Ασμα Ασμάτων

''Ειν' δυνατή σα θάνατος η αγάπη''

Ύδωρ πολύ ου δυνήσεται σβέσαι την αγάπην, 

και ποταμοί ου συγκλύσουσιν αυτήν.

Μουσική:Μάνος Χατζιδάκις Ερμηνεία: 

Φλέρυ Νταντωνάκη-Γρ.Ψαριανός .-

Στίχοι:   

Εκκλησιαστικοί

Κραταιά ως Θάνατος Αγάπη    

Τι ωραιώθης και τη ηδυνήθης, 

αγάπη, εν τρυφαίς σου!

Τούτο μέγεθός σου...

Ωμοιώθης τω φοίνικι, 

και οι μαστοί σου τοις βότρυσιν. 

Είπα: Αναβήσομαι επί τω φοίνικι, 

κρατήσω των ύψεων αυτού.

Εγώ τω αδελφιδώ μου, 

και επ’ εμέ η επιστροφή αυτού.

Ευώνυμος αυτού υπό την κεφαλήν μου, 

και η δεξιά αυτού περιλήμψεταί με.

Υπό μήλον εξήγειρά σε...

Και η δεξιά αυτού περιλήμψεταί με...

Εκεί ωδίνησέν σε η μήτηρ σου... 

Ευώνυμος αυτού υπό την κεφαλήν μου...

Εκεί ωδίνησέν σε η τεκούσα σου.

Θες με ως σφραγίδα επί την καρδίαν σου, 

ως σφραγίδα επί τον βραχίονά σου. 

Ότι κραταιά ως Θάνατος Αγάπη, 

σκληρός ως Άδης Ζήλος.

Περίπτερα αυτής περίπτερα πυρός, φλόγες αυτής.

Ύδωρ πολύ ου δυνήσεται σβέσαι την αγάπην, 

και ποταμοί ου συγκλύσουσιν αυτήν.

''Ασμα ασμάτων ''

Το Άσμα ασμάτων είναι ένα από τα πιο γνωστά βιβλία της Αγίας 

Γραφής, αλλά λίγοι γνωρίζουν ότι πρόκειται για ένα ερωτικό ποίημα, 

που δημιουργήθηκε κατά τον 4ο αιώνα π.Χ. μάλλον από το βασιλιά

 Σολομώντα. 

Το ποίημα «Ασμα Ασμάτων» αποτελείται από 117 στίχους και 

θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά θρησκευτικά κείμενα.

 

Ασμα Ασματων, στιχοι

Όμορφη, όμορφη, όμορφη που “σαι αγάπη μου.

Τι όμορφη που είσαι.

Γλυκιά σαν του περιστεριού και τρυφερή η ματιά σου. Καμιά 

από τις όμορφες δεν παραβγαίνει εμπρός σου.

Εσύ “σαι κρινολούλουδο κι” εκείνες είναι αγκάθια.

 Ίδια με κόκκινη κλειστή τα κόκκινα σου χείλη.

Σα ρόδι που το κόψανε στη μέση μού φαντάζει πίσω από το πέπλο

 σου το ροδομάγουλο σου.

Τα δυο σου στήθια μοιάζουνε δίδυμα ζαρκαδάκια που να 
βοσκήσουν βγήκανε μες στα ανθισμένα κρίνα.

Φίλα με, φίλα με, μ” όλα τα φιλιά που έχεις μες στο στόμα, 
μέθα με στης αγκάλης σου το πιο γλυκό κρασί, και το όνομα 
σου άρωμα, μύρο χυμένο κάτω.

Όλων των μύρων τ” άρωμα και η ευωδιά είσαι εσύ. Ναι, πιο πολύ 
κι” από το κρασί μεθώ όταν μ” αγγίζεις. Να σ” αγαπάνε, άντρα μου, 
αυτό μονάχα αξίζεις. 

Όμορφη, αψεγάδιαστη είσαι αγαπημένη. Αχ, μου “χεις κλέψει την 

καρδιά μου, αγάπη μου, αδελφή μου, μ” ένα σου βλέμμα μοναχά,

 μια χάντρα στο λαιμό σου.

Μέλι κερήθρας στάζουνε τα δυο γλυκά σου χείλη, μέλι και γάλα 

αργοκυλούν στη γλώσσα σου από κάτω. 

