Σάββατο 29 Οκτωβρίου 2016

Swallowing fact : irrevocable spectrum



by Steve Komnenos



Inscribed to Woody Allen by a co-watcher Greek poet














                                                                                         To  Amanda Seyfried
                            
                            The melting-pot of the world

                                                All the stars and the light

“I’m walking and walking…” (as always is singing a Little Red Riding Hood)

                Thunder
                                 Monogamy
                                 For life

“through the forest  when…”

               unsummoned, unasked
                                 dazzling
                                 cupidly  pined
“the wolf  isn’t…”
                                 before the sixteen years old innocence, 
                                 stark  naked  with shamelessness,
                                 tours  with uncombed  hair the miracle
                                 on four holes is prophesized
                                 its ever-blooming  place plus one

“I’m walking and walking
through the forest when                                 
the wolf  isn’t there.                                        (ad    infinitum
wolf, oh wolf are you there ?”                     (timore mortis)

(staccato)
- “I’m putting on my persona and I’m chasing youuuuuuuu” 
                                                                                         (scherzando)
                                                        (e semplice)

                              Here are audible all the sounds
No soundless music of subterranean  bell-towers
A nightingale’s darkened delirium
A miraculous  crest of  the hoopoe           (immortality)
Eastern clatter of  a well hope
Joy’s imprisonment  in a drum of a salvaged age
       All the intercrossing  sounds of the world
Are exploding at sight
Are exploding

“I’m walking and walking
through the forest when                                
the wolf  isn't there.                                                                             
wolf, oh wolf are you there ?”                         
         - “I’m putting on my persona and I’m chasing youuuuu” 

            Circles of circles are circling  wreaths







                                    The sober After
                                  
                                                                                       Scary dream
                                                                            Indifferent sea  

I crossed again through the night studying
                                          the midnights inside you
And the night is but a traitor
Of the burdened sensations
Which a fatal morning
Kept the accounts…
Oh, your name is pronounced  by  pure oxygen !...

Scary  dream
Indifferent sea  

How can I tame the sea you gave birth to
By simply spelling it ?
Oh, I smell the irrevocable one !  The unreturned !
A morning deigned  to be born
And all the subsequent ones
                                                  will suffer pernicious anaemia
Desperately  looking for blood donor.

What’s the summit of the immobilized silence ?
                          (Why didn’t us swallow ?)
                                                      
                                                                                                  Scary dream
                                                                               Indifferent  sea  
                                                                            
I  became disloyal submerged  in such an immobility.
By the slightest daring  to pronounce you  I shipwreck !...
A land you became inside me
Launching  steely  excitement 
For the pulses to get cracked !

Scary dream
Indifferent  sea   

I’ll remain obedient to our After
To this undrunked, sober After
Like a song of drunkenness  and  illusion 
Running after the fragrances you’re launching
Like a futile caricature
Of alignment with the sun.

                        But you consent
you consent to a just NOW
bodiless due to desperation
bondsman of the dreaming
                                    at least one just NOW
now
a  night
with our parallel breathings
tied up like a knot on the ceiling.
                                      A vaulted crossroads of dumb tickets !








                 Antechamber  or  the chamber  of  throne ?

For the time being, nothing.
                       Certainly  the trumpet got rusty.
As it seems, archangelic  saliva
                                                 are corroding its mouthpiece

for thousands years now
thousands of years
                unfruitful moments
                barren instants

                  Does  he need a herald the thief ?
An announcing valet ?

Oh, this voice, again,
- loving explosion of a puberty age - 
got frosted into the silence
                         expressionless  dumbs the colours
                         colourless  twists  straight lines
                         speechless  explodes  the sounds
       dumbfounded  is setting to music our domestic fraud

for thousands years now
thousands of years
                unfruitful moments
                barren instants 

Yesterday, also tomorrow
not always,
but
not
always
          Behold a really true nightmare !
                       (truer among many others…)  

Still in dark places
All have happened, are now happening…

          The trumpet sounds a sharp sound
When her undelivered kiss
- the most dreamt of (maybe for this exactly reason a ficticious one…) –
was given of amortization
shooting point blank at the temple of our night, 
right there !
There !
There, always at the right, accurate point !

… The sound perforated the ears, 
drilled the bones, 
or,
some other time,
announcing and neutral the voice notified
“ Now ! Now! Now only,
Only now your ashes
Now !
Your ashes thirst of copulation
And your escapism, you runaway,
Now, now,
Your escapism seize and loot of a well-aired security

Otherwise,
                 The bitter cold of devastation
                 The milk of despair.

But, upstart  tent-dwellers on the road
Ironically smilling 
Are ex cathedra dogmatizing :

                                                “ It’s a passing nightmare ! “ 




TIME

Smiling sun
 round midday   
                                                and I the ignorant of the coming time
like a new-born sea                                                                     
like an infant sea 
     
           the flame                                                                                                                 
of an astonishing lapidary overturning                                            
to entrape
                                Light  now  
Vacant                                            
                    Blood now and murder                                                               
Nobody                                                                                     
All

And deep into the still tomorrow death  
Burning recollection                                              
                       Invalidated    time       
to crucify you                                          
                       Forever






                                  “Nekuia”
 …Once  
                                                                  
resides subterranean cunning
                                             in the sleeping veins
              desiring
 on the guillotine of the fated hour
                      to caress your greenery
in the volcanic rocks of time…
silence.
   Intimate zephyrs
                           Lend their kissing.

The insufferable  ebullience of absence.

Your face circumcised in sparkling spumes !
           Holding
     by the point of the  lance
the horizontal hours.

