ΚΡΙΤΙΚΟΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ _ ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΡΑΝΤΩΝΗΣ (1910-1982)

Πηγή: http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=461&t=208 Ο Ανδρέας Kαραντώνης γεννήθηκε στην Άνδρο και σε ηλικία δεκατριών χρόνων εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Αθήνα, όπου τέλειωσε το γυμνάσιο και σπούδασε στη Νομική Σχολή χωρίς να αποφοιτήσει. Πρωτοπαρουσιάστηκε στο χώρο της λογοτεχνίας το 1927 με δημοσιεύσεις ποιημάτων του στο παράρτημα της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας του Πυρσού. Το 1929 δημοσίευσε τη μελέτη Εισαγωγή στο Παλαμικό έργο. Ακολούθησαν μια μελέτη για το Σεφέρη και μια ακόμη για τον Παλαμά. Τόσο η ποίηση όσο και η δοκιμιογραφία του ως το 1935 κινήθηκε στα παραδοσιακά πλαίσια γραφής. Τομή στο έργο του σημειώθηκε γύρω στο 1935 με τη συγγραφική δραστηριότητά του από τη θέση του διευθυντή του περιοδικού Νέα Γράμματα. Την περίοδο αυτή ο Καραντώνης στράφηκε προς την υπερρεαλιστική θεωρία της τέχνης και μετάφρασε έργα των Απολλιναίρ, Βαλερύ, Μπρετόν, Ελυάρ και άλλων. Μετά τη γερμανική κατοχή ανέπτυξε δημοσιογραφική δραστηριότητα με επίκεντρο την αντίθεσή του στον κομμουνισμό και την αριστερή διανόηση στην Ελλάδα. Στο ίδιο πνεύμα εντάσσονται θεατρόμορφα κείμενά του με τίτλους όπως τα Σπουδή στο Κρεμλίνο και Ο Καραγκιόζης βγαίνει από το καλύβι του. Συνεργάστηκε με το περιοδικό Αγγλοελληνική Επιθεώρηση (1945-1952) και από το 1949 ως το 1974 πραγματοποίησε ραδιοφωνικές εκπομπές κριτικού περιεχομένου στην ΕΙΡ. Υπήρξε μόνιμο μέλος της επιτροπής απονομής των κρατικών λογοτεχνικών βραβείων, μέλος της Ομάδας των 12 και γενικός γραμματέας του ιδρύματος Παλαμά. Τιμήθηκε με το Βραβείο του Δήμου Αθηναίων (1957), το Βραβείο Πουρφίνα της Ομάδας των 12 (1959), το Α΄ Κρατικό Βραβείο Κριτικής (1971) και το Μέγα Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας (1972). Ογκώδης είναι η κριτική παραγωγή του Καραντώνη ενώ ασχολήθηκε επίσης με τη λογοτεχνική μετάφραση. Τα ποιήματά του συγκεντρώθηκαν σε οχτώ τόμους.  1. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Ανδρέα Καραντώνη βλ. Αργυρίου Αλ., «Καραντώνης Ανδρέας», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό4. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1985 και Χατζηφώτης Ι.Μ., «Καραντώνης Αντρέας», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας8. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία 1 • Αργυρίου Αλ., «Καραντώνης Ανδρέας», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό4. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1985. • Βιβλιογραφικά Αντρέα Καραντώνη1• Α΄Βιβλιογραφία Α.Καραντώνη (1927-1953) – Β΄Εργογραφία Α.Καραντώνη (1929-1987) – Γ΄ Αναλυτική βιβλιογραφία Α.Καραντώνη από τη Νέα Εστία (1929-1983). Γενική εποπτεία: Φώτης Δημητρακόπουλος – Πρόλογος: Δημήτρης Δασκαλόπουλος. Αθήνα, Επικαιρότητα, 1988 • Γιάκος Δημήτρης, «Ανδρέας Καραντώνης», Νέα Εστία112, ετ.ΝΣΤ΄, 1/8/1982, αρ.1322, σ.1028-1030. • Δανόπουλος Κωστής, «Συμβολή στη σχέση Σεφέρη - Καραντώνη · Παρουσίαση μιας άγνωστης επιστολής και άλλων στοιχείων από τη βιβλιοθήκη Σεφέρη», Παλίμψηστον9/10 (Ηρακλείου), 12/1989 - 6/1990 Παράρτημα, σ.171-180. • Δεσποτόπουλος Κωνσταντίνος, «Ανδρέας Καραντώνης (1910-1982)», Φήμη Απόντων, σ.116-119. Αθήνα, Καστανιώτης, 1995. • Δημητρακόπουλος Φώτης (επιμέλεια), Βιβλιογραφικά Αντρέα Καραντώνη. Αθήνα, Επικαιρότητα, 1988. • Ζήρας Αλέξης, «Το πάθος της ποίησης και η εμπάθεια της πολιτικής (σχόλιο για τον Αντρέα Καραντώνη)», Χρονικό ’82, σ.192-193. Αθήνα, έκδοση του Καλλιτεχνικού Πνευματικού Κέντρου Ώρα, 1982. • Μενδράκος Τάκης, «Αντρέας Καραντώνης: Ευθύνες και προσφορά», Επίκαιρα, 8/7/1982 (τώρα και στον τόμο Μικρές δοκιμές· Κριτικά σημειώματα & άρθρα, σ.111-113. Αθήνα, Σοκόλης, 1990). • Σταματίου Κώστας, Κριτική για τις Τυμπανοκρουσίες, Τα Νέα, 24/5/1980. • Χατζηφώτης Ι.Μ., «Καραντώνης Ι.Μ.», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας8. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. • Χατζηφώτης Ι.Μ., «Αντρέας Καραντώνης (Ιστορίες Φαντασμάτων)», Ανιχνεύσεις [Νεοελληνικά μελετήματα και κριτικά δοκίμια], σ.155-160. Αθήνα, Αλκαίος, [1973]. Αφιερώματα περιοδικών • Πνευματική Κύπρος182, ετ.16, 11/1975. • Νέα Εστία112, ετ.ΝΣΤ΄, 1/11/1982, αρ.1328. • Δώμα8, Φθινόπωρο 1986. 1. Για περισσότερα βιβλιογραφικά στοιχεία του Αντρέα Καραντώνη βλ. Βιβλιογραφικά Αντρέα Καραντώνη1• Α΄Βιβλιογραφία Α.Καραντώνη (1927-1953) – Β΄Εργογραφία Α.Καραντώνη (1929-1987) – Γ΄ Αναλυτική βιβλιογραφία Α.Καραντώνη από τη Νέα Εστία (1929-1983). Γενική εποπτεία: Φώτης Δημητρακόπουλος – Πρόλογος: Δημήτρης Δασκαλόπουλος. Αθήνα, Επικαιρότητα, 1988

