Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΝΟΤΑ ΧΡΥΣΙΝΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΝΟΤΑ ΧΡΥΣΙΝΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τετάρτη 20 Ιανουαρίου 2016

Προβληματισμός σε τόνο allegro ma non troppo





της Νότας Χρυσίνα

Όσοι ακούν εκπομπές για το βιβλίο ή διαβάζουν είναι οι ιδανικοί αναγνώστες ή είναι οι αναγνώστες καταναλωτές; Εάν είναι κάτι ενδιάμεσο πώς θα το ορίζαμε και εάν είναι δυνατή η καταγραφή του αναγνωστικού κοινού ποια θα είναι τα κριτήρια που θα κατηγοριοποιήσουν το κοινό και ποιος θα τα θέσει; Είναι σημαντικό να γνωρίζεις την ποίηση και την λογοτεχνία ή να γνωρίζεις τα ονόματα των ποιητών και λογοτεχνών; Λες διαβάζω αλλά τι εννοεί ο καθένας μας με αυτό; Διαβάζω σημαίνει ολοκληρώνω ένα βιβλίο ή το μελετώ ως θέμα ως γραφή και ως λογοτεχνικό είδος; Προλαβαίνεις μέσα σε μερικές μέρες να διαβάσεις ένα βιβλίο; Ή Διαβάζω σημαίνει αυτό που έμαθες στο σχολείο δηλαδή αποστηθίζω πέντε βασικά σημεία και το βάζω στο ράφι; Οι μαθητές τα έσχιζαν μετά το τέλος της χρονιάς. Οι αναγνώστες άραγε τι τα κάνουν;

από το χρονολόγιο του φέισμπουκ 

Δευτέρα 18 Ιανουαρίου 2016

Μια ανάγνωση στο «Αλλού, στο Πουθενά», τα δώδεκα διηγήματα της Λουκίας Δέρβη



γράφει και επιμελείται η Νότα Χρυσίνα*




Η Λουκία Δέρβη στο νέο της βιβλίο  «Αλλού, στο Πουθενά», το οποίο περιλαμβάνει 12 σύντομα διηγήματα, μιλάει για το ταξίδι. Το ταξίδι ως προορισμό ζωής, το ταξίδι του πρόσφυγα αλλά και το ταξίδι εντός μας, σε διάφορες εποχές και τόπους που όλοι σχετίζονται με τον ελληνισμό.

 Με αφορμή τους ήρωές της μιλάει για την μοίρα του ανθρώπου, περιδιαβαίνει  τόπους και ήθη,  διαγράφει έναν εξωτερικό ιστορικό κύκλο που αναφέρεται σε τόπους και ιστορικά γεγονότα διαγράφοντας παράλληλα και έναν εσωτερικό κύκλο που εφάπτεται του εξωτερικού και μιλάει για τον άνθρωπο.

 Ο άνθρωπος είναι το θέμα και το ταξίδι που ονειρεύεται ως προορισμό ζωής στο διήγημα «Ταξίδι στο Τζιμπουτί» το οποίο η ηρωίδα της δεν θα πραγματοποιήσει ποτέ αλλά θα νοηματοδοτήσει την ζωή της καθώς η ίδια δεν  τολμά να ξεφύγει από τα ήθη της εποχής της σε ένα ελληνικό νησί όπου η οικογένεια καθορίζει την ζωή από την γέννηση έως τον θάνατο. Η μετανάστευση κάποιων μελών της οικογένειας είναι το καθοριστικό γεγονός γύρω από το οποίο πλέκονται οι ζωές όλων.

Στο διήγημα «Βραδινή προσευχή» το οποίο ξεχώρισα για την ψυχολογική εμβάθυνση της Λουκίας Δέρβη, η ηρωίδα της αναζητάει ένα σταθερό σημείο αναφοράς ώστε να συγκροτεί τον ευαίσθητο ψυχισμό της, καθώς έμεινε ορφανή στην ηλικία των δώδεκα ετών. Η ηρωίδα βρίσκει το σημείο αυτό στο πρόσωπο της μικρούλας την οποία φροντίζει μέχρι που η μικρή ενηλικιώνεται αλλά δεν σταματάει να παλεύει με τα φαντάσματά της. Αυτά παίρνουν την μορφή της δασκάλας του πιάνου της μικρής η οποία γίνεται άθελά της απειλή αποσταθεροποίησης. Η ηρωίδα καταλήγει  να συνειδητοποιήσει πως το σταθερό σημείο αναφοράς μας βρίσκεται εντός μας ανεξάρτητα από τόπο και χρόνο κι αφού απαλλαγούμε από φαντάσματα εχθρούς που κατασκευάσαμε από φόβο να δεχθούμε τον άλλο ως σύμμαχο και να συμπορευτούμε αρμονικά.

