Γιαννιώτικα, σμυρνιώτικα, πολίτικα, μακρόσυρτα γκράφιτι αθηναϊκά, λυπητερά...

γράφει η Νότα Χρυσίνα

"Εμείς οι εργάτες είμαστε που με τον ιδρώτα μας
ποτίζουμε τη γη για να γεννά
καρπούς, λουλούδια, τ” αγαθά του κόσμου ολόγυρά μας
φτωχή αλουλούδιαστη, άκαρπη μονάχα η αργατιά."

Το 1913 ο Κωστής Παλαμάς έγραψε τον Ύμνο τού Εργατικού Κέντρου Αθήνας που ιδρύθηκε στις 21 Μαρτίου 1910 , το «Τραγούδι του εργάτη», που μελοποιήθηκε από τον Μανώλη Καλομοίρη  και αργότερα, το 1944, από τον μουσικοσυνθέτη Αλέκο Ξένο, που μελοποίησε και άλλα τραγούδια του εαμικού κινήματος:

Ο Παλαμάς έγραψε ποιήματα που κάποιοι τα θεώρησαν εθνικιστικά κι ας έγραφε ο Παλαμάς τον "Γκρεμιστή"

Ο Γκρεμιστής (Κωστής Παλαμάς)

    

Ακούστε. Εγώ είμαι ο γκρεμιστής, γιατί είμ' εγώ κι ο κτίστης, 
ο διαλεχτός της άρνησης κι ο ακριβογιός της πίστης. 
Και θέλει και το γκρέμισμα νου και καρδιά και χέρι. 
Στου μίσους τα μεσάνυχτα τρέμει ενός πόθου αστέρι.

Κι αν είμαι της νυχτιάς βλαστός, του χαλασμού πατέρας, 
πάντα κοιτάζω προς το φως το απόμακρο της μέρας. 
εγώ ο σεισμός ο αλύπητος, εγώ κι ο ανοιχτομάτης• 
του μακρεμένου αγναντευτής, κι ο κλέφτης κι ο απελάτης 
και με το καριοφίλι μου και με τ' απελατίκι 
την πολιτεία την κάνω ερμιά, γη χέρσα το χωράφι. 
Κάλλιο φυτρώστε, αγκριαγκαθιές, και κάλλιο ουρλιάστε, λύκοι, 
κάλλιο φουσκώστε, πόταμοι και κάλλιο ανοίχτε τάφοι, 
και, δυναμίτη, βρόντηξε και σιγοστάλαξε αίμα, 
παρά σε πύργους άρχοντας και σε ναούς το Ψέμα. 
Των πρωτογέννητων καιρών η πλάση με τ' αγρίμια 
ξανάρχεται. Καλώς να ρθει. Γκρεμίζω την ασκήμια. 
Είμ' ένα ανήμπορο παιδί που σκλαβωμένο το 'χει 
το δείλιασμα κι όλο ρωτά και μήτε ναι μήτε όχι 
δεν του αποκρίνεται κανείς, και πάει κι όλο προσμένει 
το λόγο που δεν έρχεται, και μια ντροπή το δένει.
Μα το τσεκούρι μοναχά στο χέρι σαν κρατήσω, 
και το τσεκούρι μου ψυχή μ' ένα θυμό περίσσο. 
Τάχα ποιος μάγος, ποιο στοιχειό του δούλεψε τ' ατσάλι 
και νιώθω φλόγα την καρδιά και βράχο το κεφάλι, 
και θέλω να τραβήξω εμπρός και πλατωσιές ν' ανοίξω, 
και μ' ένα Ναι να τιναχτώ, μ' ένα Όχι να βροντήξω; 
Καβάλα στο νοητάκι μου, δεν τρέμω σας όποιοι είστε 
γκρικάω, βγαίνει από μέσα του μια προσταγή: Γκρεμίστε!

Τώρα εάν οι Αναρχικοί κράτησαν την τελευταία λέξη "Γκρεμίστε" και τον θεώρησαν δικό τους άνθρωπο ώστε να το δηλώσουν με τον βανδαλισμό του αγάλματός του θα πρέπει να ανατρέξουμε στον συμβολισμό και σε παρόμοια ρεύματα για να τους κατανοήσουμε.

Ωστόσο, το μήνυμα πέρασε σε όλους μας κι ας κλείνουμε τα αυτιά μας στα μηνύματα των καιρών. 

"Τάχα ποιος μάγος, ποιο στοιχειό του δούλεψε τ' ατσάλι 

και νιώθω φλόγα την καρδιά και βράχο το κεφάλι "

Αυτό μάς λένε σε όλους τους τόνους τα νέα παιδιά κι εμείς ας ακούσουμε τον Κατσίμπαλη τον "συντηρητικό" εκείνο κριτικό της λογοτεχνίας να διαβάζει το ποίημα "Η πολιτεία και η μοναξιά" 

Άραγε, πώς βιώνεται η μοναξιά από τους πολίτες μιας χώρας που ξέχασε να διαβάσει ποίηση αλλά την γιορτάζει κάθε χρόνο στην 21η Μαρτίου η οποία ήταν και η μέρα που ιδρύθηκε το  Εργατικό Κέντρο Αθήνας για το  οποίο ο ποιητής έγραψε το "Τραγούδι του Εργάτη" ;

Ας αφήσουμε τον Κωστή Παλαμά να μας απαγγείλει τον "Ύμνο των Αιώνων"  κοιτάζοντάς μας σκεφτικός καθώς μας κληροδότησε τους στίχους του που δεν μπορούμε να τους αλλάξουμε βαφή και να τους κάνουμε "σύγχρονους", δεν μπορούμε να τους οικειοποιηθούμε καταστρέφοντάς τους, δεν μπορούμε παρά να τους κάνουμε μέλλον φτιαγμένο από παλιά κοσμοσυντρίμματα και όχι από συντρίμμια ...

"Ω τίμια φυλαχτά, στολίδια αταίριαστα,
ω διαβατάρικα, από σας πλάθετ' αιώνια,
κόσμος από παλιά κοσμοσυντρίμματα, 
η νέα τρανή Πατρίδα η παναρμόνια! "