Εργογραφία (πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις) Ι.Ποίηση • Ωροσκόπιο· Ποιήματα. Αθήνα, Δίφρος, 1957. • Βίος και αέτωμα· Ποιήματα. Αθήνα, Δίφρος, 1959. • Το τρίτο στερέωμα. Αθήνα, Το ελληνικό βιβλίο, 1961. • Το χαλί της Ερμίνης. Αθήνα, Το ελληνικό βιβλίο, 1962. • Επεισόδια. Αθήνα, Το ελληνικό βιβλίο, 1964. • Δείκτες. Αθήνα, 1966. • Ιστορίες φαντασμάτων. Αθήνα, Δίφρος, 1972. • Τυμπανοκρουσίες· Ποιήματα. Αθήνα, Παπαδήμας, 1980. ΙΙ.Μελέτες - Δοκίμια • Εισαγωγή στο Παλαμικό έργο. Αθήνα, τυπ.Εστία, 1929. • Ο ποιητής Γ.Σεφέρης. Αθήνα, τυπ.Εστία, 1931 (και εκδοση έκτη συμπληρωμένη, Αθήνα, Παπαδήμας, 1984). • Γύρω στον Παλαμά. Αθήνα, τυπ.Εστία, 1932. • Πνευματική ελευθερία· Τέχνη και πολιτική. Αθήνα, Άλφα, 1947. • Θέματα του καιρού μας. Αθήνα, 1950. • Εισαγωγή στη νεώτερη ποίηση. Αθήνα, Δίφρος, 1958. • Γύρω στον Παλαμά• Πρώτη σειρά. Αθήνα, Εστία, 1959. • Φυσιογνωμίες. Αθήνα, Δωρικός, 1966. • Φυσιογνωμίες·Σειρά πρώτη. Αθήνα, Δίφρος, 1959 (και έκδοση τρίτη, συμπληρωμένη, Αθήνα, Παπαδήμας, 1977). • Φυσιογνωμίες· Σειρά δεύτερη. Αθήνα, Εστία, 1960 (και έκδοση τρίτη, συμπληρωμένη, Αθήνα, Παπαδήμας, 1977). • Γύρω από τη σύγχρονη ελληνική ποίηση. Αθήνα, Φέξης, 1961 (και έκτη, συμπληρωμένη έκδοση, Αθήνα, Παπαδήμας, 1984). • ΠροβολέςΑ’. Αθήνα, 1965. • Φυσιογνωμίες• Κριτικά δοκίμια. Αθήνα, Δωρικός, 1966. • Προσωπικό (Με την Ποίηση του Παπαδίτσα). Αθήνα, Δωδώνη, 1976 (και έκδοση β΄συμπληρωμένη, Αθήνα, Γνώση, 1981). • Η ποίησή μας μετά το Σεφέρη. Αθήνα, Δωδώνη, 1976. • Πεζογράφοι και πεζογραφήματα της γενιάς του ΄30. Αθήνα, Φέξης, 1962 (και δεύτερη, συμπληρωμένη έκδοση, Αθήνα, Παπαδήμας, 1977). • Από το Σολωμό στον Μυριβήλη. Αθήνα, Εστία, 1969. • Γύρω στον ΠαλαμάΒ΄. Αθήνα, Γκοβόστης, 1971. • Εισαγωγή στη νεώτερη ποίηση. Αθήνα, Γαλαξίας, [1971] (και έκτη συμπληρωμένη έκδοση Αθήνα, Παπαδήμας, 1984). • Προσωπικό - Αναφορές στον Υπερρεαλισμό. Αθήνα, Δωδώνη, 1976. • Η ποίησή μας μετά το Σεφέρη. Αθήνα, Δωδώνη, 1976. • Ποιητικά (κριτικά κείμενα). Αθήνα, Νικόδημος, 1977. • Για τον Οδυσσέα Ελύτη. Αθήνα, Παπαδήμας, 1979. • 24 σύγχρονοι πεζογράφοι. Αθήνα, Νικόδημος, 1978. • Ξένη λογοτεχνία• ΦυσιογνωμίεςΓ΄. Αθήνα, Παπαδήμας, 1979. • Κωστής Παλαμάς• Από τη ζωή και το έργο του. Αθήνα, Νικόδημος, 1980. • Για τον Οδυσσέα Ελύτη. Αθήνα, Παπαδήμας, 1980. • Κριτικά ·Απόψεις για πρόσωπα και θέματα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Αθήνα, 1981. • Μια φυσιογνωμία και μια εποχή · Συνολική θεώρηση του έργου του Πέτρου Χάρη · πρόλογος Δ. Π. Παπαδίτσα. Αθήνα, Ε.Λ.Ι.Α., 1985. • Φαναριώτικη και Επτανησιακή ποίηση. Αθήνα, Επικαιρότητα, 1987. • Η περιπέτεια της γραφής (γραφτά 1954-1994). Αθήνα, 1994. • Οι πειρασμοί του Έρωτα· Στοχασμοί. Αθήνα, 1994. • Στην εξωτική Ασία με τον Ι.Βασιλείου· Κριτικά μελετήματα. Αθήνα, χ.χ. ΙΙΙ. Ταξιδιωτική λογοτεχνία - Πεζογραφία • Ελληνικοί χώροι· Ταξιδιωτικές εικόνες και στοχασμοί. Αθήνα, Εστία, 1979. • Μύκονος - Δήλος. Αθήνα, Πεχλιβανίδης & Σία, 1958. • Νησιά του Σαρωνικού. 1960. • Θυμάμαι την ΑμερικήΑ΄. Αθήνα, Το ελληνικό βιβλίο, 1963. • Αττίλας και Ταμερλάνος. Αθήνα, Δωδώνη, 1979. ΙV. Μεταφράσεις - Διασκευές • Jules Supervielle, Ποιήματα· Εισαγωγή και απόδοση Αντρέα Καραντώνη. Αθήνα, 1938. • Andre Gide, Η επιστροφή του ασώτου· Κι ένα ακόμα διήγημα μεταφρασμένο από τον Αντρέα Καραντώνη . Αθήνα, Ίκαρος, 1946. • Ο κολοσσός του Μαρουσιού του Χένρυ Μίλλερ. Αθήνα, Γαλαξίας, 1965. • Robert Flaceliere, Ο έρωτας στην Αρχαία Ελλάδα. Αθήνα, Παπαδήμας, 1977. • Λέοντος Μελά• Ο μικρός Πλούταρχος• Μεταφορά στη δημοτική Ανδρέα Καραντώνης – Εικονογράφηση Ρούλας Κανάκη. Αθήνα, Αστήρ, 1978. • Ερρίκου Ίψεν, Η κωμωδία του έρωτα. Αθήνα, Νικόδημος, 1979. • Σατωμπριάν, Οδοιπορικό· Η Ελλάδα του 1806 – Από το Παρίσι στην Ιερουσαλήμ· Πρόλογος – μετάφραση Ανδρέα Καραντώνη. Αθήνα, Δωδώνη, 1979. • Αντρέ Ζιντ, Η επιστροφή του ασώτου. Αθήνα, Κάκτος, 1980. • Πρότυπα μεγάλης κριτικής• Εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια Ανδρέα Καραντώνη. Αθήνα, Γνώση, 1981. • Ηχώ· Μεταφράσεις ποιημάτων. Αθήνα, Γνώση, 1982. • Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, Οι έμποροι των εθνών• Μεταφορά στη δημοτική Ανδρέα Καραντώνη• Εικονογράφηση Βυρ.Απτόσογλου. Αθήνα, Αστήρ, 1983. • Ταξιδεύοντας με τον Ηρόδοτο• Εικονογράφηση Βύρωνα Απτόσογλου. Αθήνα, Αστήρ, 1985. V. Θέατρο • Σπουδή στο Κρεμλίνο. Αθήνα, 1950. • Παπουτσής στη λαοκρατία – Μαύρος κόσμος· Θεατρικοί διάλογοι. 1948 (και δεύτερη έκδοση Αθήνα, 1950). • Ο Καραγκιόζης βγαίνει από το καλύβι του (Θεατρική σάτιρα σε δυό πράξεις). Αθήνα, 1950 (έκδοση β΄).

Επιπλέον Πληροφορίες Αρχείο του λογοτέχνη υπάρχει στο Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.)