 Κήπος κλειστός, ολάνθιστος είσαι αγαπημένη, πηγή με γάργαρο 

νερό. Παράδεισος από δροσιές, παράδεισος από ροδιές το κάθε σου

 αυλάκι.

Κανέλα, μοσχοκάλαμο κι” ο νάρδος με τον κρόκο, και ρίζες

 αρωματικές του Λίβανου και σμύρνα και αλόη, και όποιο

 μύρο πεις, σε “σένα ευωδιάζουν.

Σήκω Βοριά, έλα Νοτιά, φύσα τα κλωνιά μου, να ξεχυθούν, να 

σκορπιστούν παντού οι ευωδιές μου. Σήκω Βοριά, έλα Νοτιά 

φυσήξτε τα κλωνιά μου να ξεχυθούν, να σκορπιστούν παντού τα 

αρώματά μου.

Σήκω Βοριά, έλα Νοτιά, φυσήξτε τα κλωνιά μου να ξεχυθούν,

 να σκορπιστούν παντού τα αρώματά μου.

Κι” ας κατεβεί ο άντρας μου στο κήπο που “ν” δικός του, για να 

γευτεί όποιο καρπό απ” τα κλαδιά του θέλει, για να γευτεί όποιο 

καρπό απ” τα κλαδιά μου θέλει.

 Η Ειρήνη Παππά απαγγέλλει από το Άσμα 

Ασμάτων του Σολομώντα, 4ος αιώνας, π.Χ. Η 

μετάφραση και ποιητική απόδοση ανήκει στον 

Λευτέρη Παπαδόπουλο και η μουσική στον 

Βαγγέλη Παπαθανασίου (δίσκος "Ραψωδίες",1986

Ἰάκωβος Καμπανέλλης - Ἄσμα Ἄσμάτων

Το 'Ασμα 'Ασμάτων ,ανήκει σ' ένα απο τα τέσσερα 

τραγούδια του έργου -Mαουτχάουζεν (The Balad of Mauthausen)

 ονομάστηκε ο κύκλος τραγουδιών τουΜίκη Θεοδωράκη, τα οποία 

αποτελούν μελοποίηση -κατά κύριο λόγο- του αφηγηματικού έργου Μαουτχάουζεν του Ιάκωβου Καμπανέλλη, στο οποίο π

εριγράφεται ο έρωτας δύο κρατουμένων στο ομώνυμο στρατόπεδο 

συγκέντρωσης.

ΙΑΚΩΒΟΣ ΚΑΜΠΑΝΕΛΛΗΣ  " ΑΣΜΑ

 ΑΣΜΑΤΩΝ "

Τι ωραία που είν’ η αγάπη μου

με το καθημερνό της φόρεμα

κι ένα χτενάκι στα μαλλιά.

Κανείς δεν ήξερε πως είναι τόσο ωραία. 

Κοπέλες του Άουσβιτς, 

του Νταχάου κοπέλες, 

μην είδατε την αγάπη μου; 

Την είδαμε σε μακρινό ταξίδι, 

δεν είχε πιά το φόρεμά της

ούτε χτενάκι στα μαλλιά. 

Τι ωραία που είν’ η αγάπη μου, 

η χαϊδεμένη από τη μάνα της

και τ’ αδελφού της τα φιλιά.

Κανείς δεν ήξερε πως είναι τόσο ωραία. 

Κοπέλες του Μαουτχάουζεν, 

κοπέλες του Μπέλσεν, 

μην είδατε την αγάπη μου; 

Την είδαμε στην παγερή πλατεία

μ’ ένα αριθμό στο άσπρο της το χέρι, 

με κίτρινο άστρο στην καρδιά. 

Τι ωραία που είν’ η αγάπη μου, 

η χαϊδεμένη από τη μάνα της

και τ’ αδελφού της τα φιλιά.

Κανείς δεν ήξερε πως είναι τόσο ωραία.

(Φαγιούμ -Δημήτρης Αργυρίου)

 Μιλτιάδης Μαλακάσης, Άσμα Ασμάτων

‘Ελα και γείρε το τετράξανθο κεφάλι

Μες στη λαχταρισμένη μου αγκαλιά.