                          Who brightens up in the rear side
                                                       Of your pale cheek ?


                                                           ©  Steve   Komnenos                           


Φιλευσπλαχνία και συμπόνια σ’ ένα κοινωνικό μελόδραμα

γράφει ο Μιχάλης Μοδινός*
Αναδημοσίευση από: Τα ΝΕΑ / ΒΙΒΛΙΟΔΡΟΜΙΟ


-Στο τελευταίο μεγάλο έργο του ο Τολστόι στηλιτεύει σύμπαντες τους θεσμούς της Τσαρικής Ρωσίας-

Λέων Τολστόι, Η Ανάσταση,
 μετάφραση Ελένη Μπακοπούλου,
 σελ. 631, ΚΕΔΡΟΣ  2014


Η Ανάσταση δημοσιευόταν σε συνέχειες από το 1899 στο εβδομαδιαίο περιοδικό Νίβα, εγείροντας το διεθνές ενδιαφέρον για έναν ηθικό στοχαστή και κοινωνικό αναμορφωτή του μεγέθους του 72χρονου τότε Τολστόι. Τυπώθηκε σε βιβλίο δυο χρόνια αργότερα και ξεπέρασε σε πωλήσεις τα άλλα δύο μεγάλα –σε αξία και όγκο- έργα το, το Πόλεμος και Ειρήνη και το Άννα Καρέννινα.  
   Ο Τολστόι αυτοβιογραφείται εδώ όχι τόσο ως προς τα πραγματικά περιστατικά της ζωής του όσο ως προς τους πνευματικούς του αγώνες και την εσωτερική διαπάλη του με το Κοινωνικό Κακό. Προκύπτει ένα βιβλίο με στόχευση, μια στρατευμένη πραγματεία όπου τίθεται στο μικροσκόπιο  η κοινωνική κρίση της ύστερης τσαρικής Ρωσίας, ενώ οι καθεαυτές καλλιτεχνικές απαιτήσεις τίθενται συχνά  σε δεύτερη μοίρα, παρά τους επιδέξια σμιλεμένους χαρακτήρες και τις ρεαλιστικές σκηνές του.  Ακριβώς δε λόγω της εμπλοκής του συγγραφέα με σειρά ηθικών ζητημάτων που απασχολούν το βιβλίο και κυρίως  τον κεντρικό του ήρωα, τον πρίγκιπα Νεχλιούντοφ, ο Τολστόι εξαντλήθηκε και αρρώστησε κατ’ επανάληψη στη διάρκεια της εργώδους του προσπάθειας.