"Τα Άνθη του Κακού", Σαρλ Μπωντλαίρ

Γράφει: Αλέξανδρος Στεργιόπουλος - Λογοτεχνία + Ποίηση - 21/08/2014

Τι υπάρχει στο «πριν» κάθε συγγραφέα, κάθε ποιητή; Σαν αναγνώστες 
βρισκόμαστε πάντα στο «μετά», στη στιγμή που «περπατάει» το έργο του 
κάθε λογοτέχνη. Τη στιγμή που κατεβάζουμε το βιβλίο από το ράφι και το
 ξεσκονίζουμε, ο δημιουργός «ξεσκονίζει» τις σκέψεις του, τις
 προσλαμβάνουσες και τα ερεθίσματα που θα οδηγήσουν το χέρι του
 στο χαρτί για να γράψει κάτι καινούριο. Η διαδικασία ίσως είναι επίπονη
 και κοπιαστική πνευματικά για τον ίδιο, όμως θέλουμε να συμμετάσχουμε. 
Το διάβασμα είναι απόλαυση, αλλά τι ήταν αυτό που άναψε τη σπίθα για
 να πάρει φωτιά η πένα και να «ζωντανέψει» η λευκή σελίδα; Ποια ήταν 
η αφορμή για να «γεννηθούν» τα μεγάλα έργα της παγκόσμιας
 λογοτεχνίας; Ψάχνουμε, βρίσκουμε και απαντάμε.

Τα αναστημένα άνθη περιμένουν εμάς

Η Ποίηση δεν ζητά τίποτα από τον αναγνώστη. Μόνο μια απαίτηση έχει: Να τη
δεχτούμε όπως είναι. Έτσι σκαμμένη, ιδρωμένη, ματωμένη και ολόφωτη, όπως
 βγαίνει από τη μήτρα-μυαλό του ποιητή. Κάθε άλλη παρέμβαση πλην της
ανάγνωσης, συνιστά αλλοίωση, προσβολή, ύβρι. Η ανάγνωση πρέπει να
κατευθύνει τη δέσμη φωτός των ματιών πάνω στις λέξεις. Να αποκαλυφθούν
 τα ατσαλένια, ανάλαφρα φτερά τους και με την αγωνία μας να ανυψωθούν
 και να συνεχίσουν τον δρόμο τους. Οι ήχοι των φθόγγων να γίνουν γέφυρα
και να ενώσουν τα αναστημένα άνθη της άχρονης και ασύνορης ύπαρξης
μας. Αυτό περιμένουν και τα αμάραντα άνθη του σκοτεινού Δανδή
Σαρλ Μπωντλαίρ.

Πώς «γεννήθηκαν» Τα Άνθη του Κακού

Ο Μπωντλαίρ ολοκλήρωσε δύο ποιητικές συλλογές. Αυτή που εξετάζουμε
κυκλοφόρησε το 1857 και αμέσως καταδικάστηκε, διότι αποτέλεσε προσβολή για
τα ήθη της τότε κοινωνίας. Το ίδιο έγινε και με την Μαντάμ Μποβαρύ του
 Φλωμπέρ. Βέβαια, η νουβέλα του τελευταίου βρήκε δικαίωση, τα «Άνθη»
 όχι. Εξαφανίστηκαν. Τέσσερα χρόνια αργότερα επανεμφανίστηκαν,
αλλά με έξι ποιήματα αποκομμένα. Αρκετά προστέθηκαν. Έξι χρόνια
 αργότερα, έξι χρόνια έκλυτου βίου, ο ποιητής πέθανε. Στο Παρίσι.
Αύγουστος ήτανε.

«Δέκα μόλις μέρες μετά την έκδοση, δημοσιεύεται στην εφημερίδα 
«Figaro», 5 Ιουλίου 1857, άρθρο κάποιου Γκυστάβ Μπουρντέν που 
στηλιτεύει με τρόπο σκαιό την ανηθικότητα της συλλογής: «Είναι στιγμές
 που αμφιβάλλει κανείς για τη διανοητική κατάσταση του κ. Μπωντλαίρ.
 Το βρομερό παραγκωνίζει το χυδαίο και ενώνεται με το αισχρό. Ποτέ
 δεν είδαμε να δαγκώνονται τόσα στήθη σε τόσο λίγες σελίδες. Ένα όργιο
 από δαίμονες, έμβρυα, γάτες, διαβόλους. Ένα νοσοκομείο για κάθε 
παραφροσύνη του πνεύματος»»
 (από το http://ritsamasoura.blogspot.gr/2011/01/blog-post_13.html)

……

«Πράγματι το 1861 κυκλοφορεί η νέα έκδοση του βιβλίου χωρίς τα συγκεκριμένα
 ποιήματα. Όμως ο Μπωντλαίρ είναι συντετριμμένος. «Στη βλασφημία αντιτάσσω 
την ανάταση στον ουρανό. Στην αισχρότητα αντιτάσσω πλατωνικά λουλούδια»
 είχε πει στην απολογία του στο δικαστήριο. Η δίκη στάθηκε για τον ποιητή
 η αρχή του τέλους.» (ο.π.)

Ο Βάλτερ Μπένγιαμιν έγραψε γι’ αυτόν: «Τίποτα δεν πλησιάζει περισσότερο το
 εγχείρημα του αρχαίου ήρωα στην μπωντλερική αίσθηση, πέρα από το να 
δοθεί μορφή στη νεωτερικότητα». Ο Μπωντλαίρ έδειχνε να συμφωνεί εκ των
προτέρων με τον Μπένγιαμιν. Αναρωτιόταν: «Ποιος από μας, στις φιλόδοξες 
στιγμές του, δεν ονειρεύτηκε μια ποιητική πρόζα, μουσική, χωρίς ρυθμό 
και χωρίς ρίμα, αρκετά εύπλαστη και τραχιά, ώστε να προσαρμόζεται 
στις λυρικές παρορμήσεις της ψυχής, τους κυματισμούς της ονειροπόλησης,
 τους σαρκασμούς της συνείδησης;» Η απορία αυτή καρφώθηκε
απευθείας στην αστικοποιημένη αίσθηση της εποχής με τις νέες αποξενώσεις
 και τους παλιούς της λαβύρινθους. Και συνεχίζει ο Μπωντλαίρ. «Αυτό το
 στοιχειωμένο ιδανικό γεννήθηκε μακριά από την εξερεύνηση μεγάλων
 πόλεων, μακριά από τους αναρίθμητους συσχετισμούς».

Τον Φεβρουάριο του 1848, η Ευρώπη συνταράσσεται από την Άνοιξη 
των Εθνών ή αλλιώς το Έτος της Επανάστασης. Ο Μπωντλαίρ βρίσκεται
στα οδοφράγματα κρατώντας ένα κλεμμένο τουφέκι. Κατηγορείται για τον
 πυροβολισμό του στρατηγού Απικ. Μήνες αργότερα τα βάζει με
τους εξεγερμένους και υπερασπίζεται το νέο συντηρητικό καθεστώς! Τότε
 και στη διάρκεια της μεγάλης ανοικοδόμησης του Παρισιού άρχισαν
 να σχηματίζονται Τα Άνθη του Κακού. 

Τα ποιήματα ανακαλύπτουν εικόνες της εισβολής της μοντέρνας ζωής, αλλά
 η μορφή τους μένει κλασική. Η παραδοξότητα έχει την εξήγησή της. Για κάθε
 ριζική αλλαγή στην πόλη, υπήρχαν παλαιότερες κοινωνικές επιταγές που
 προσπαθούσαν να επιβάλλουν τη δύναμη τους. Τα ποιήματα του
 Μπωντλαίρ εισέρχονται σε αυτό το δραματικό πλαίσιο με απαράμιλλη
 μελαγχολική απόγνωση.