Η Δέρβη χρησιμοποιεί γλώσσα άμεση και παραστατική και όπου χρησιμοποιεί ευθύ λόγο δίνει ένα εύθυμο τόνο πλάθοντας ήρωες με ζωντάνια. Η αφήγηση ρέει προκαλώντας στο μυαλό του αναγνώστη εικόνες που εναλλάσσονται  όπως σε ένα παραμύθι που το ενδιαφέρον συνεχίζεται αμείωτο μέχρι το τέλος. Κάποιες φορές το τέλος  παραμένει σε εκκρεμότητα δίνοντάς μας την ευκαιρία να το συμπληρώσουμε εμείς.

Διαβάζοντας τα δώδεκα διηγήματά της Δέρβη έχεις την αίσθηση ότι παρακολουθείς τον ήρωα με έναν κινηματογραφικό φακό που πότε εστιάζει σε κοντινό πλάνο, δείχνοντάς μας λεπτομέρειες και πότε ανοίγει ο φακός και βλέπουμε ολόκληρο σκηνικό με μάχες και τοπία που πρωταγωνιστούν, χωρίς ο ήρωας να κυριαρχεί στο τοπίο αλλά να ζυγιάζεται σωστά ώστε το τοπίο ή γενικότερα ο χώρος να είναι ένα με τον ήρωα.

Το συναίσθημα πλημμυρίζει πολλά από τα διηγήματα και οι ήρωες περνούν από πολλά και διαφορετικά συναισθήματα όπως και εμείς οι αναγνώστες. Το διήγημα που με άγγιξε περισσότερο ήταν η «Βραδινή προσευχή» καθώς ένιωσα να κλιμακώνονται τα συναισθήματά μου μέχρι την κάθαρση που ευτυχώς ήρθε γρήγορα καθώς το διήγημα τελειώνει σύντομα με ένα Happy End.

Τέλος, σε όλα τα διηγήματα της Λουκίας Δέρβη υπάρχει και κάποιο ηθικό δίδαγμα που βοηθάει εκτός από την τέρψη του διαβάσματος και στη διδαχή που νομίζω ότι επιτυγχάνουν όλα τα καλά αναγνώσματα.

Προτείνω να διαβάσετε τα διηγήματα μιας νέας γυναίκας που προβληματίζεται πάνω στα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα αλλά και παίζει με την γλώσσα και το θέμα της με άνεση και πρωτοτυπία.






Η Λουκία Δέρβη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1972.
 Σπούδασε στην Ελβετία Ξενοδοχειακές 
Επιχειρήσεις. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
Τίτλοι στη βάση Βιβλιονέτ
(2015)Αλλού, στο πουθενά, Μελάνι
(2013)Group Therapy, Μελάνι
(2009)Ομπρέλες στον ουρανό, Μελάνι
(2004)Κακός χαρακτήρας, Μελάνι
Συμμετοχή σε συλλογικά έργα
(2005)Συνταξιδιώτες, Fnac

---------------------------


* Η Νότα Χρυσίνα είναι μεταφράστρια, πολιτισμολόγος.


Τρίτη 23 Δεκεμβρίου 2014

Ευτυχώς Επτωχεύσαμεν!





Περί μεταφράσεων ο λόγος με αφορμή την ημερίδα που διοργάνωσε το Κέντρο Νέου Ελληνισμού στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο (Freie Universitat) του Βερολίνου με τη συμμετοχή ελλήνων και γερμανών συγγραφέων, μεταφραστών, εκδοτών, πανεπιστημιακών, κριτικών λογοτεχνίας και δημοσιογράφων. 

της Νότας Χρυσίνα


Λέμε πως δεν μεταφράζονται έλληνες λογοτέχνες. Τί φταίει; Μια πρόχειρη διαπίστωση αφορά το υπουργείο πολιτισμού. Δεν υπάρχει βούληση, συμπεριλαμβανομένης και της έλλειψης χρηματοδότησης, ώστε να προωθηθεί το έργο των σύγχρονων ελλήνων λογοτεχνών. 