   Έχει γραφεί ότι η Ανάσταση είναι  μητέρα κάθε μελοδράματος που ακολούθησε. Υπάρχει μια δόση αλήθειας σ’ αυτή τη διατύπωση υπό το φως των δεκαετιών που μεσολάβησαν. Ο νεαρός ιδεαλιστής Νεχλιούντοφ συνάπτει ερωτική σχέση με την ψυχοκόρη των θειάδων του Κατερίνα Μάσλοβα και την αφήνει έγκυο. Η κοπέλα, σε απόγνωση, θα εγκαταλείψει την φιλόξενη στέγη, θα χάσει το παιδί της, θα εμπλακεί σε ερωτικές περιπέτειες, θα σπιτωθεί και εντέλει θα καταλήξει επαγγελματίας πόρνη, ενμέρει  λόγω της έλξης που της ασκούν τα λούσα και η καλή ζωή. Όταν μια δεκαετία αργότερα θα κατηγορηθεί αδίκως για τη ληστεία και το φόνο ενός πελάτη, ο Νεχλιούντοφ θα είναι κατά τύχη ένορκος.  Οι τύψεις θα τον κατακυριεύσουν. Εν μέσω μιας κακοδικίας η Μάσλοβα θα καταδικασθεί σε τετραετή κάθειρξη στη Σιβηρία,  οπότε ο μέχρι τότε καλοπερασάκιας Νεχλιούντοφ θα κάνει τα αδύνατα δυνατά για να την αθωώσει ενώ θα της ομολογήσει ότι θέλει να την παντρευτεί. Θα εκχωρήσει μεγάλο μέρος της περιουσίας του στους μουζίκους, θα εγκαταλείψει μνηστή  και  τρυφηλή ζωή, και θα ακολουθήσει τη Μάσλοβα και δεκάδες άλλους πολιτικούς ή ποινικούς κρατουμένους στην μεγάλη πορεία προς τη Σιβηρία. Όμως στο τέλος ο Τολστόι θα επιλέξει την επικράτηση της τέχνης επί της ηθικής τάξεως, αποφεύγοντας ένα γλυκερό χάππι έντ.  Η Μάσλοβα θα αρνηθεί να  παντρευτεί τον Νεχλιούντοφ και θα προτιμήσει έναν εγγύτερό της πνευματικά και ταξικά κρατούμενο. Και ο ίδιος ο ήρωας, λυτρωμένος πλέον,  θα αρχίσει μια καινούργια ζωή ανοιχτή σε όλα τα ενδεχόμενα.  Έχει πια συνειδητοποιήσει το μεγάλο λάθος: οι άνθρωποι θέλουν, όπως  μας λέει, να καταπολεμήσουν το κακό όντας οι ίδιοι κακοί. Γι αυτό, το καλύτερο είναι να θεωρούν εαυτούς υπολόγους μόνο απέναντι στο Θείο και να μην επιχειρούν να επανορθώσουν το Κακό με μηχανιστικές μεθόδους. Αναδρομικά η ως άνω προειδοποίηση αποκτά ειδικό βάρος υπό το φως των πεπραγμένων της μετεπαναστατικής Ρωσίας.
    Το σημαντικό ωστόσο στην Ανάσταση είναι η τοιχογραφία των ιδεών που παραθέτει ο Τολστόι. Κατ’ αρχήν διαβάζοντάς την κανείς, κατανοεί αναδρομικά το γιατί θα ακολουθούσαν σύντομα ποικίλες εξεγέρσεις με αποκορύφωμα βεβαίως την Οκτωβριανή Επανάσταση. Παρά το ότι ο Τολστόι δεν είναι τόσο επαναστάτης όσο αναρχοχριστιανός και κοινωνικός μεταρρυθμιστής, η δημοσίευση ενός εξαιρετικά τολμηρού έργου -που κατεδαφίζει τα πεπραγμένα της αριστοκρατίας, εκθέτει με μελανές πινελιές το επίπεδο διαβίωσης των δουλοπαροίκων, αποκαλύπτει τις ανεπάρκειες του δικαστικού συστήματος, μας εισάγει στην απεχθή ατμόσφαιρα των φυλακών και βάλλει ευθέως κατά των εκκλησιαστικών θεσμών και του ιερατείου- οδηγεί ευθέως στους δρόμους της επανάστασης. 
    Είναι ακόμη γεγονός ότι προκειμένου να γράψει το βιβλίο ο Τολστόι έκανε πραγματική εξαντλητική έρευνα σε ποικίλα πεδία. Επισκέφθηκε φυλακές και κάτεργα, πέρασε απέραντες ώρες σε δίκες και μελέτησε δικογραφίες για να καταλήξει ότι το δικονομικό σύστημα της χώρας του ήταν εντελώς άδικο και οι λειτουργοί του ανεπαρκείς και χωρίς συνείδηση. (Υπάρχουν πολλές εύστοχες σχετικές σκηνές στο βιβλίο). Διαπίστωσε επίσης ότι  είχε επικρατήσει η δικαιακή αρχή «καλύτερα δέκα αθώοι στη φυλακή – κάποιος ανάμεσά τους να είναι ο ένοχος». Επισκέφθηκε συστηματικά οίκους ανοχής και μελέτησε συγγράμματα περί πορνείας. Προκύπτουν εξαιρετικά μελετημένα επεισόδια με νατουραλιστική ζωντάνια  ενώ στα μάτια του Νεχλιούντοφ αποκαλύπτεται ένας ολόκληρος κόσμος που δεν είχε καν υποψιαστεί την ύπαρξή του στο παρελθόν. Επιπλέον, ο πρίγκιπας θα επισκεφθεί επιτέλους τα χτήματά του και προς μεγάλη έκπληξη των καχύποπτων χωρικών θα επιχειρήσει να τους εκχωρήσει την περιουσία του ή έστω μέρος της. Θα αναλάβει ακόμη να διαμεσολαβήσει στις αρχές για την απελευθέρωση διαφόρων  αδίκως καταδικασμένων ενώ σταδιακά θα συνειδητοποιήσει τις διαφορές ποινικών και πολιτικών εγκλημάτων. 
    Το βιβλίο λειτουργεί επομένως και ως μακρά λίστα μικρών επιμέρους δραματικών ιστοριών που διαρκώς αυξάνουν και εμπλουτίζονται όσο ο ήρωάς μας διεισδύει στα έγκατα της κόλασης. Θα καταλήξει με μια πολύ ενδιαφέρουσα κατηγοριοποίηση των αιτίων της εγκληματικής δράσης όπου σε πέντε ξεχωριστές κατηγορίες ο Νεχλιούντοφ- Τολστόι θα επιχειρήσει μια πρώιμη ταξινόμηση των μορφών της παραβατικότητας. Υπό το φως των θεωριών του Χέρμπερτ Σπένσερ και με οδηγό τον  Κοινωνικό Δαρβινισμό, σε μια πρώιμη εκδήλωση κοινωνιστικών ερμηνειών, θα καταλήξει λίγο σχηματκά  ότι για κάθε έγκλημα υπεύθυνη είναι η κοινωνική ανισότητα και η φτώχεια.
    Η σχέση του Νεχλιούντοφ με την Εκκλησία περνάει επίσης από μύρια κύματα. Ενώ περιγράφεται λ.χ. σε μια από τις καλύτερες σκηνές του βιβλίου ή λειτουργία της Ανάστασης και ο πρώτος ασπασμός μεταξύ Νεχλιούντοφ και Κατερίνας, στη συνέχεια ο Χριστιανισμός βάλλεται ευθέως για την αυτονόμηση και τα προνόμια που έχει επιδαψιλεύσει στον κλήρο, ενώ  ο Νεχλιούντοφ θα ισχυρισθεί ότι καμιά από τις τελετουργίες και τους εκκλησιαστικούς θεσμούς δεν έχει την προέλευσή της στις διδαχές του Ιησού.
    Καταλαβαίνει εύκολα κανείς γιατί το τσαρικό καθεστώς δεν ενθουσιάστηκε ιδιαίτερα από την έκδοσή του βιβλίου  ενώ το ενδιαφέρον που προκάλεσε στη Δύση ήταν τεράστιο. Ακολούθησαν διάφορες λογοκριμένες και μη εκδόσεις, υπό την υπόθεση ότι ο Τολστόι δεν είχε κρατήσει τα δικαιώματα του βιβλίου δι’ εαυτόν, πράγμα που δεν αλήθευε καθώς τα είχε ήδη προδιαθέσει για τον μετοικισμό μιας αναρχοχριστιανικής, πασιφιστικής σέχτας στον Καναδά.
     Αν και ζωή και τέχνη συμπλέκονται στενά στην περίπτωση Τολστόι, τελικά και εδώ η τέχνη θριαμβεύει. Οι απόηχοι των μεγάλων αλλά και των μικρότερων σε όγκο έργων του είναι παρόντες, η αναπαραστατική του δύναμη τεράστια, η συμπόνια για το ανθρώπινο είδος οξυμένη  και ο ρεαλισμός του ωθείται ως τις έσχατες συνέπειές του. Αν που και αφήνει μια υπόγευση μελό ας ψέξουμε καλύτερα τη ροζ λογοτεχνία του αιώνα που ακολούθησε. 