Διείσδυση στη δέσμη της φευγαλέας λάμψης

Ο Μπωντλαίρ είχε απαυδήσει με την πολιτική. Έτσι, οδηγήθηκε στην
απόρριψη της πραγματικότητας. Συνέταξε, λοιπόν, ένα βασανιστικό
δικό του κόσμο. Εμπνευσμένο από τα ναρκωτικά, την εξωτική ομορφιά της
Μεσογείου και την αναζήτηση της αγάπης. Επηρεάστηκε έντονα, όχι μόνο από
τις εμπειρίες του στη Μεσόγειο, αλλά και από τον Έντγκαρ Άλλαν Πόε, τα
 γραπτά του οποίου μετέφραζε. Γοητευόταν από την επίκληση του Πόε στην
σκοτεινή πλευρά της φαντασίας. Παράλληλα, του ασκούσε έλξη η μοχθηρή
 γοητεία των έργων τωνΝτελακρουά και Μονέ. Όπως και η μουσική του
Βάγκνερ. Οι επιρροές αυτές έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη σύνθεση της
πασίγνωστης, πια, συλλογής του. Σε αυτήν αντιπαραθέτει τα αρνητικά
θέματα της εξορίας, της αποσύνθεσης και του θανάτου με ένα ιδανικό
σύμπαν ευτυχίας.

Ο Μπωντλαίρ είναι παρακμιακός στη δημιουργία, αλλά κλασικός στη
στιχουργία. Η δομή σφιχτοδεμένη. Τα περισσότερα ποιήματα απλώνονται
 σε τετράστιχα. Ο ρυθμός είναι σταθερός. Στιβαρός. Αυτό που τον κάνει
 ξεχωριστό είναι η διείσδυση στη δέσμη της φευγαλέας λάμψης που ραγίζει
την ψυχή από μέσα. Την κάνει εύθραυστη.

[…]

Θεριό πιο βρόμικο, κακό, την ασκήμια να δείξει!

Κι αν δε σαλεύει κι ούτε ακούει κανένας το ουρλιαχτό του,

όλη τη γης θα ρήμαζε, και στο χασμουρητό του

θα ’θελε να κατάπινε τον κόσμο˙ αυτό ΄ναι η Πλήξη, 

Με αλληγορικό, συμβολικό λόγο αποκαλύπτει τη μοναχική, βασανισμένη
περσόνα του Ποιητή στο Άλμπατρος.Γι’ αυτόν, η Σκέψη είναι μεταφραστής

Το Ωραίο που ενυπάρχει στο Κακό

Ο ίδιος είχε ξεκαθαρίσει την πρόθεση του λέγοντας:

Ένδοξοι ποιητές έχουν ήδη καταλάβει, εδώ και καιρό, τους πιο ανθηρούς 
τρόπους της Ποίησης. Από την πλευρά μου, θεώρησα ότι θα ήταν ευάρεστο
 –και μάλιστα, όσο πιο δύσκολο, τόσο πιο ευχάριστο- να συλλέξω το Ωραίο που
 ενυπάρχει στο Κακό. Το βιβλίο αυτό, κατά βάσιν άχρηστο και απολύτως αθώο,
 γράφτηκε αποκλειστικά και μόνο για να με διασκεδάσει και να ασκήσει το 
πάθος μου για τους σκοπέλους.

Αν θέλουμε να συνοψίσουμε τι εστί Μπωντλαίρ και Άνθη του Κακού τα λόγια
 του Γκυστάβ Φλωμπέρ προς αυτόν είναι η καλύτερη κατακλείδα: 

Αγαπητέ μου φίλε. Διάβασα πρώτη φορά μονορούφι τα Άνθη 
του Κακού, καταβροχθίζοντάς τα, όπως η μαγείρισσα τα ρομάντσα του 
σωρού, κι είναι τώρα οκτώ μέρες που τα ξαναδιαβάζω, στίχο στίχο, λέξη 
λέξη. Ναι, μου αρέσουν πολύ. Και με μαγεύουν. Είσθε σκληρός σαν 
μάρμαρο και διαπεραστικός σαν την εγγλέζικη ομίχλη.

Ακολουθεί απόσπασμα από το «Σε κάποια πολύ πρόσχαρη», ένα εκ των απαγορευμένων ποιημάτων της συλλογής. (Μετάφραση Ερρίκος Σοφράς, εκδόσεις Μεταίχμιο)

Κάποια νυχτιά πώς θα “θελα να έρθω,
Οταν της ηδονής ηχήσει η ώρα,
Στ” ασύγκριτα του σώματός σου δώρα
Αθόρυβα, σαν το δειλό, ν” ανέβω,

Το χαρωπό κορμί να τιμωρήσω,
Το στήθος σου να κάνω να πονέσει,
Και ξάφνου, στην ανύποπτή σου μέση,
Βαθιά λαβωματιά να σου ανοίξω,

Τι ζάλη ηδονική, μέθη δική μου!
Και μες σε τούτο το καινούριο στόμα,
Το πιο όμορφο και δροσερό απ” όλα,
Θα χύσω το φαρμάκι μου, αδερφή μου!

Πηγές

-Μπωντλαίρ, Τα άνθη του κακού, μτφρ. Γιώργης Σημηριώτης, εκδ. γράμματα

" Η ΜΠΑΛΑΝΤΑ ΤΗΣ ΜΑΥΡΗΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ" ΘΕΟΔΟΣΗΣ ΒΟΛΚΩΦ

ΘΕΟΔΟΣΗΣ ΒΟΛΚΩΦ

---

Η ΜΠΑΛΑΝΤΑ ΤΗΣ ΜΑΥΡΗΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ Ο "Γίγαντας", που ονομάζεται επίσης ο "Κολοσσός."Μαυρισμένη ακουατίντα χαρακτική από τον Francisco de Goya. Η ΜΠΑΛΑΝΤΑ  ΤΗΣ ΜΑΥΡΗΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ  Του Ααρών Μνησιβιάδη Μια προσευχή να πω. Μια προσευχή, βγαλμένη απ’ των βουβώνων μου τον σάλο κι από των σπλάχνων μου την ταραχή. Με τη σπασμένη μου φωνή να ψάλω αυτό που υπήρξε ανέλπιστα μεγάλο και γέννησε τον Ίμερο της Λέξης… Μα τώρα, Πρίγκιπα, βουβός ασχάλλω. Ελέησον. Με στίχους μη μ’ εμπαίξεις. Σ’ εσένα, Μαύρε Πρίγκιπα, Εραστή, που φλέγεσαι απ’ τη μελανή σου άλω, του γυναικείου ζώου δαμαστή, προσεύχομαι· μα τι να καταβάλω στον οχεικό παραδομένος ζάλο ως τίμημα… Τη νύχτα αυτή ας στέρξεις… Το σώμα της. Δεν θέλω τίποτ’ άλλο. Ελέησον. Με στίχους μη μ’ εμπαίξεις. Πρίγκιπα, Εραστή και Ποιητή, τις λέξεις σού αποδίδω που θα βγάλω από το νικημένο μου κορμί όπως μαζί μαραίνομαι και θάλλω. Δεν θέλω πια ως Λόγος ν’ αναπάλλω. Μα, Πρίγκιπα, γοργός ας με συντρέξεις. Τον ποιητή γυρεύω ν’ αποβάλω. Ελέησον. Με στίχους μη μ’ εμπαίξεις. Πρίγκιπα, ηττήθηκα. Το πνεύμα εάλω. Κι αν δεν μπορείς σ’ αυτή να μ’ επιστρέψεις, ζητώ τουλάχιστον σιωπή – κι ας σφάλλω. Ελέησον. Με στίχους μη μ’ εμπαίξεις. © Θεοδόσης Βολκώφ Πηγή: http://theodosisvolkof.blogspot.gr