Επίσης, σημαντικός παράγων είναι η προχειρότητα με την οποία αρκετοί εκδότες αντιμετωπίζουν την έκδοση βιβλίων. 
Ποιούς λογοτέχνες εκδίδουν και με ποιό σκεπτικό;
Είναι η λογοτεχνία που παράγεται στην Ελλάδα βιώσιμη ή αντιμετωπίζεται ως μπάλωμα στις τρύπες των ελλειματικών εκδοτικών επιχειρήσεων;
Λογοτεχνία για ποιούς;
Τί μεταφράζεται διεθνώς;
Πόσοι λογοτέχνες μεταφράζουν κείμενα από αγάπη για την ίδια την λογοτεχνία;
Τα παραπάνω ερωτήματα εκφράζουν μικρό μέρος του προβληματισμού μας πάνω στο θέμα της μετάφρασης.
Θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε να θέτουμε ερωτήματα χωρίς να έχουμε απαντήσεις.
Ωστόσο, υπάρχουν λογοτέχνες που θα μεταφραστούν και που θα μεινουν, ανεξάρτητα από την βούληση την δική μας ή την αδιαφορία μας. Κάπου κάποιοι αγαπούν την λογοτεχνία περισσότερο από το κέρδος ή την φήμη και αυτοί θα συνεχίσουν δίχως να υποτάσσονται στις δικές μας φιλοδοξίες και εικασίες.
Ευτυχώς η χώρα πτωχεύει μόνο για όσους βλέπουν κοντά και γύρω από τον εαυτό τους!

Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2014

Συνέδρια μετάφρασης και άλλα δαιμόνια!




Αγαπητοί φίλοι/ες επιτρέψτε μου να αναφερθώ στον επαγγελματικό κλάδο των μεταφραστών/στριών του οποίου είμαι μέλος.
Μέλος είναι μια ιδιότητα που αποκτάς με πολλούς τρόπους. Μία από αυτές είναι η εργασία σου! Ωστόσο, σήμερα η εργασία σου δεν θεωρείται αυτονόητη επομένως αμφισβητείται και η ιδιότητά σου ως μέλος.
Η συμμετοχή σου σε συλλογικά όργανα που αναγνωρίζονται από διεθνείς συμβάσεις σου δίνει επίσης την ιδιότητα του μέλους αλλά στην χώρα μας που όλα είναι θέμα "παρέας" αυτό δεν μετράει.
Έτσι, οργανώνονται συνέδρια όπου τα μέλη διεθνών οργανώσεων μεταφραστών δεν συμμετέχουν αλλά συμμετέχουν οι  γνωστές "παρέες" και μαζί και οι εκλεκτοί τους.
Στο παρελθόν παρακολουθήσαμε τα παρεiστικα συνέδρια και δεν βγάλαμε νόημα για τον λόγο ύπαρξής τους.
Ένα συνέδριο έχει στόχο την ανταλλαγή απόψεων και την ενημέρωση νέων μεθόδων μεταξύ άλλων.
Εμείς ανακυκλώνουμε την ξεπερασμένη μεταφραστική μας κουλτούρα και δεν δημοσιεύουμε ούτε πρακτικά.
Η μετάφραση χρειάζεται νέο αίμα με γνώσεις και πρακτικό πνεύμα. Χρειάζεται νέες μεθόδους και τεχνολογία προσιτή στους πολλούς. Χρειάζεται ανταλλαγή ιδεών και κουλτούρας. Η μετάφραση χρειάζεται συνέδρια με πρακτική χρησιμότητα και κύρος ώστε να συμβάλλει στην οικονομική ανόρθωση ως ένας κλάδος παραγωγικός και όχι ως μικρομάγαζο.
Παρά ταύτα, σας εύχομαι "Καλή και δημιουργική χρονιά" και δηλώνω πίστη στις "ωραίες άπιστες" που θα προκύψουν από την αγάπη για την λέξη και όχι από την αγάπη για το "γράμμα".
Κλείνω αυτό το σύντομο γράμμα προς τους/τις συναδέλφους μεταφραστές/στριες με τα λόγια του Οβίδιου:
Ovid's Tristia 1.2.97: si tamen acta deos numquam mortalia fallunt, / a culpa facinus scitis abesse mea. "Yet if mortal actions never deceive the gods, / you know that crime was absent from my fault."

Νότα Χρυσίνα

Τρίτη 23 Σεπτεμβρίου 2014

Αυτό που Είναι δεν Φαίνεται και αυτό που Φαίνεται δεν Είναι!