 Περιβαλλοντολόγος, γεωγράφος και μηχανικός ο Μιχάλης Μοδινός γεννήθηκε στην Αθήνα το 1950. Θεωρητικός και ακτιβιστής του οικολογικού κινήματος, συνεργάστηκε με διεθνείς οργανισμούς, δίδαξε σε ακαδημαϊκά ιδρύματα ανά τον κόσμο, ενώ υπήρξε ιδρυτής και εκδότης της Νέας Οικολογίας, πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Περιβάλλοντος και διευθυντής του Διεπιστημονικού Ινστιτούτου Περιβαλλοντικών Ερευνών. Στο δοκιμιακό - ερευνητικό του έργο περιλαμβάνονται τα βιβλία "Μύθοι της ανάπτυξης στους τροπικούς" (Στοχαστής), "Από την Εδέμ στο καθαρτήριο" (Εξάντας), "Τοπογραφίες" (Στοχαστής), "Το παιγνίδι της ανάπτυξης" (Τροχαλία) και "Η αρχαιολογία της ανάπτυξης" (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης). Από το 2005 στράφηκε συστηματικά στην λογοτεχνία και την κριτική της. 
Από τις εκδόσεις Καστανιώτη έχουν κυκλοφορήσει τα μυθιστορήματά του "Χρυσή ακτή", 2005, "Ο μεγάλος Αμπάι", 2007, "Επιστροφή", 2009 (βραβείο Ιδρύματος Πέτρου Χάρη Ακαδημίας Αθηνών) "Η σχεδία", 2011 (Διάκριση της Επιτροπής Κρατικών Βραβείων και υποψήφιο για το Ευρωπαϊκό Λογοτεχνικό Βραβείο) και "Άγρια Δύση - μια ερωτική ιστορία", 2013.
To τελευταίο του βιβλίο "Τελευταία έξοδος: Στυμφαλία" (2014) κυκλοφορεί από το Βιβλιοπωλείο της Εστίας.

Τετάρτη 26 Οκτωβρίου 2016

Στη μνήμη ενός σύγχρονου ευεργέτη του Παναγιώτη Κουβουτσάκη




Σε ένα αδημοσίευτο άρθρο του με τον τίτλο «Η αναζήτηση του ορατού» ο Παναγιώτης Κουβουτσάκης έγραφε:

«Στη σημερινή εποχή η τέχνη φαίνεται να έχει θυσιάσει το ορατό για χάρη της εντύπωσης, αντικατοπτρίζοντας άλλοτε τα προσωπικά πάθη ή τα συναισθηματικά αδιέξοδα των καλλιτεχνών και άλλοτε επιδεικτικά και επιτηδευμένα το τυχαίο σε παραλλαγές του αόρατου ή του σχεδόν τίποτε. Τα δε αισθητικά πρότυπα έχουν αμβλυνθεί για χάρη της πρωτοπορίας, του χαώδους μεταμοντέρνου και της κερδοσκοπίας μιας πολύ υποσχόμενης αγοράς έργων τέχνης δήθεν μουσειακής αξίας.

Ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός και η φιλοσοφική μελέτη παρατήρησαν τον άνθρωπο ως μηχανισμό αντίστοιχο του σύμπαντος σαν μια μονάδα που αντιδρά όμοια αλλά είναι και μέρος αυτού.

Στο Βυζάντιο οι τέχνες έφθασαν στην τέλεια μορφή συστοιχίας αντιλήψεως και συγχρονισμού με την αντίληψη του σύμπαντος.

Στην εποχή της Αναγέννησης προσπάθησαν να αντιγράψουν και επέτυχαν την εξύψωση του ανθρώπου ως επίκεντρου των αντιλήψεων του σύμπαντος θέτοντας τις βάσεις μιας ανθρωπιστικής θεωρίας, του ουμανισμού.

Μετά τον 18ο αιώνα, κινούμενοι από ορθολογιστικά πρότυπα, αντέγραψαν τους κανόνες της αρχαίας ελληνικής τέχνης, αδιαφορώντας όμως για τη λιτότητα, την αρμονία και τη λεπτότητα των έργων τους.

Στον 20ό αιώνα ανακαλύπτουν τον φορμαλισμό και την εννοιολογία, απόψεις που συνδέονται με τη μανιεριστική αντίληψη της αλήθειας όπου διαστρεβλωμένα πλέον πηγάζουν οι φόρμες και όχι η εικόνα. Η ένδεια του ορατού και η ζωγραφική φτώχεια των φανατικών της αντιτέχνης, η κενή εικονογραφία, η ζωγραφική του τυχαίου και η επαναστατική νομιμότητα των οπαδών της μοντερνικότητας φαίνονται πλέον σαν προσχήματα μιας ανούσιας φιλολογίας και αερολογίας.