ΗΛΙΟΔΩΡΟΣ "Αἰθιοπικὰ" 1, 1, 1 – 1, 2, 6

Πηγή:Ph

«σαν θεατές σε θέατρο»

Phttp://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/anthology/literature/browse.html?text_id=573#m1

Ο Ηλιόδωρος από την Έμεσα. της Συρίας είναι ο συγγραφέας του τελευταίου σωζόμενου μυθιστορήματος της αρχαιότητας, των Αιθιοπικών,με τα οποία κορυφώνεται η παράδοση του μυθιστορηματικού είδους. Η συγγραφή του έργου τοποθετείται από άλλους μελετητές στον 3ο και από άλλους στον 4ο αι. μ.Χ. Η πλοκή των Αιθιοπικών είναι η συνήθης συμβατική μυθιστορηματική πλοκή: η Χαρίκλεια, κόρη των βασιλέων της Αιθιοπίας, που έχει εκτεθεί από την μητέρα της, μεταφέρεται από έναν Έλληνα στους Δελφούς, όπου γίνεται ιέρεια της Αρτέμιδος. Εκεί, κατά την διάρκεια εορτής, γνωρίζει τον Θεαγένη, ευγενή Θεσσαλό, και ερωτεύονται αμέσως. Με την συνοδεία του Καλάσιρη, Αιγυπτίου ιερέα, και ακολουθώντας ένα σκοτεινό χρησμό φεύγουν και, αφού ζήσουν πλήθος περιπετειών, φθάνουν στην Αιθιοπία, όπου η ηρωίδα αναγνωρίζεται από τους γονείς της, παντρεύεται τον Θεαγένη και αναλαμβάνουν και οι δύο ιερατικό αξίωμα. Το στοιχείο ωστόσο που διαφοροποιεί τα Αιθιοπικά από τα υπόλοιπα μυθιστορήματα είναι η περίτεχνη αφηγηματική τεχνική.

Το απόσπασμα που ακολουθεί, από την αρχή των Αιθιοπικών,αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της ιδιαίτερης επιδεξιότητας με την οποία χειρίζεται ο Ηλιόδωρος δύο στοιχεία αφηγηματικής τεχνικής, τον αφηγηματικό χρόνο και την οπτική γωνία. Το μυθιστόρημα αρχίζει, όπως και η Οδύσσεια, in medias res. Αντί να περιγράψει όμως την εναρκτήρια σκηνή ως παντογνώστης αφηγητής, ο Ηλιόδωρος επιλέγει να την παρουσιάσει μέσα από τα έκπληκτα μάτια των ληστών, επιτυγχάνοντας κατ᾽ αυτό τον τρόπο να προκαλέσει από την αρχή την αγωνία του αναγνώστη. Πιο συγκεκριμένα μια συμμορία ληστών βλέπει από ψηλά την παραλία γεμάτη νεκρά ή ημιθανή σώματα αλλά και τα απομεινάρια ενός συμποσίου που πρέπει να έλαβε χώρα ταυτόχρονα με τον θάνατό τους. Κατερχόμενοι οι ληστές προς την παραλία βλέπουν έκθαμβοι μια κόρη εξαιρετικής ωραιότητας καθισμένη σε παρακείμενο λόφο και ένα νέο που κείτεται μπροστά της. Ο αναγνώστης, που απορεί όσο και οι ληστές, θα πληροφορηθεί τα ονόματα των δύο ηρώων, καθώς επίσης τι πράγματι συνέβη, πολύ αργότερα από την διήγηση σε πρώτο πρόσωπο του Καλάσιρη, ο οποίος πιάνει το νήμα της ιστορίας από την αρχή και διηγείται όλα τα γεγονότα που έχουν προηγηθεί μέχρι να ξαναβρεθούμε στην εναρκτήρια σκηνή με τους ληστές στον Νείλο.