‘Εχω τραγούδια να σου πω και πάλι,

Τώρα που δε σε νανουρίζουν τα πουλιά

Η νύχτα, ιδές, γυρνά μαυροντυμένη

‘Ολα σιωπηλά κοιμούνται γύρω,

‘Ελα, ακριβή μου, ονειροπλανεμένη,

Να με μεθύσεις με τ’ απόκρυφό σου μύρο.

‘Ελα τραγούδι να σου πω και πάλι˙

‘Ελα και γείρε το τετράξανθο κεφάλι

Μες στη λαχταρισμένη μου αγκαλιά˙

Τώρα που δε λαλούνε τα πουλιά,

‘Ελα τραγούδια να σου πω και πάλι.

 Άσμα Ασμάτων (το προανάκρουσμα σε

μετάφραση Γιώργη Έξαρχου)

Μ’ έχει φιλήσει με φιλιά απ’ το δικό του στόμα

Τι πιο γλυκά κι απ’ το κρασί είναι τα δυο βυζιά 

σου

Το άρωμα που εσύ φοράς όλα τα ξεπερνάει

Κι απλώθηκε σαν άρωμα παντού το όνομά σου

Γι’ αυτό κι όλες οι νεαρές κοπέλες σε αγαπήσαν

Πίσω σου ξαμολήθηκαν, τρέχουνε στο άρωμά 

σου

Ο βασιλιάς με έμπασε στο υπνοδωμάτιό του

Χαρούμενα κι ευχάριστα μαζί σου θα περνάμε

Απ’ το κρασάκι πιο πολύ γουστάρω τα βυζιά σου

Ξέρεις στα ίσα σου μιλώ, σε έχω αγαπήσει.

Άσμα Ασμάτων, σε μετάφραση Γ. Σεφέρη

Πότε γράφτηκε το «Ασμα Ασμάτων»; 

Σημειώνει στον πρόλογό του ο Σεφέρης: «… η 

εποχή της συναρμολόγησης του ποιήματος 

πρέπει να είναι ο Δ’ π.Χ. αιώνας. Τότε ένας 

Ιεροσολυμίτης συντάκτης με εμμονή την 

ανάμνηση του Σολομών ενσωμάτωσε διάφορα 

ιουδαϊκά κομμάτια με στοιχεία από το Μοάβ ή 

και από τη Συρία σ’ αυτό το σύνολο, όπου είναι 

αισθητές και οι ελληνικές επιρροές».

Γράφτηκε σε εβραϊκή -αραμαΐζουσα (σημιτική) 

γλώσσα και μεταφράστηκε στην ελληνιστική 

από τους «Εβδομήκοντα», μια επιτροπή από

 Ιουδαίους ελληνιστές.

Προσθέτει ο Σεφέρης:

«Δεν νομίζω πως χρειάζεται, ούτε είναι δουλειά

 μου, να επιβαρύνω αυτό το σημείωμα με 

περισσότερες φιλολογικές λεπτομέρειες. Μόνο 

θα έπρεπε να προσθέσω πως το Ασμα, μολονότι

 ξεκίνησε από την ποιμενική Αφροδίτη και 

υμνεί με πάθος εξαιρετικά έντονο τον ερωτικό 

πόθο και τη λαχτάρα του αποχωρισμένου από 

τον αγαπημένο του, μολονότι δεν μνημονεύει

 διόλου τη σχέση του ανθρώπου με το Θεό, 

βρήκε ωστόσο -όχι χωρίς συζητήσεις είναι 

αλήθεια- μια θέση στον Κανόνα της Παλαιάς 

Διαθήκης».

Το «Ασμα» είναι ένα γαμήλιο τραγούδι, που 

βλάστησε σ’ έναν ποιμενικό λαό, τον λαό της 

Παλαιστίνης. Τα δε πρόσωπα που 

πρωταγωνιστούν είναι η Νύφη, ο Αντρας και ο

 Χορός από γυναίκες ή και άντρες. Μερικοί 

στίχοι:

«Να με φιλήσει»…

«Η Νύφη: Να με φιλήσει με τα φιλιά του 

στόματός του! / Η αγκάλη σου είναι πιο καλή

 από το κρασί / κι η ευωδιά των μύρων σου απ’ 

όλα τα αρώματα / μύρο χυμένο τ’ όνομά σου / 

γι’ αυτό σ’ αγαπούν οι κοπέλες. / Πάρε με, 

τρέχουμε πίσω σου! (…) Ο Αντρας: Ομορφη που

 είσαι αγαπημένη, / όμορφη που είσαι. / Τα 

μάτια σου είναι περιστέρια». «Η Νύφη: 

Ομορφος που είσαι αγαπημένε, / πόσο μεστός. 