Τα αποτελέσματα της αυθαίρετης ερμηνείας των αρχαίων ελληνικών απόψεων για την τέχνη ήταν άλλοτε μεν πομπώδη και μεγαλειώδη, με πρόθεση εντυπωσιασμού, ή υπερβολικά συναισθηματικά, ή διακοσμητικά χωρίς διαχρονική αξία, ή με δεξιοτεχνία τερατωδώς διογκωμένη, άλλοτε δε με σχολιασμό και φιλολογία ακατανόητα και χαοτικά.

Εν τέλει διαπιστώνουμε ότι η τέχνη έφθασε στο τέλος της ή ότι η ανάγκη επιστροφής στους κανόνες της αρμονικής συμμετρίας είναι πλέον διεξοδική. Παρ' όλες τις δοκιμασίες όμως η αναφορά της δεν έπαψε να υπάρχει, έστω και αν μόνο σε λίγες περιπτώσεις επιτεύχθηκε ή προσεγγίστηκε.

Ο αντικειμενικός στόχος της τέχνης παραμένει η διαχρονική αναζήτηση της ομορφιάς μέσω των αρχετύπων ιδεών της εικόνας. Η επιστροφή όμως στην ακεραιότητα του βλέμματος προϋποθέτει μια εκ νέου επεξεργασία των σημερινών δεδομένων, διαφορετικά κινδυνεύει να συνθέσει ένα ακόμα ανούσιο σοβινιστικό ή βερμπαλιστικό ιδεολόγημα σαν τα πολλά που η τέχνη του παρελθόντος έχει να επιδείξει.

Ελπίζω ότι από τα απομεινάρια της παλαιάς γνώσης και τα διδάγματα του παρελθόντος θα συνθέσουμε ένα σύγχρονο «όλο» αναπροσανατολισμένο όσον αφορά τις προτεραιότητες και τις αξίες στη ζωή μας».

