Πρόκειται για την ιστορία ενός νεαρού Αιγύπτιου που, αποτυγχάνοντας στις εξετάσεις στην πατρίδα του, φεύγει για να σπουδάσει ιατρική στην Αγγλία. Με μεγάλεις στερήσεις της οικογένειάς του ολοκληρώνει τις σπουδές του και αποκτά την ειδικότητα του οφθαλμιάτρου. Στην Ευρώπη ο Ισμαήλ γνωρίζει διαφορετικούς ανθρώπους με διαφορετική νοοτροπία και κοσμοθεωρία που του δείχνουν έναν άλλο δρόμο. Παρόλο που του έχουν προσφέρει θέση στην Αγγλία, επιστρέφει στην Αίγυπτο για να εφαρμόσει τις γνώσεις του στην πατρίδα του. Φτάνοντας όμως στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας, αντικρύζει μια διαφορετική πραγματικότητα που είχε ξεχάσει όσο ζούσε στο εξωτερικό. Μια πραγματικότητα που τον πονάει, αφού τώρα έχει δει, στην Ευρώπη, πως θα έπρεπε να ζουν οι άνθρωποι.
Η οικογένεια δέχεται με χαρά τον γιό πίσω, στην πορεία όμως ορθώνεται μπροστά τους ένας άλλος Ισμαήλ, ο γιός που δεν γνωρίζουν πια, γιατί είναι ένας άλλος άνθρωπος, ένας «άπιστος», και η συμμετοχή του στην παιδεία και την κουλτούρα μιας άλλης χώρας εκφράζονται για αυτούς ακριβώς με αυτή τη λέξη. Ο Ισμαήλ ωστόσο επιμένει. Και προσπαθεί να εφαρμόσει τις γνώσεις του στη Φάτιμα, την κοπέλα που έχει υποσχεθεί να παντρευτεί και η οποία υποφέρει από τράχωμα, μια ασθένεια των ματιών που οδηγεί στην τύφλωση. Εκεί έρχεται αντιμέτωπος με την ίδια του την οικογένεια και κυρίως τη μητέρα του που προσπαθεί να γιατρέψει την κοπέλα με το λάδι από το καντήλι που βρίσκεται στο κοντινό τους τζαμί, το τζαμί της ελ Σαγιέντα Ζέναμπ ή τζαμί της Ουμ Χάσιμ. Μετά από επώδυνες αντιπαραθέσεις και τη θλίψη όλων για όσα συμβαίνουν, ο Ισμαήλ γαληνεύει αποδεχόμενος ότι στη δική του πατρίδα η γνώση πρέπει να συμπλέει με την πίστη και την παράδοση. Έτσι, ήρεμος πια, κάνει οικογένεια με την Φάτιμα που έχει τελικά γιατρευτεί και γίνεται γνωστός, ασκώντας το ιατρικό του λειτούργημα και βοηθώντας τους φτωχούς ασθενείς του.