• Αλόη Σιδέρη

[1,1,1] Η μέρα μόλις που χαμογελούσε και ο ήλιος καταύγαζε τις κορυφογραμμές, όταν κάποιοι άνδρες με ληστρικό οπλισμό ξεπρόβαλαν από τους λόφους που υψώνονται πάνω από τις εκβολές του Νείλου στο στόμιο το καλούμενο Ηρακλεωτικό.1 Στάθηκαν λίγο εκεί και βάλθηκαν να ψάχνουν με τα μάτια τη θάλασσα κάτω. Πρώτα άφησαν το βλέμμα τους να πλανηθεί στο πέλαγος και, καθώς κανένα πλεούμενο δεν υποσχόταν άγρα ληστρική, έριξαν τη ματιά τους στην κοντινή παραλία. [2] Και να τι είδαν:2ένα καράβι δεμένο από τα σχοινιά της πρύμης, έρημο εντελώς και φορτωμένο ώς τα μπούνια. Το πράγμα φαινόταν και από μακριά: από το βάρος του φορτίου το νερό είχε ανέβει ώς το τρίτο ζωνάρι του πλοίου. [3] Η παραλία, γεμάτη σώματα ανθρώπων που είχαν πρόσφατα σφαγιαστεί, άλλα νεκρά και άλλα μισοπεθαμένα με κάποια μέλη τους να σπαράζουν ακόμα, μαρτυρούσε ότι η μάχη μόλις είχε τελειώσει. [4] Κι όμως δεν θα μπορούσες να πεις πως ήταν μάχη καθαρή αυτό που είχε γίνει: μαζί με τα πτώματα ήταν ανακατεμένα θλιβερά απομεινάρια από κάποιο κακότυχο φαγοπότι που είχε αυτή τη φρικτή κατάληξη· μερικά τραπέζια ήταν ακόμα γεμάτα φαγητά κι άλλα κείτονταν καταγής πλάι στα χέρια των νεκρών που τα είχαν χρησιμοποιήσει αντί για όπλα στην απρόβλεπτη εκείνη μάχη· άλλα σκέπαζαν σώματα ανθρώπων που είχαν νομίσει πως θα ᾽βρισκαν κάτω από αυτά καταφύγιο· έβλεπες κρατήρες αναποδογυρισμένους να κρέμονται από τα χέρια των νεκρών που είτε έπιναν είτε ετοιμάζονταν να τους χρησιμοποιήσουν αντί για πέτρες· η αιφνίδια συμφορά τους είχε διδάξει καινούργιες χρήσεις, αναγκάζοντάς τους να χρησιμοποιούν τα ποτήρια για βέλη. [5] Άλλος κειτόταν πληγωμένος από τσεκούρι, άλλος χτυπημένος με αιχμηρό χαλίκι από την ίδια εκείνη παραλία, άλλος είχε τα μέλη τσακισμένα από δοκάρι, άλλος ήταν πυρπολημένος με δαυλό, άλλος αλλιώς θανατωμένος, και οι περισσότεροι είχαν χτυπηθεί με βέλη από τοξότες. [6]Σε τόπο μικρό, μύρια όσα είχε σκηνοθετήσει η τύχη: με αίμα είχε μολύνει το κρασί, το γλέντι είχε αναμείξει με τη μάχη, το φονικό με το πιοτό, τις σπονδές με τις σφαγές -να ποιο ήταν το δράμα που παρουσίαζε στους Αιγύπτιους ληστές. [7] Κι εκείνοι, καθισμένοι στην πλαγιά σαν θεατές σε θέατρο, έβλεπαν τη σκηνή3 και δεν μπορούσαν να την καταλάβουν: οι νικημένοι ήταν μπροστά στα μάτια τους και πουθενά δεν έβλεπαν τους νικητές· η νίκη φαινόταν λαμπρή, τα λάφυρα όμως ασκύλευτα· το πλοίο, μόνο κι έρημο κι όμως απείραχτο σαν να το φύλαγαν πλήθος φρουροί, σαν σε ειρήνη να λικνίζεται στο κύμα. [8] Όση όμως κι αν ήταν η απορία τους για το συμβάν, το κέρδος τους τραβούσε και η λεία· και σαν να ήταν αυτοί που κέρδισαν τη νίκη, όρμησαν. [1,2,1] Ήδη πλησίαζαν το πλοίο και τα πτώματα, όταν είδαν ένα θέαμα ακόμα πιο παράξενο. Μια κόρη καθόταν πάνω σ᾽ ένα βράχο, όμορφη τόσο που θα την έλεγες θεά,4 βαθιά πονεμένη για το κακό κι όμως μ᾽ έναν αέρα ευγένειας και περηφάνιας. [2] Φορούσε δάφνινο στεφάνι στο κεφάλι και είχε στον ώμο κρεμασμένη μια φαρέτρα· το αριστερό της μπράτσο ακουμπούσε στο τόξο, ενώ το χέρι της κρεμόταν χαλαρό.5 Με τον αγκώνα του άλλου χεριού ακουμπισμένο στον δεξιό μηρό της και με το πρόσωποαφημένο στην παλάμη, πότε έσκυβε να κοιτάξει έναν νέο που κειτόταν μπροστά της και πότε σήκωνε το κεφάλι για να κοιτάξει ολόγυρα.[3] Ο δε νέος φαινόταν μεν σοβαρά τραυματισμένος και σαν μόλις να συνερχόταν από τον βαθύ ύπνο του παρ᾽ ολίγον θανάτου του, αλλ᾽ ακόμα κι έτσι άνθιζε η αρρενωπή ομορφιά του και το πορφυρό αίμα που κυλούσε ποτάμι στα μάγουλά του έκανε να λάμπει ακόμα περισσότερο η λευκότητα του προσώπου του. Ο πόνος βάραινε τα βλέφαρά του, αλλά η όψη της κόρης τον έκανε να σηκώνει το βλέμμα σ᾽ αυτήν και το μόνο που ανάγκαζε τα μάτια του να βλέπουν ήταν ότι έβλεπαν εκείνην. [4] Καθώς σιγά σιγά ξαναρχόταν στη ζωή, στέναξε βαθιά και ψιθύρισε αδύναμα λέγοντας «Γλυκιά μου, στ᾽ αλήθεια έχεις σωθεί ή μήπως, θύμα του πολέμου κι εσύ, δεν στέργεις ούτε και νεκρή να αποσπαστείς από μένα και η ψυχή σου σαν φάντασμα με ακολουθεί στη δυστυχία μου;» Και η κόρη «Από σένα», είπε, «εξαρτάται η σωτηρία μου και ο χαμός μου· το βλέπεις αυτό;» και δείχνοντας ένα ξίφος πάνω στα γόνατά της, «ώς τώρα», είπε, «έμεινε αργό γιατί η αναπνοή σου το συγκρατούσε». [5] Και με τα λόγια αυτά εκείνη μεν τινάχτηκε από το βράχο, οι δε ληστές που στέκονταν στο λόφο, σαν να τους χτύπησε στη θέα της κεραυνός, έτρεξαν θαμπωμένοι και περίτρομοι να κρυφτούν άλλος κάτω από άλλο θάμνο· πιο μεγάλη ακόμα και πιο θεϊκή φάνταζε τώρα που ήταν όρθια, καθώς τα βέλη βρόντησαν στην ξαφνική κίνησή της, το χρυσοΰφαντο φόρεμά της άστραφτε στον ήλιο και τα μαλλιά της, λυτά κάτω από το βακχικό στεφάνι, κατρακυλούσαν ώς τη μέση της σχεδόν. [6] Μα περισσότερο απ᾽ όσα έβλεπαν τους τρόμαζε η άγνοια για όσα γίνονταν· άλλοι απ᾽ αυτούς νόμιζαν πως είναι κάποια θεά, η Άρτεμη ή η εντόπια Ίσις, άλλοι την περνούσαν για ιέρεια που είχε καταληφθεί από θεϊκή μανία και είχε διαπράξει όλο εκείνο το φονικό. Αυτά έβαζαν εκείνοι με το νου τους, αλλά δεν γνώριζαν ακόμα την αλήθεια. Και η κόρη χύθηκε ξαφνικά πάνω στο κορμί του νέου, τον έσφιγγε στην αγκαλιά της και τον καταφιλούσε, του σκούπιζε τα αίματα, στέναζε και δεν πίστευε πως ήταν ζωντανός. (μετάφραση Αλόη Σιδέρη)

Αιθιοπικά

leave a comment »

Ηλιόδωρος[1]

«Αιθιοπικά ή τα περί Θεαγένην και Χαρίκλειαν»[2]

Η μέρα μόλις που χαμογελούσε και ο ήλιος καταύγαζε τις κορυφογραμμές, όταν κάποιοι άνδρες με ληστρικό οπλισμό ξεπρόβαλαν από τους λόφους που υψώνονται πάνω από τις εκβολές του Νείλου στο στόμιο το καλούμενο Ηρακλεωτικό. Στάθηκαν λίγο εκεί και βάλθηκαν να ψάχνουν με τα μάτια τη θάλασσα κάτω. Πρώτα άφησαν το βλέμμα τους να πλανηθεί στο πέλαγος και, καθώς κανένα πλεούμενο δεν υποσχόταν άγρα ληστρική, έριξαν τη ματιά τους στην κοντινή παραλία. Και να τί είδαν : ένα καράβι δεμένο από τα σχοινιά της πρύμνης, έρημο εντελώς και φορτωμένο ως τα μπούνια. Το πράγμα φαινόταν και από μακριά : από το βάρος του φορτίου το νερό είχε ανέβει ως το τρίτο ζωνάρι του πλοίου. Η παραλία, γεμάτη σώματα ανθρώπων που είχαν πρόσφατα σφαγιαστεί, άλλα νεκρά και άλλα μισοπεθαμένα με κάποια μέλη τους να σπαράζουν ακόμα, μαρτυρούσε ότι η μάχη μόλις είχε τελειώσει. Κι όμως δεν θα μπορούσες να πεις πως ήταν μάχη καθαρή αυτό που είχε γίνει : μαζί με τα πτώματα ήταν ανακατεμένα θλιβερά απομεινάρια από κάποιο κακότυχο φαγοπότι που είχε αυτή τη φρικτή κατάληξη. Μερικά τραπέζια ήταν ακόμα γεμάτα φαγητά κι άλλα κείτονταν καταγής πλάι στα χέρια των νεκρών που τα είχαν χρησιμοποιήσει αντί για όπλα στην απρόβλεπτη εκείνη μάχη. Άλλα σκέπαζαν σώματα ανθρώπων που είχαν νομίσει πως θα ‘βρισκαν κάτω από αυτά καταφύγιο. Έβλεπες κρατήρες αναποδογυρισμένους να κρέμονται από τα χέρια των νεκρών που είτε έπιναν είτε ετοιμάζονταν να τους χρησιμοποιήσουν αντί για πέτρες. Η αιφνίδια συμφορά τους είχε διδάξει καινούργιες χρήσεις, αναγκάζοντάς τους να χρησιμοποιούν τα ποτήρια για βέλη. Άλλος κειτόταν πληγωμένος από τσεκούρι, άλλος χτυπημένος με αιχμηρό χαλίκι από την ίδια εκείνη παραλία, άλλος είχε τα μέλη τσακισμένα από δοκάρι, άλλος ήταν πυρπολημένος με δαυλό, άλλος αλλιώς θανατωμένος, και οι περισσότεροι είχαν χτυπηθεί με βέλη από τοξότες. Σε τόπο μικρό, μύρια όσα είχε σκηνοθετήσει η τύχη : με αίμα είχε μολύνει το κρασί, το γλέντι είχε αναμείξει με τη μάχη, το φονικό με το πιοτό, τις σπονδές με τις σφαγές – να ποιο ήταν το δράμα που παρουσίαζε στους Αιγύπτιους ληστές. Κι εκείνοι, καθισμένοι στην πλαγιά σαν θεατές σε θέατρο, έβλεπαν τη σκηνή και δεν μπορούσαν να την καταλάβουν : οι νικημένοι ήταν μπροστά στα μάτια τους και πουθενά δεν έβλεπαν τους νικητές. Η νίκη φαινόταν λαμπρή, τα λάφυρα όμως ασκύλευτα. Το πλοίο, μόνο κι έρημο κι όμως απείραχτο σαν να το φύλαγαν πλήθος φρουροί, σαν σε ειρήνη να λικνίζεται στο κύμα. Όση όμως κι αν ήταν η απορία τους για το συμβάν, το κέρδος τους τραβούσε και η λεία. Και σαν να ήταν αυτοί που κέρδισαν τη νίκη, όρμησαν.

