης το σάβανο του Στεφάνου Α', δώρο όπως λέγεται, τηςΟλιβέρας,συζύγου του Βαγιαζήτ Α'. Σε μια μικρή εκκλησία, αφιερωμένη στην Αγία Άννα και στον Άγιο Ιωακείμ, εικονίζεται ο βασιλιάςΜιλιουτίν,ο ιδρυτής της και στο πλάι του η σύζυγός τουΣιμονίδα,κόρη του βυζαντινού αυτοκράτοραΑνδρονίκου Β'Παλαιολόγου.Ένα άλλο σπουδαίο μοναστήρι είναι τηςΖίτσας,κοντά στο Κράλιεβο. Ιδρύθηκε το 1220 από τον Στέφανο τονΠρωτοστεφή,γιο του Στέφανου Νεμάνια. Ο άλλος γιος του Στέφανου Νεμάνια, ο πολύςΆγιος Σάββας,έκανε το μοναστήρι αυτό έδρα αρχιεπισκοπής, μέχρι που αυτή μεταφέρθηκε στύ Ιπέκ (Πεκ), τον 13ο αι. Φεύγοντας κανείς από το Κράλιεβο συναντά σε μια απόσταση 90 χλμ. την πόληΤόπολα,που είναι το λίκνο της νεώτερης σερβικής δυναστείας τωνΚαραγεώργηδων.
Στην πόλη αυτή έζησε και από εδώ ξεκίνησε την πολεμική δράση του ο θρυλικόςΚαραγεώργης της Σερβίας(1804‐1813), που σήκωσε πόλεμο κατά των Τούρκων για να πετύχει την ανεξαρτησία της χώρας του. Εδώ βρίσκεται ο τάφος του, όπως και ο τάφος τουΠέτρου Α'που πέθανε το 1921 αλλά και τουΑλεξάνδρου Α',πουδολοφονήθηκεαπό αναρχικούς στη Μασσαλία. Η πόληΝιςείναι ίσως η πιο παλιά από ιστορική άποψη πόλη της Νότιας Σερβίας. Ο Έλληνας Γεωγράφος Κλαύδιος Πτολεμαίος την ονομάζειΝαϊσό.Εδώ το 269 μ.Χ. ο Ρωμαίος αυτοκράτοραςΚλαύδιος Β'νίκησε τους Γότθους και εδώ το 274 μ.Χ. γεννήθηκε οΚωνσταντίνος,ο ιδρυτής της Κωνσταντινουπόλεως και της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. ΗΠρίστιναπου σήμερα έγινε παγκοσμίως γνωστή από τους ΝΑΤΟϊκούς βομβαρδισμούς, έχει το περισσότερο ανατολικό χαρακτήρα στην περιοχή του Κοσσυφοπεδίου. Λευκά σπίτια και ψηλοί μιναρέδες. Ένα αυτοκρατορικό τζαμί είναι του 15ου αι. Ο λεγόμενος Πύργος του Ωρολογίου και το χαμάμ είναι έργα του 19ου αι. Όμως, λίγα χιλιόμετρα νοτιώτερα από την Πρίστινα στον οδικό άξονα που φέρει προς τα Σκόπια, διατηρείται σε άριστη κατάσταση, το μοναστήρι τηςΓκρατσάνιτσαένα από τα ωραιότερα δείγματα της σερβικής μεσαιωνικής αρχιτεκτονικής, που ιδρύθηκε από τον βασιλιά Μιλιουτίν το 1315. Στον ίδιο άξονα βρίσκεται και η πόληΠρίζρεν(Πρισρένη) που είναι κτισμένη στη θέση της ρωμαϊκήςΘεράντα.Προσαρτήθηκε στο βασίλειο των Νεμάνια επί Στεφάνου του Πρωτοστεφούς και επί Στεφάνου Δουσάν και επί του διαδόχου του Ούρου έγινε πρωτεύουσα του σερβικού κράτους. Το 1455 κατακτήθηκε από τους Τούρκους και απελευθερώθηκε το 1912. Στην πεδιάδα του Πρίζρεν, κοντά στην πόληΤζακοβίτσαυπάρχει το μοναστήριΝτέτσανι,που χτίστηκε μετά το 1327 από τον βασιλιάΣτέφανο ΟύροΓ' Ντετσάνσκι(1321‐1331), τον πατέρα του Στέφανου Δουσάν, ο οποίος αποπεράτωσε τις υπέροχες τοιχογραφίες του. Οι τοιχογραφίες αυτές ανήκουν στα εξοχώτερα έργα της σερβικής μεσαιωνικής τέχνης. Ξεχωρίζουν ο «Βίος του Χριστού» και ο «Ακάθιστος Ύμνος» σε 24 εικόνες.