Κυριακή 23 Οκτωβρίου 2016

"ΚΟΙΝΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ" του ΣΤΑΘΗ ΚΟΜΝΗΝΟΥ


Σημείωση
ΑΝΟΙΚΤΟ ΧΑΡΤΙ ΣΗΜΕΡΑ: Πριν λίγο καιρό δημοσιεύθηκε στο CANTUS FIRMUS το ποίημά μου ΚΟΙΝΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ. Το ποίημα προέρχεται από ένα ευρύτερο έργο που συνιστά ποιητική σύνθεση και αποσπάστηκε από το σώμα της ώστε να δημοσιευθεί. Ωστόσο, η δημοσίευση αυτή ήταν ένα παιχνίδι που σκάρωσα εν όψει, κυρίως, της προδημοσίευσης σε συνέχειες, και πάλι στο CANTUS FIRMUS, της θεωρίας μου περί ΓΡΑΦΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ. Για το εν λόγω ποίημα υπήρξαν πολλά επαινετικά σχόλια αναγνωστών, κοινοποιήσεις και, τιμητικές για μένα, αναρτήσεις της δημοσίευσης σε άλλα λογοτεχνικά περιοδικά και blogspots. Ανοίγω σήμερα, λοιπόν, τα χαρτιά μου και σαν άτακτο παιδί ομολογώ τις πράξεις μου: το ποίημα που ΤΟΤΕ δημοσιεύθηκε στο CANTUS FIRMUS ήταν ΜΟΝΟ το προσχέδιο του κανονικού και αποτετελεσμένου ποιήματος που σήμερα δημοσιεύεται πια και πάλι στο ίδιο λογοτεχνικό περιοδικό ως όφειλε. Και μάλιστα δεν ήταν μόνο το προσχέδιο, αλλά συνάμα και τα λογής ΥΛΙΚΑ που πιθανόν να απάρτιζαν το ποίημα που είχα, τότε, κατά νου. Ουσιαστικά, δηλαδή, οι αναγνώστες του CANTUS FIRMUS διάβασαν εκείνη τη φορά τα «μπάζα» (;;;…) μιας ενδεχόμενης κατασκευής, τα υλικά μιας μελλοντικά πιθανής απηρτισμένης οικοδομής, τα τούβλα αντί για το σπίτι, τα χώματα ή τις λάσπες αντί των ξύλινων δαπέδων και των μαρμάρινων κλιμάκων… Ο σκοπός του σκανδαλιάρικου παιχνιδιού μου ήταν απλός, ωστόσο ερεθιστικός. Ακόμη και σήμερα που γράφω αυτές τις γραμμές είμαι μέσα στην ίδια παιδική ένταση και έξαψη, εν όψει του παιγνίου, με τότε που το σκάρωνα.  Τύχη αγαθή.
Α.        Από τη μια, λοιπόν, κι ολότελα σκόπιμα και συνειδητά θέλησα να εκθέσω (με τη σημερινή δημοσίευση του αποτετελεσμένου ποιήματος, με τα σημερινά μου αποκαλυπτήρια…) τον αναγνώστη στον εαυτό του, στα ίδια του τα μάτια, τη συνείδησή του, τον υποψιασμό, την επάρκεια και την αίσθησή του και επίσης να τον εκθέσω και στους άλλους συναναγνώστες. Αφού, όπως και να το κάνουμε, και τουλάχιστον σύμφωνα με την πρόθεση του συγγραφέα να γράψει ΚΑΤΙ ΑΛΛΟ από εκείνο που αυτός και οι συναναγνώστες του διάβαζαν, ο επαινετικός για μένα αυτός αναγνώστης διάβαζε υλικά και μπάζα και λάσπες και τσιμέντα οικοδομών και αποφαινόταν (επαινετικά και με θαυμασμό) περί ολοκληρώματος, τετελεσμένου έργου, φτασμένου δημιουργήματος κλπ κλπ (!!!). Φυσικά, ΚΑΝΕΙΣ αναγνώστης δεν οφείλει να ξέρει τι έχει κατά νου ο συγγραφέας όταν γράφει και για πού θέλει να τραβήξει ο συγγραφικός στόχος και η φαντασία. Ο αναγνώστης διαβάζει μόνον ότι κείται ενώπιών του: κείμενα. Όμως, με ΒΑΣΗ ΑΥΤΟ ΤΟ ΙΔΙΟ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ που διάβαζε, μπήκε σε κάποιον μια υποψία για το παιχνίδι; Του «μύρισε» κάτι δυσλειτουργικό στο ποίημα; Τον ξένιζε ένα οποιοδήποτε στοιχείο του; Αμφισβητούσε την αρχή, τη μέση το τέλος, τα περάσματα από στίχο σε στίχο, την ολοκλήρωση, κυρίως, ενός κάποιου χ αποτελέσματος; Κοντοστάθηκε, επιτέλους, κανείς με κάποια δυσπιστία και δισταγμό; Είπε: «βρε μπας και κάτι χωλαίνει εδώ και σαν να μη μου γεμίζει το μάτι τούτο εδώ το τέλος, ας πούμε, του ποιήματος, αυτή η εικόνα, αυτή η περιστροφή της ματιάς…»; Πόσο… υποκριτής (για να χρησιμοποιήσω και μια εξαίσια φορτισμένη μπωντλερική λέξη) ή προκατειλημμένος μπορεί να είναι ο αναγνώστης με τον ίδιο τον εαυτό του (!), τα κείμενα και τους συγγραφείς ; Πόσο καλά και σταθερά μπορεί να πατήσει επί … πραγματικού εδάφους και να αρθρώσει μια γνώμη που να σχετίζεται… άμεσα με το όντως πραγματικό; Ποιο είναι το πραγματικό εν πάση περιπτώσει; Τι και πώς δέχεται ο αναγνώστης; Πόσο αναρωτιέται τη στιγμή των (αναγνωστικών) προσλήψεων; Δεν προχωρώ. Είναι προφανές, νομίζω, πως μ’ αυτά κι αυτά πάει μακριά η βαλίτσα και θεωρώ πως με τα μέχρι τώρα λεγόμενα έκλεισα ακέραια, παιδικά και με νόημα το μάτι στον αδελφό μου αναγνώστη…
Β.        Αυτός, λοιπόν, ήταν ο πρώτος στόχος που επεδίωκε εκείνη η παιδικόφρων σκανταλιά μου. Ο δεύτερος; Ε, δεν θέλει και πολύ ρώτημα φαντάζομαι. Προφανής είναι κι αυτός: να εισαγάγω μέσα στο καμίνι του εργαστηρίου τον αναγνώστη και να τον θέσω καταμεσής του κυκεώνος των υλικών που βαίνουν προς συναρμογή. Καταμεσής των θεάσεων. Καταμεσής της κίνησης. Καταμεσής των σκελετών. Καταμεσής του χάους (όσο εύτακτο κι αν μοιάζει να είναι στο δημοσιευμένο εκείνο πρόπλασμα ποιήματος…). Καταμεσής μιας Πραγματικότητας που αγωνίζεται να ειπωθεί, να στηθεί, να αρτιωθεί εν τω φαίνεσθαι ενός καλλιτεχνήματος. Καταμεσής του… συγγραφέα, μα τι λέω…, ΜΕΣΑ στον συγγραφέα, ώστε να αναλάβει καθήκοντα… Άλλωστε, εμφάνιση υλικών ίσον καλώς ήρθατε στον συγγραφέα! Υλικά εργαστηρίου, ΑΡΑ συγγραφεύς. Βρε λες; … Φυσικά, όπως και για τον πρώτο στόχο, έτσι και για τούτον το δεύτερο υπάρχει βαθύτερος λόγος γι όλα αυτά. Μα, σαν παιδί σκανταλιάρικο και πάλι δεν θα βγάλω άχνα γι αυτόν. Ας τραβήξει τη ζωή η κίνηση των μυστικών, μια που τα μυστικά γνωρίζουν πώς να σύρουν κατά βάση παράφωνους, ως όλοι μας είμαστε από κούνιας, σε ακρίβειες και έγκυρες θεάσεις Πραγμάτων.