Ήδη πλησίαζαν το πλοίο και τα πτώματα, όταν είδαν ένα θέαμα ακόμα πιο παράξενο. Μια κόρη καθόταν πάνω σ’ ένα βράχο, όμορφη τόσο που θα την έλεγες θεά, βαθιά πονεμένη για το κακό κι όμως μ’ έναν αέρα ευγένειας και περηφάνιας. Φορούσε δάφνινο στεφάνι στο κεφάλι και είχε στον ώμο κρεμασμένη μια φαρέτρα. Το αριστερό της μπράτσο ακουμπούσε στο τόξο, ενώ το χέρι της κρεμόταν χαλαρό. Με τον αγκώνα του άλλου του χεριού ακουμπισμένο στον δεξιό μηρό της και με το πρόσωπο αφημένο στην παλάμη, πότε έσκυβε να κοιτάξει ένα νέο που κειτόταν μπροστά της και πότε σήκωνε το κεφάλι για να κοιτάξει ολόγυρα. Ο δε νέος φαινόταν μεν σοβαρά τραυματισμένος και σαν μόλις να συνερχόταν από τον βαθύ ύπνο τού παρ’ ολίγον θανάτου του, αλλ’ ακόμα κι έτσι άνθιζε η αρρενωπή ομορφιά του και το πορφυρό αίμα που κυλούσε ποτάμι στα μάγουλά του έκανε να λάμπει ακόμα περισσότερο η λευκότητα του προσώπου του. Ο πόνος βάραινε τα βλέφαρά του, αλλά η όψη της κόρης τον έκανε να σηκώνει το βλέμμα σ’ αυτήν και το μόνο που ανάγκαζε τα μάτια του να βλέπουν ήταν ότι έβλεπαν εκείνην. Καθώς σιγά, σιγά ξαναρχόταν στη ζωή, στέναζε βαθιά και ψιθύρισε αδύναμα λέγοντας «Γλυκιά μου, στ’ αλήθεια έχεις σωθεί ή μήπως, θύμα του πολέμου κι εσύ, δεν στέργεις ούτε και νεκρή να αποσπαστείς από μένα και η ψυχή σου σαν φάντασμα με ακολουθεί στη δυστυχία μου ;» Και η κόρη «Από σένα», είπε, «εξαρτάται η σωτηρία μου και ο χαμός μου. Το βλέπεις αυτό ;» και δείχνοντας ένα ξίφος πάνω στα γόνατά της, «ως τώρα», είπε, «έμεινε αργό γιατί η αναπνοή σου το συγκρατούσε». Και με τα λόγια αυτά εκείνη μεν τινάχτηκε από το βράχο, οι δε ληστές που στέκονταν στο λόφο, σαν να τους χτύπησε στη θέα της κεραυνός, έτρεξαν θαμπωμένοι και περίτρομοι να κρυφτούν άλλος κάτω από άλλο θάμνο. Πιο μεγάλη ακόμα και πιο θεϊκή φάνταζε τώρα όρθια, καθώς τα βέλη βρόντησαν στην ξαφνική κίνησή της, το χρυσοΰφαντο φόρεμά της άστραφτε στον ήλιο και τα μαλλιά της, λυτά κάτω από το βακχικό στεφάνι, κατρακυλούσαν ως τη μέση της σχεδόν. Μα περισσότερο απ’ όσα έβλεπαν τους τρόμαζε η άγνοια για όσα γίνονταν. Άλλοι απ’ αυτούς νόμιζαν πως είναι κάποια θεά, η Άρτεμη ή η εντόπια Ίσις, άλλοι την περνούσαν για ιέρεια που είχε καταληφθεί από θεϊκή μανία και είχε διαπράξει όλο εκείνο το φονικό. Αυτά έβαζαν με το νου τους, αλλά δεν γνώριζαν ακόμα την αλήθεια. …

______________________

*εκδόσεις Άγρα, Αθήνα 1997

________________________

[1] «Όμηρος, Βιργίλιος και Ηλιόδωρος – οι τρεις μεγάλοι επικοί ποιητές της αρχαιότητας …» Μόνο κατάπληξη θα προκαλούσε σήμερα μια τέτοια αξιολόγηση : Τί ζητά αυτός ο Ηλιόδωρος (3ος μ.Χ. αιώνας) στη χορεία των μεγάλων κλασικών ; Στον κόσμο της Αναγέννησης όμως, παρόμοιες αξιολογήσεις δεν προκαλούσαν την παραμικρή αντίδραση : Ο Ηλιόδωρος συγκραφέας του ογκώδους μυθιστορήματος που φέρει τον τίτλο Αιθιοπικά, ήταν τότε πολύ της μόδας. Ο Αλόνσο Λοπέζ Πινθιάνο, κορυφαίος θεωρητικός της λογοτεχνίας κατά τον ισπανικό χρυσό αιώνα, υποστηρίζει με παθος ότι ο Ηλιόδωρος έχει δικαιωματικά μια θέση δίπλα στον Όμηρο και τον Βιργίλιο. Και στο έργο του Philosophia Antiqua Poetica (1596), αποδεικνύει ότι ο Ηλιόδωρος πληροί, μία προς μία, τις προϋποθέσεις που έθεσε ο Αριστοτέλης για το έπος και την τραγωδία.

Απόσπασμα από την Εισαγωγή του Γιώργη Γιατρομανωλάκη

[2] Το τελευταίο «σοφιστικό» [Τα Ποιμενικά του Λόγγου, Τα κατά Λευκίππην και Κλειτοφώντα του Τάτιου και τα Αιθιοπικά αποκαλούνται «σοφιστικά» μυθιστορήματα επειδή φαίνεται να επηρεάζονται σαφέστερα από τη «Δεύτερη Σοφοστική», δηλαδή από τη γνωστή κίνηση της Αυτοκρατορικής Εποχής], κατά τα φαινόμενα, και οπωσδήποτε το εκτενέστερο και περισσότερο σύνθετο Αρχαίο Ελληνικό Μυθιστόρημα [τα πρώτα, αβέβαια «πρωτο-μυθιστορήματα» αρχίζουν να εμφανίζονται προς το τέλος της ελληνιστικής περιόδου].

Πηγή: http://nomosophia.wordpress.com/2008/07/23/αιθιοπικά/

12 Εικαστικοί Καλλιτέχνες συναντούν τον Νίκο Καζαντζάκη ~ Εικαστικά

«Ποτέ οι ‘Ελληνες δεν δούλεψαν την Τέχνη για την Τέχνη. Πάντα η ομορφιά είχε σκοπό να υπηρετήσει τη ζωή. Και τα σώματα τα ήθελαν οι αρχαίοι όμορφα και δυνατά, για να μπορούν να δεχτούν ισορροπημένο κι γερό νου. Και ακόμα, για να μπορούν –σκοπός ανώτατος- να υπερασπίσουν το άστυ».