Η κοίτη μας είναι φυλλωσιά».

Ως βουκολικό ποίημα το «Ασμα Ασμάτων» 

περιέχει εικόνες που θα ξένιζαν μια κοπέλα των

 ημερών μας, αν άκουγε τον αγαπημένο της να 

παρομοιάζει τα μαλλιά της με «…κοπάδι γίδια /

 που ροβολούν απ’ το Γαλαάδ», τα δόντια της 

«… προβατίνες κουρεμένες / που ανέβηκαν απ’ 

το λουτρό», ενώ τα βυζιά της «δυο νεβροί/ 

δίδυμοι της ζαρκάδας/ που βόσκουν μες στα

 κρίνα».

Ακολουθούν ωστόσο στίχοι που αντέχουν σε 

όλους τους καιρούς: 
«Η αγκάλη σου είναι πιο 

καλή από το κρασί/ κι η ευωδία των μύρων σου 

απ’ όλα τα αρώματα./ Μέλι στάζει απ’ τα χείλη 

σου νύφη/ μέλι και γάλα κάτω από τη γλώσσα 

σου/ κι η ευωδιά της φορεσιάς σου σαν την 

ευωδιά του Λιβάνου».

''απόσπασμα από το άρθρο του ΔΗΜΗΤΡΗ 

ΓΚΙΩΝΗ “ΑΣΜΑ ΑΣΜΑΤΩΝ, ΤΟ ΥΠΕΡΟΧΟ”

εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 2/1/2010

''Ασμα Ασμάτων ''-Λευτέρης Παπαδόπουλος 

Οκτώβρης 1994-Στον πρόλογο του βιβλίου του,ο Λ.Παπαδόπουλος ,

αναφέρει :«Δεν είχα σκεφτεί ποτέ να “μεταφράσω” το Άσμα Ασμάτων. 
Μ’ έσπρωξε σ’ αυτό η Ειρήνη Παπά, που ονειρευόταν να μελοποιηθεί

 το ποίημα και να παρουσιαστεί στη σκηνή από την ίδια, δύο 

τραγουδιστές και χορό (που να ‘ξερε ότι στους αρχαίους χρόνους 

απαγορευόταν να τραγουδιέται το το Άσμα και ο Ραβή Ιωχανάν 

Μπεν Νουρή έλεγε πως όποιος στρογγυλεύει τη φωνή του, διαβάζοντάς

 το, δεν έχει μερίδιο στη μέλλουσα ζωή...).

Άρχισα να μεταφράζω το Άσμα το Μάη του 1985. Το έργο, σε μια πρώτη 

μορφή, το τελείωσα στις 24 του ίδιου μήνα. Έκτοτε και ίσαμε σήμερα,

 που πήρε την οριστική του μορφή, το “πάλευα”, το άφηνα, το

 ξανάπιανα. Μεγάλο ρόλο στο να αποφασίσω να το βγάλω σε βιβλίο

 έπαιξε ο ποιητής Θανάσης Νιάρχος. Ο ίδιος έριξε και την ιδέα να το 

εικονογραφήσει ο Αλέκος Φασιανός.

Ευχαριστώ την Ειρήνη, το Θανάση, τον Αλέκο και τον εκδότη Θανάση

 Καστανιώτη για τη συγκίνηση που μου ‘δωσαν όταν πήραν στα χέρια 

τους τα χειρόγραφά μου, τα διάβασαν και είπαν όλοι τον καλό τους λόγο.

 Μα πιο πολύ ευχαριστώ τη γυναίκα μου, Ραία Μουζενίδη, που αγάπησε

 βαθιά αυτό το έργο και το ‘χε στο ζεστό κόρφο της, από την αρχή, σαν 

μικρό παιδί.

Πορτραίτα -Φαγιούμ 

Πηγή:http://pyroessa-artemusica.blogspot.com