της Νότας Χρυσίνα


Η ελληνική κοινωνία και ο καθένας μας ατομικά είναι η κοινωνία του Φαίνεσθαι. Στο πρόσφατο παρελθόν αυτό το Φαίνεσθαι συντηρήθηκε με πολιτικές και μάλιστα με αριστερίζουσες κοινωνικοπολιτικές πλειοψηφικές κυβερνήσεις.
Ο Έλληνας αυτοπροσδιορίστηκε μέσα από το image που του παρείχαν τα πρωινάδικα, τα ξενυχτάδικα αλλά και διαφημιστικά σλόγκαν που του προμήθευαν ταυτότητα σε ένα φαντασιακό επίπεδο με ναρκισσιστικές υποδηλώσεις.
  Έτσι, η εικόνα του έφτασε να τον ικανοπεί περισσότερο από την ύπαρξή του. Η ύπαρξή του πέρασε σε δεύτερο πλάνο και έγινε μη βιώσιμη καθώς το Είναι απείχε παρασάγγας από το ναρκισσιστικό Φαίνεσθαι.
  Φυσικά το Φαίνεσθαι δεν μπορεί να συντηρηθεί καθώς τροφοδοτείται με ψευδο-αναφορικότητα και πολύ σύντομα καταρρέει. Η κατάρρευση του "χάρτινου" εαυτού είναι μια φυσική συνέπεια καθώς το υλικό είναι φθαρτό. Με τον ίδιο τρόπο καταρρέει και η ναρκισστική εικόνα που δημιουργείται με την βοήθεια των ΜΜΕ, κυρίως του facebook και παρόμοιων εφαρμογών.
  Το άτομο αποκτά μια ψευδοπροβολή και αποκτά μια φαντασιακή ταυτότητα που προβάλλεται στον καθρέφτη -οθόνη και που τροφοδοτείται από άλλες φαντασιακές ταυτότητες που προβάλλονται στον ίδιο καθρέφτη -οθόνη και μέσα από την αυτοαναπαραγωγική τάση του ναρκισσευόμενου αποκτά μια ψευδή συνείδηση του εαυτού.
  Όλα αυτά συμβαίνουν όχι μόνο σε ατομικό επίπεδο αλλά σε επίπεδο μιας μικροκοινωνίας που αναπαράγεται μαζοχιστικά σε πείσμα των καιρών που ζητούν ανασύνταξη και δημιουργία.
  Πώς να ανασυνταχθείς και να βρεις τον ουσιαστικό σου εαυτό, το Είναι, και να ενωθείς με τους άλλους ώστε να δημιουργήσεις εάν η εικόνα σου είναι ένας ψεύτικος αντικατοπτρισμός;
  Η δημιουργία είναι συνείδηση της πραγματικότητας. Είναι διάλογος με το παρελθόν και αποδοχή του παρόντος ή αντίδραση. Επομένως, η φυγή σε έναν ναρκισσιστικό εαυτό είναι η αναπαραγωγή της κρίσης που εξυπηρετεί μόνο όσους δεν θέλουν να βγει η χώρα από την κρίση.
  Οδηγούμαστε σε μια συμβολική αυτοκτονία όπως ο μυθολογικός Νάρκισσος και μάλιστα με απύθμενη ηδονή για την αυτοκαταστροφική μας πράξη.



Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία ο Νάρκισσος ήταν ένας νεαρός, γιος της νύμφης Λειριώπης και του ποταμού Κηφισού, ο οποίος ήταν τόσο όμορφος ώστε όλες οι νύμφες τον ήθελαν για σύντροφό τους. Ο ίδιος όμως ήταν τόσο υπερόπτης που τις απέρριπτε όλες μία προς μία.

Λέγεται δε πως μεταξύ άλλων απέρριψε και την νύμφη Ηχώ η οποία, απελπισμένη καθώς ήταν με τον έρωτά της, τον καλούσε συνεχώς έως ότου η φωνή της έσβησε και ακούγονταν πλέον μόνο οι τελευταίες συλλαβές του ονόματός του.

Το τραγικό τέλος του Νάρκισσου όμως είναι αυτό που κάνει την ιστορία του πολύ ενδιαφέρουσα και εξαιρετικά αλληγορική. Μια μέρα, καθώς περιφερόταν στον ποταμό ο Νάρκισσος πρόσεξε το είδωλό του στο νερό. Ήταν το πιο όμορφο πρόσωπο που είχε δει. Θεωρώντας πως αυτό που έβλεπε ήταν άλλη μία από τις νύμφες που τον κυνηγούσαν, ερωτεύτηκε σφόδρα το είδωλό του και καθόταν με τις ώρες και το θαύμαζε, ενώ ταυτόχρονα παραπονιόταν που το πρόσωπο μέσα στο νερό δεν του έλεγε τίποτα, αλλά μόνο τον κοιτούσε.

Ο Νάρκισσος περνούσε ώρες ή και μέρες ολόκληρες κάνοντας τίποτα άλλο πέρα από το να θαυμάζει την ομορφιά του στο ποτάμι. Αλλά δυστυχώς αυτό του το πάθος του κόστισε την ίδια του τη ζωή, καθώς μια μέρα στην προσπάθειά του να φιλήσει αυτό που θεωρούσε πως ήταν νύμφη έπεσε στο ποτάμι και πνίγηκε.

Αυτός λοιπόν ήταν ο Νάρκισσος της μυθολογίας ο οποίος έδωσε -και όχι άδικα- το όνομά του σε μια σύγχρονη ψυχολογική διαταραχή προσωπικότητας. Η ιστορία του μας λέει πολλά για τα χαρακτηριστικά της διαταραχής αυτής.