                                                                                               Αναφορά στο Γκρέκο, 1961     

          

   Διάλογο με το έργο του Νίκου Καζαντζάκη ανοίγουν 12 εικαστικοί καλλιτέχνες, εκφράζοντας διαφορετικές πτυχές της αφήγησης, του νοήματος και του ύφους του μεγάλου Έλληνα λογοτέχνη.

Η έκθεση τους στεγάζεται στον Πολυχώρο Vault και συναντάται με την  παράσταση «Δε φοβάμαι. Δεν ελπίζω. Είμαι...», μια σκηνική σύνθεση από τα έργα του Νίκου Καζαντζάκη, σε σκηνοθεσία Μάριου Ιορδάνου.

   Με διαφορετικές αφετηρίες και μέσα, οι καλλιτέχνες  Αγγελική Χρυσού, Άντα Πετρανάκη, Δανάη Κηλαηδόνη, Μαρίνα Μαλτέζου, Ρενάτα Μεθενίτη, Σεμίνα Λάνταβου, Ευάγγελος Καλογερόπουλος, Νίκος Χριστοφοράκης, Παναγιώτης Νέζης, Πέτρος Κουφοβασίλης, Σπύρος Καράμπελας, Στάθης Μαυρίδης, παρουσιάζουν μια σειρά έργων -χαρακτικά, λάδια, σχέδια, ακουαρέλες, μικτές τεχνικές- που αποτυπώνουν τη σημερινή αντίληψη για το έργο του.

H έκθεση έργων θα διαρκέσει από τις 20 Οκτωβρίου έως τις 16 Νοεμβρίου και θα είναι ανοιχτή για το κοινό καθημερινά.

Πολυχώρος VAULT

Μελενίκου 26, Γκάζι, Βοτανικός

Πλησιέστερος σταθμός μετρό: Κεραμεικός (8’ περίπου με τα πόδια)

Τηλέφωνα: 213 0356472 / 6945 993870

(για τηλεφωνικές κρατήσεις και πληροφορίες 11:00 – 14:00 και 17:00 -21:00)

Email: vaulttheatre.gr@gmail.com

http://www.facebook.com/VAULTTheatreGr1

ΣΟΔΕΙΑ - ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΩΝ

Ομαδική Έκθεση – «Αναφορά στον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο»

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

«Αναφορά στον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο»

11/11 – 6/12/2014

Εγκαίνια:  Τρίτη 11 Νοεμβρίου, στις 8 το βράδυ.

…Φωνάζω τη μνήμη να θυμηθεί, περμαζώνω από τον αέρα τη ζωή μου, στέκουμαι σαν στρατιώτης μπροστά στον στρατηγό και κάνω την Αναφορά μου στον Γκρέκο…

 Νίκος Καζαντζάκης, «Αναφορά στον Γκρέκο»

Η ομαδική έκθεση ζωγραφικής με τίτλο «Αναφορά στον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο» που παρουσιάζουμε με αφορμή το «2014 -Έτος Γκρέκο», το οποίο εορτάζεται ήδη  καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους με διεθνείς εκθέσεις, συνέδρια και διάφορες εκδηλώσεις στην Ελλάδα, στην Ισπανία αλλά και σε όλον τον κόσμο, αποτελεί τον δικό μας φόρο τιμής στον σημαντικότατο Έλληνα, καλλιτέχνη με παγκόσμια εμβέλεια.

Εκατομμύρια θεατές σε όλον τον κόσμο έχουν αισθανθεί την συγκίνηση των έργων του ζωγράφου που δεν εντάχθηκε σε κανένα ρεύμα και διεκδίκησε την αυτονομία της καλλιτεχνικής ύπαρξής του.

Το ζητούμενο, στο πλαίσιο αυτής της έκθεσης, ήταν η εικαστική δημιουργία και παραγωγή  πρωτότυπων νέων έργων, από σύγχρονους ζωγράφους, εξερευνώντας το ζωγραφικό του ιδίωμα μέσα από τις εξαϋλωμένες μορφές του, τα υπερβατικά τοπία του και τα εκρηκτικά χρώματά του.

Συμμετέχουν: Ρένα Αβαγιαννού, Δημήτρης Αναστασίου, Άγγελος Αντωνόπουλος, Εύα Αποστολάτου, Ερμιόνη Αρνίδου, Ειρήνη Βογιατζή, Ηλίας Γεωργουλέας, Λεωνίδας Γκέλος, Αντώνης Γιακουμάκης, Βαγγέλης Θεοδωρίδης, Γιώργος Παναγιώτης Καβούνης, Μάρκος Καμπάνης, Γιώργος Καρακάσογλου, Ιωάννα Καφίδα, Λήδα Κοντογιαννοπούλου, Αντώνης Κοσμαδάκης, Μίλτος Κοτσώνης, Βασίλης Λιαούρης, Πέτρος Ματζάκος, Χρήστος Μπαϊκούσης,  Χαρίτων Μπεκιάρης, Εμιλία Ξανθοπούλου, Γεύσω Παπαδάκη, Βιβή Παπαδημητρίου, Κωνσταντίνος Παπαργύρης, Ορέστεια Παπαχρήστου, Κατερίνα Πέτρουλα, Θανάσης Ραχούτης, Νατάσσα Ραχωβίτσα, Γκέντση Ρούτσης, Γιώργος Σαλταφέρος, Νίκος Σίσκος, Αντώνης Σμυρνιός, Νικολέτα Τζάνε, Αθηνά Χατζή, Βιργινία Φιλιππούση,

Η έκθεση θα έχει διάρκεια από 11 Νοεμβρίου μέχρι 6 Δεκεμβρίου 2014

& οι ώρες λειτουργίας της είναι:

Δευτέρα έως Παρασκευή: 11:00 – 21:00 & Σάββατο: 11:00 – 16:00

Πηγή: http://ena-artgallery.gr/εκθεση-αναφορα-στον-δομηνικο-θεοτοκο/

Η Αθήνα της δεκαετίας του 1960

Η Ελληνοαμερικανική Ένωση &το Hellenic American College (HAEC) σε συνεργασία με το

 Hellenic American University (Manchester, NH, USA) παρουσιάζουν την έκθεση 

«Αθήνα.Το πνεύμα του ’60: Μια πρωτεύουσα αλλάζει». 

Επιμέλεια Νίκος Βατόπουλος. 

Διάρκεια έκθεσης 3 Νοεμβρίου – 13 Δεκεμβρίου. 

Την Παρασκευή 21 Νοεμβρίου στις 7 το απόγευμα ο επιμελητής της έκθεσης

 Νίκος Βατόπουλος θα μιλήσει με θέμα: «Η Αθήνα της δεκαετίας του 1960» και την Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου στις 7.30 θα πραγματοποιήσει ξενάγηση στην έκθεση.

Πηγή: http://www.art22.gr/η-αθήνα-της-δεκαετίας-του-1960/

Γκαλερί Κέννεντυ Ελληνοαμερικανικής Ένωσης, Μασσαλίας 22, Κολωνάκι
Εγκαίνια: 3 Νοεμβρίου 20.30
Διάρκεια έκθεσης: 3 Νοεμβρίου–13 Δεκεμβρίου 2014
Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα–Παρασκευή: 12:00–21:00, Σάββατο: 10:30–14:30, Κυριακή: κλειστά
Πληροφορίες: 210 3680900 (εσωτ. 152), www.hau.gr/culture