Γ.        Υπήρχε και τρίτος στόχος; Ε ναι, τα παιδικά παιχνίδια είναι και πολυεπίπεδα και απαιτητικά και ακατάσχετα βουλημικά και ανοικτά ολοκληρωτικά… Γίνονται και συστήνονται κατά τη φύση της παιδικής καρδιάς, που αντιστοιχεί με τα παιδικά σάλτα και τα ασταμάτητα ποδοβολητά. Ο τρίτος, λοιπόν, στόχος ήταν, ίσως, ο πιο σπουδαίος και πιο ερεθιστικός και διεγερτικός από τους προηγούμενους δύο: όταν θα εμφανισθεί, καλή ώρα όπως σήμερα…, το «κανονικό» ποίημα να προβεί κεραυνόπληκτος, αγανακτισμένος (;;;..πάντως κινούμενος πια και όχι καναπεδάτος…) και μανιώδης ο αναγνώστης σε ΑΜΕΣΗ ΠΑΡΑΒΟΛΗ των δύο κειμένων, σε άμεση παραβολή των υλικών κατασκευής, σε άμεση παραβολή του (κατασκευαζομένου και προπλασματικού) ΤΟΤΕ και του (απηρτισμένου και σώου) ΤΩΡΑ. Κι ακολούθως και κατά συνεπαγωγή να αποφανθεί (ιδού το μείζον και σπουδαίο, και ουσιώδες και σημαντικό και άκρως αποκαλυπτικά παιγνιώδες…) ΠΟΙΟ ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ (με βάση πολλά και διάφορα επιχειρήματα και κριτήρια…) από τα δύο. Μήπως το ΤΟΤΕ (εν όψει ΠΑΝΤΑ μιας Πραγματικότητας που τώρα πια, με τα σημερινά αποκαλυπτήρια…, την έχουν ΟΛΟΙ και δει και ΚΑΤΑΝΟΗΣΕΙ… Εν όψει, δηλαδή, της αποκεκαλυμμένης σε όλους (τους αναγνώστες) πρόθεσης/στόχευσης του συγγραφέα και των όσων αγωνιζόταν να πει…), όπως αρμόστηκε, όπως στήθηκε, όπως προπλάστηκε, ήταν ΚΑΛΥΤΕΡΟ του ΤΩΡΑ και γιατί; Πού θα οδηγούσε, ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ, αυτό; Μήπως το (ολοκληρωμένο) ΤΩΡΑ υπερτερεί ασυγκρίτως του ΤΟΤΕ προπλασματικού και γιατί; Ποια τα θεμέλια και η … ΛΟΓΙΚΗ αυτής της υπεροχής και της αριστείας ή πλεονεκτικότητας ; Μήπως ο συγγραφέας ΧΑΛΑΕΙ (και πόσο ;) τα κείμενα ΜΕΤΑ τις αρχικές τους/του συλλήψεις ; Μήπως τα οδηγεί στο τέλος τους (σώζοντας, κοντολογίς, το Πραγματικόν) και κυριολεκτικά τα φτιάχνει, τα διασώζει, τα καθιστά σώα; Τί δείχνει όλη αυτή η πορεία, όλη αυτή η ΚΙΝΗΣΗ από το χ αρχικό σημείο (της συλλήψεως και κατασκευής) στο τετελεσμένο σημείο ψ (του ολοκληρωμένου καλλιτεχνήματος); Εν τέλει, ΠΟΙΟ, κατά τον αναγνώστη πάντα (συμπεριλαμβανομένου, ωστόσο, ΚΑΙ του συγγραφέα εδώ…, μια και γίνεται, που να πάρει η ευχή, κι αυτός αναγνώστης της Γραφής του ΜΕΤΑ το τέλος της Γραφής του), είναι καλύτερο κείμενο; Σε ποιο από τα δύο θα παρέμενε, θα κατοικούσε, δίχως …τύψεις; Τι θα προτιμούσε από τα δύο: τα ΥΛΙΚΑ ή το ΣΠΙΤΙ; Ποιο από τα δύο του …φτιάχνει καλύτερη ζωή καθημερινά; Ποιο τον συνεπαίρνει περισσότερο; Γιατί; Ποιος… ΑΕΡΑΣ είναι καθαρότερος από τα δύο; Πού χάθηκε και πού κερδήθηκε, εν τέλει, η Ζωή ; Μήπως και στα δύο; Μήπως σε… ΣΗΜΕΙΑ τους; Και τα σημεία αυτά γιατί δεν συνέπεσαν, ώστε ΜΑΖΙ, πια, να κάνουν ένα ΑΛΛΟ, νέο σύνολο, ένα άλλο νέο έργο που θα συστοιχείτο ακριβέστερα με το Υπαρκτό; Να προχωρήσω κι άλλο στην ερωτηματοθεσία και στις αποκαλύψεις της σκανταλιάς μου; Πριτς. Μένω εδώ και σταματώ. Να τραβά κουπί κι ο αναγνώστης, ώστε να παίρνει δυο ανάσες κι ο δύσμοιρος ο συγγραφέας και να τον πηγαίνουν τα αναγνωστικά χέρια στους λογής προορισμούς δίχως να πρέπει συνεχώς να είναι ο ίδιος σε εγρήγορση. Άλλωστε, είναι θέμα… εμπιστοσύνης το παίγνιον. Δηλαδή, πίστεως, κατά την αρχαία εκφραστική. Κι εμπιστοσύνη σημαίνει ρίσκο. Ε, ας παίρνει, λοιπόν, τα ρίσκα του κι ο συγγραφέας αφημένος, ταξιδιωτικά, στα χέρια του αναγνώστη, που θα είναι για κάποιο χρόνο ο πηδαλιούχος του κωπηλάτη. Κι έτσι, η σκανταλιά συνεχίζεται : δεν βγάζω άχνα.              
Ίσως είμαι κακό παιδί με τούτα τα καμώματα που κάνω και τα άτσαλα παιχνίδια. Ωστόσο, είμαι παιδί. Και γι αυτό μη με παίρνετε και πολύ ή και καθόλου στα σοβαρά ή, πάλι, πάρτε με τόσο σοβαρά όσο θα όφειλε σ’ ένα παιδί που παίζει και ψάχνει το βασίλειο που είναι… 
  ΣΤΑΘΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ 
Υ.Γ.
Φυσικά, η δίστηλη μορφολογία της δημοσίευσης στο CANTUS FIRMUS δεν γίνεται όπως έλαχε. Ας μπει επί το έργον ο συμπαίκτης αναγνώστης! Να κι ένας όρος που λησμόνησε να χώσει ο Μπωντλέρ…
Φυσικά, για ακόμη μια φορά…, δεν είναι τυχαίο που γίνεται αυτή η δημοσίευση σήμερα, καταμεσής των απαντήσεών μου στα σχόλια των αναγνωστών πάνω στη θεωρία μου περί ΓΡΑΦΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ και εν όψει του συνεχιζόμενου διαλόγου πάνω σ’ αυτήν…
Παίδες άπαντες υγιαίνετε!

   ΚΟΙΝΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Β

Μπαίνει στον Κόσμο σε Σχήμα έτοιμο
Ολόκληρος σαν Τέλος
Εισόδιος όπως εξόδιος
Εξόδιος όπως εισόδιος
Διαγώνιος
Κυρτός
Κάθετος
Τους περισσότερους ήλιους μετρά κυματωμένος
Αυλακωτός πολλές φορές
Συχνά κουλουριασμένος
Μα πάντα, πάντα επίκεντρος κι εγγεγραμμένος
Αφού ν’ αγγίζει αγροικά
και τη ματιά σαν μήτρα απλώνει
και με τα πέλματα τον Κόσμο εισπνέει
Γι αυτό
και την Υγεία του Χώματος κατάστηθα έχει φυλαχτό
Και στον Θεό τον Ξεροκέφαλο ορκίζεται  
του πράσινου
        του κίτρινου
    και του γαλάζιου
Αυτός ο των στοιχειων ιππότης ο αστοιχείωτος
Ο μονοκύτταρος της απλότητας πρίγκιπας !

Κίτρινο το λεμόνι στα χέρια του
Δίχως να το ιππεύουν άγγελοι
Μ’ όλες τις αναγνώσεις στη φλούδα να διαβάζονται
Και μ’ όλες τις γραφές να γράφονται στους πόρους
Ξινά τα γράμματα αναδύονται
Πορώδεις οι ορθογραφίες
Σε φλούδες και κουκούτσια δένεται το συντακτικό
Στη μια κοινή γραμματική
    Στη μια τ’ ανθρώπου γλώσσα την αμετάφραστη
Το πείσμα της το λίθινο γιορτάζει η Ζωή

Τα μήλα πάντα κόκκινα δίχως εφιάλτες
Το χώμα καστανό δίχως τύψη
Γαλάζια πάντα η θάλασσα
Δίχως των δαιμονίων να την αναταράζουν ουρές
Άμαθ’ από καμπάνες και ψαλμούς τα δέντρα
Άγευστα τα πουλιά από χρησμών κι οιωνών φυλάκιση
Η νύχτα κρέμεται στα παραθύρια ολόμαυρη
Κάτασπρ’ η μέρα τεντώνεται στα χέρια του
Βυθίζονται τα σύννεφα στα μάτια
Δίχως στρατηγικές
Και τάγματα ιδεών στο σπόρο της ντομάτας
Το στόμα του δεν παραδέχεται 

Κι όταν οι αχωμάτιστοι το  κακοφόρμισμα ξεχύνουν
Όπου αέρας γίνεται το όρος
Σύννεφο η πέτρα
Ουρανός η ρεματιά
 Ο έρωτας ανώδυνος
Κι όλα τα χειροπιαστά βρέχονται αεροσύνη
Τότε στρώνει τα χάχανα της πανοπλίας του
Τον Κόσμο να φυλάξει
Και τυλίγει με φάρμακα ξεκαρδισμών
Τους μασκοφόρους αποστάτες   
                                                  Τους αναντίστοιχους

 Δύσκολο ως φαίνεται πολύ
Αν ξεκορμίζεις απ’ των Ανταίων το σμήνος
Πιστός να μείνεις στο λέπι του ψαριού
Σ’ όλα τα πράσινα των χόρτων
Και στον κρωγμό του κόκορα
Και στων φιλιών το αίμα  
©  ΣΤΑΘΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟΣ







   ΚΟΙΝΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Α

Μπαίνει στον Κόσμο σε Σχήμα έτοιμο
Ολόκληρος σαν Τέλος
Διαγώνιος
Κυρτός
Κάθετος
Τους περισσότερους ήλιους μετρά κυματωμένος
Αυλακωτός πολλές φορές
Συχνά κουλουριασμένος
Μα πάντα, πάντα επίκεντρος κι εγγεγραμμένος
Αφού ν’ αγγίζει αγροικά
και τη ματιά σαν μήτρα απλώνει
και με τα πέλματα τον Κόσμο εισπνέει
Γι αυτό και την υγεία του Χώματος κατάστηθα έχει φυλαχτό
Και στον Θεό τον ξεροκέφαλο ορκίζεται
του πράσινου
        του κίτρινου
    και του γαλάζιου
Αυτός ο των στοιχειων ιππότης ο αστοιχείωτος
Ο μονοκύτταρος της απλότητας πρίγκηπας !

Κίτρινο το λεμόνι στα χέρια του
Δίχως να το ιππεύουν άγγελοι
Μ’ όλες τις αναγνώσεις στη φλούδα να διαβάζονται
Και μ’ όλες τις γραφές να γράφονται στους πόρους
Τα μήλα πάντα κόκκινα δίχως εφιάλτες
Το χώμα καστανό δίχως τύψη
Γαλάζια πάντα η θάλασσα
Δίχως ουρές των δαιμονίων να την αναταράζουν
Δίχως καμπάνες και ψαλμούς τα δέντρα
Και τα πουλιά  άγευστ’ από χρησμών κι οιωνών φυλάκιση  


Και όπως μπαίνει βγαίνει


Κι εκείνος που απόμεινε πιστός
Στις τάξεις του Ανταίου
Μ’ όποιον ορίζοντα στην πλάτη κουβαλά
Μακάριος κι αληθινός