Όμως θρησκευτική πρωτεύουσα των Σέρβων μπορεί να ονομασθεί τοΙπέκ(Πεκ ή Πετς) που έγινε έδρα της ορθόδοξης σερβικής αρχιεπισκοπής. Το Πετς αρχικά είχε δοθεί σαν τιμάριο στο μοναστήρι της Ζίτσας, που ίδρυσε ο Άγιος Σάββας με σκοπό να αποσπάσει τη σερβική εκκλησία από τη δικαιοδοσία των Ελλήνων επισκόπων της Αχρίδας. Μετά η αρχιεπισκοπή μεταφέρθηκε στο Πετς. Η κυριώτερη εκκλησία του Μοναστηρίου είναι οι Άγιοι Απόστολοι.
Το 1346 η αρχιεπισκοπή πήρε τον τίτλο του Πατριαρχείου. Οι Τούρκοι κατάργησαν το σερβικό πατριαρχείο το 1530 αλλά το 1557 επέτρεψαν την επανίδρυσή του, ύστερα από τις έντονες παραστάσεις που έκανε στο σουλτάνο ο Μεχμέτ Σοκόλοβιτς, ένας Σέρβος αποστάτης που έγινε μεγάλος Βεζύρης. Ο ναός των Αγίων Αποστόλων έχει θαυμάσιες τοιχογραφίες. Εντυπωσιάζει η μνημειακή σύνθεση του τρούλου, όπου εικονίζεται η «Ανάληψη». Στο Πετς ακόμη υπάρχει και ναός του Αγίου Δημητρίου του προστάτη της Θεσσαλονίκης, που είναι ένας από τους μεγαλύτερους ναούς που έχουν φτιαχτεί προς τιμήν του Αγίου.
Όταν με το καλό σταματήσουν οι εχθροπραξίες, οι μελλοντικοί επισκέπτες της Πρίστινας μπορούν να δουν σε μια απόσταση περίπου 500 μέτρων από τον οδικό άξονα που οδηγεί στα Σκόπια το μνημείο σε σχήμα πύργου, του Μουράτ Α'. Το μνημείο χτίστηκε μετά τη μάχη του Κοσσυφοπεδίου (1389). Εντός αυτού είναι θαμμένα τα σπλάχνα του σουλτάνου. Το σώμα έχει ταφεί στην Προύσα, την πρώτη πρωτεύουσα των Οσμανλήδων. Κοντά στο δρόμο, επίσης, πάλι σε σχήμα πύργου, είναι και το μνημείο των Σέρβων στρατιωτών που έπεσαν στη μάχη. Εντός του μνημείου είναι γραμμένα με ορειχάλκινα γράμματα τα ωραιότερα λαϊκά τραγούδια που αναφέρονται στη μάχη του Κοσσυφοπεδίου και εξυμνούν τους ήρωές της.
Υποθέτω ότι οι ΝΑΤΟϊκοί βομβαρδισμοί θα πλουτίσουν την έμπνευση των Σέρβων για μια περίπου χιλιετία. Σκέπτομαι όμως ότι στις ΝΑΤΟϊκές κυβερνήσεις που υπέγραψαν τους βομβαρδισμούς ήταν και η ελληνική.Όμως, αν η ελληνική κυβέρνηση υπέγραψε οελληνικός λαός δεν υπέγραψε.Και αυτό ‐ελπίζω‐ να το θυμούνται μελλοντικά οι Σέρβοι βάρδοι και να τονίζουν στα τραγούδια τους ότι στη μεγάλη δοκιμασία του 1999 μόνο ο ελληνικός λαός τους συμπαραστάθηκε ηθικά και υλικά, παρ' όλο που ο Γκρίζος Λύκος τον απειλεί από Ανατολικά. Οι όψιμοι «έρωτες» είναι στάχτη στα μάτια του λαού μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου